Abe, 02
2013
Hardware

Pasta termikoa, ordenagailuen osagai ezezaguna

Pasta termikoaPasta termikoa funtsezko osagaia da ordenagailuetan. Baina askotan ez zaio jaramonik egiten, oharkabean mantentzen da, prozesagailuaren azpian ezkutatuta. Hala ere, ordenagailu guzti-guztietan dago eta prozesagailua erabiltzen duten beste gailu batzuetan ere bai. Gainera, pasta termikoari ez erreparatzea arazo iturri bat izan daiteke maiz.

Zer da pasta termikoa

Pasta termikoa masa moduko sustantzia da, grisa edo zuria izan daiteke, mota eta osagaien arabera. Pasta termikoaren berezko ezaugarri nagusia eroankortasun termiko altua eskaintzea da. Horregatik prozesagailuaren gaineko aldearen eta haizagailuaren artean aplikatzen da.

Jakina denez, prozesagailua martxan dagoenean tenperatura handi samarrak hartzen ditu, tenperatura hauek prozesagailua bera eta inguruneko osagai eta zirkuitu elektrikoak ur ditzake. Hori dela eta, ordenagailu guztietan, prozesagailuen gainean, indar handiko haizagailu bat jartzen da. Izan ere, prozesagailua hoztu behar da ezinbestean. Bada, hain garrantzitsua denez prozesagailua hoztea, horrez gainera, pasta termikoaren bitartez ere optimizatu behar da hozte-sistema. Pasta termikoaren xedea, bere bitartez, beroa prozesagailutik haizagailura mugitzea da, ondoren haizagailuak beroa ordenagailutik at aterako du. Halaber, pasta termikoak estaltzen ditu azalera metalikoetan egon daitezkeen irregulartasunak, horrela haizagailua eta prozesagailuaren arteko kontaktua hobetzen da.

Pasta termikoa eta haizagailuaren erabilerarik ezagunena prozesagailuan jartzea bada ere, ordenagailuen beste osagaietan ere jartzen da maiz, txartel grafikoetan, adibidez. Elikadura iturriak ere haizagailu sendoa erabili ohi du.

Pasta termiko motak

Pasta termiko mota bi nagusi aipa daitezke, zuria edo zeramikoa eta metalikoa. Zuriak zeramika hautsa dauka silikona moduko pasta batean. Pasta metalikoen kasuan, silikona horretan zilarrezko edo aluminiozko osagai metalikoak gehitzen dira. Pasta metalikoak zuriak edo zeramikoak baino garestiagoak izaten dira eta, berez, osagai metalikoek zeramikak baino eroankortasun termiko handiagoa eskaintzen dute. Dena dela, gustu ezberdinetarako daude koloreak eta teknikariaren arabera mota bat edo bestea gomendatuko du. Edozein modutan, orokorrean bi motak aurki daitezke salgai informatika eta elektronika denda espezializatuetan. Gainera, dosi bakarreko aleetan ere saltzen dira.

Itsasgarria duten pasta termikoak ere badaude merkatuan, baina hauek ez dira batere gomendagarriak prozesagailua eta haizagailuaren artean ipintzeko.

Pasta termikoaren mantenua

Arestian esan den bezala, oso garrantzitsua da prozesagailuaren eta orokorrean ordenagailuaren osagai elektroniko ezberdinen hozte-sistema zaintzea, eta ez soilik tenperatura altuetan osagai elektronikoak ur daitezkeelako. Orokorrean, prozesagailua bero gehiegi izanez gero eraginkortasuna galtzen du eta batzuetan txarto ibil daiteke eta gehiegi berotzen bada, ordenagailua bere kasa berrabiaraz edo itzal daiteke.

Pasta termikoen silikonaren osagaietariko bat ura da eta ur hau denbora eta erabilerarekin lurruntzen joaten da. Azkenean, pasta termikoa gogortzen joaten da eta ez du betetzen bere lana behar bezala.  Hau hainbat urtetan gerta daiteke, baina erabileraren arabera, batez ere etengabe piztuta badago ordenagailua, urtero aldatu beharko litzateke pasta termikoa.

Pasta termikoa aldatzeko, ordenagailua ireki behar da, ondoren bihurkin batekin haizagailuaren torlojuak kentzen dira eta haizagailua ateratzen da, era honetan prozesagailua azalduko da. Pasta zaharra garbitu behar da prozesagailu eta haizagailutik, zapi batekin eta kontu handiz. Hori eginda pasta berria hedatu daiteke prozesagailuan era uniforme batean eta ondorengo zirkuituetara zabaldu gabe. Pasta jartzeko plastikozko espatula txiki bat edo oihal bat erabil daiteke. Hori eginda, berriz haizagailua eta torlojuak jar daitezke eta ordenagailua itxi.

Bideo honen bitartez pasta termikoa nola aldatu ikus daiteke: http://www.youtube.com/watch?v=Txtd974sRPE#

 

Urr, 10
2013
Internet, Telebista

Pantaila kurbatua eta 4K-ko bereizmena duen telebista, mesedez

Sony-4K-TVBeste hainbat arlotan gertatzen den legez, telebisten garapenak ere erritmo geraezina darama. Full HD telebistak merkatu eta etxeetan sartzen hasi direnean, oinordeko modernoagoak heltzear daude. Akituta geratu dira 1080p bereizmeneko Blu-Ray pelikulak eta berriaren ateetan dauden bideo jokoen belaunaldia. Full HD estandarra egonkortzeko zain egon gabe, garatzaileek berrikuntza gehiago dakartzate erosleak zorabiatzen dituzten eskaintzetan. Smart TV edo Interneterako sarbidea, hiru dimentsioko edukia erakusteko gaitasuna… azkenean, etxerako aukera egiteko orduan, prezioari bakarrik begiratzen diote gehienek.

Berehalako telebistak: pelikulak, ondo; zuzenekoak, mantsoago

Irudi digital bat handitzerakoan, edo zoom egiterakoan, ikusten diren karratu txikiei deitzen zaie pixel. Beraz, gero eta pixel gehiago, hainbat eta hobe; kalitate hobea lortzen da, eta unitate txiki horiek hor daudela ere bereiztea zailago da. Bereizmen dantza horretan ordena jartze aldera, orain puntakoak diren Full HD pantailek 1920×1080 pixel edo 1080p dituzte. 1280×720 pixelekoa edo 1080i da bereizmen handia deitzeko minimoa, edo HD Ready panelek ezarria. DVD kalitate xumeagoek adinako bi: horiek 720×420 pixelekoak dira. Orain datorren teknologiak lortu du 4.096×2.160 pixeleko bereizmena, eta hortik dator izena: 4K.

4k_comparison

Begi bistakoa da aurrerakuntza, edo ez hainbeste: 4K-ko bereizmenari esker, pantailaren pixelak ikusteari utziko dio giza begiak, eta zinema aretoen bizipenetik gertuen dagoen esperientzia lortu, kalitatean eta tamainan. Izan ere, hainbeste pixel sartzeko, pantailek hazi beharra daukate ezinbestean. Dagoeneko erakutsi diren batzuk, 90 hatz-bete izateraino. Hori jakinda, ez dirudi oso zentzuzkoa Japoniatik datorren 8K estandarra, eta are gutxiago, hori ezartzeak dakartzan eragozpenak bere gain hartzeak.

Aurrekoa egonkortu barik, berriak eduki eskasia oztopo

Garestiak diren kamera bereziak behar dira 4K eran grabatzeko, eta dagoeneko ekoizpen handiak gisa honetara filmatzen diren arren —Tarantino-ren Django, Nolan-en Batman, eta Jackson-enHobbit, hainbaten artean—, oraindik telebistako zuzeneko emanaldiak formatu horretan ikusteko asko falta da, inbertsio latza behar dute eta. Alor horretan, erronka handia da, eta arazoak kateatuak daude: hasteko, LTD seinalearen banda zabalerak ezin dio eutsi eskaera berri horri, eta konpresio era berri bat asmatuta ere, egungo sarearen espektro erradioelektrikoari eusteko, etxeetako kodifikatzaile guztiak aldatu beharko lirateke seinale hori berriz iruditan bihurtzeko. Beste hainbeste gertatzen da zinema aretoekin, batzuk jada eguneratzen hasi badira ere. Hala ere, pelikula zaharrek ez dute eragozpenik izango: 35 milimetrotan grabatutako zintetan analogikotik bihurtzen denez, edozein pelikula bihur daiteke 4K formatu digitalera eskaneatuta.

Sony hasi da industria zirikatzen, eta, dagoeneko, Hollywood-eko filmetan 4K edukia ekoizten hasteaz gain, Blu-Ray batek ematen duen Full HD bereizmena 4K formatura bihurtzen duten gailuak eta puntako 4K telebistak erraldoiak merkaturatzeari ekin dio. Urrutirago gabe, uda honetan Berlinen ospatutako IFA 2013 azokan erakutsi zituzten haien eta beste konpainien apustuak; Samsung, LG, Panasonic, Philips eta Sonyk berak erakarri zuten arreta. Hara bildu zirenek hainbat proposamen ikusteko aukera izan zuten, alfonbra gorriaren gainean. Izarrak oraingoan, prezioak: 5.000 eta 15.000 euro artekoak.

Urt, 24
2013
AR, Google, Hardware

Googleren betaurrekoak

Errealitate areagotua da mundu errealean ikusten denari elementu birtualak gehitzen dizkion teknologia multzoa; software nahiz hardware erakoa. Elementu gainjarri horiek informazio gehigarria dira; errealitatea era osoago batean ulertzeko ezarriak. Hori antzemateko bitartekaritzat hainbat konpainiak garatutako betaurreko bereziak hasi dira agertzen; besteak beste, Googleren Project Glass izeneko prototipoa.

Gainbegiratu bat egite aldera, errealitate areagotuko aplikazioek, eskuarki, norbere begien aurrean agertuko diren datuz osatutako geruza bat eskaintzea daukate helburu. Horren lekuko litzateke, nabigazio aplikazio berrietan sartu nahi duten ezaugarria, GPS jarraibideak bakoitzak zapaltzen duen lurraren gainean irudikatuz; posta elektronikoaren sarrerako erretiluko mezuak begi aurrean flotatzen ikuskatzea; edo lagun bat dagoen lekura begiratze hutsarekin haren Facebook orriko azken eguneraketa jaso ahal izatea. Etorkizunera begira, gauza asko espero daitezke, eta, gaur egun teknologia horiek ikusmenean zentratzen badira ere, batzuk hasiak dira ukimenera eta usaimenera bideratzen ere.

Helburua litzateke, telefonoa patrikatik atera beharrean informazio gehigarri horretaz baliatzeko, informazio hori begien aurrean zuzenean jasotzea uneoro. Horregatik, askotan entzuten da errealitate areagotua zibernetikaren adar bat dela, eta duela azken jomuga duela gizakiengan txertatuko liratekeen inplanteak garatzea, gure zentzumenen muga naturalak gainditzeko balioko luketenak.

Joerari eusten bazaio, beraz, maila desberdinak gainditu beharko dira aurrena; eta alde horretatik, hasiak dira agertzen betaurreko itxurako euskarriak. I+D mintegiek HUD edo Head-Up Displays deitzen diete gailu horiei. Bideo joko baten pantaila izango balitz bezala, bakoitzaren ikusmenean informazio geruza bat erakusteko ahalmena daukaten gailuak baitira. Google da atentzio handiena ematen ari dena ikerketa esparru honetan, besteen aldean txiki eta meheagoa den gailua erakutsi baitu.

Google Glass

Itxaropen handia dago jarrita Googleren proiektuaren baitan. Gainera, beste askotan egin duten bezala, badirudi haien zerbitzu batzuekin integratu nahi dutela; eta hori erabiltzailearen mesedetan dago beti. Besteak beste, Google Now ahots bidezko aginterako zerbitzu berria betaurrekoetan txertatuko luketela aipatu dute. Googleren betaurrekoek, sakelakoetan adierazten den moduko informazioa irudikatuko dute aurki, begi aurrean, Internetez baliatuta; eta guztia, hizkuntza naturalaren bidez jasotako aginduen bidez. Horretaz arduratzeko sistema eragile betaduna —norbaitek zalantzarik balu ere— Googleren Android berbera izango da. Gailuaren garapena aurreratuta dago; hainbat kirolarik sarbidea izan dute betaurrekoetara, haien praktikak zuzenean grabatu eta hodeiaren bidez partekatzeko. Hobetzekoen artean, bateriaren iraupena dagoela diote, haien asmoa baita arazorik ez sortzea egun guztian jarrita erabiliko lukeen jendeari.

Erakutsitako prototipoa minimalista den arren —aluminiozko tira bat, sudurrerako euskarriarekin—, etorkizunean jendearen betaurreko arruntetan barneratzeko aukera iragarri dute hainbat iturrik. Kaleratze eguna ere ez dago argi, baina 2014. urtera arte ez dela eskuragarri izango esan daiteke. Prezioari dagokionez, aldiz, Googlekoek esan dute egungo smartphonen bueltan ibiliko direla betaurrekoak.

Kontzeptu gisa baino mugimenduan ikustea nahiago duenak, beheko bideoan gutako edozeinen bizitza nola alda daitekeen irudikatu dezake.

Laser bidez proiektatutako teklatua, azken patentea

Berriki, albiste izan da Google Glass, gailuari lotutako patente ziragarri bat erregistratu baitute. Laser bidez proiektatutako teklatuak merkaturatzeko gutxi falta den seinaletzat ikusi dute askok. Eman duten deskribapenetik jaso daitekeenez, Googleren errealitate areagotuko betaurrekoen besoetatik irtengo diren izpiek gure beso edo esku ahurraren gainean teklatu edo interfaze bat irudikatuko lukete; eta ukipenezko aginte gisa erabili ahal izango lirateke. Eskuen mugimenduak interpretatzea edo epe baterako tatuaje bidez funtzionatzea posible dela uste duenik ere bada.

Aukerak askotarikoak dira, eta, agian, horiek izan beharrean, beste ezaugarri batzuk integratuko ditu gailuak kaleratzean. Hilabete batzuk isilik igaro ostean, garrantzitsuena dena da Googleren Project Glass ekimena aurrera doala.

1 2 3 4