Urt, 16
2014
Aplikazioak, crowdfunding, Hardware, Jaialdiak, Mugikorrak, Sakelako Telefonoak, Telebista

Berrikuntzak, Las Vegasko elektronikaren azokatik

curved tvCES edo Consumers Electronics Show elektronika eta teknologiaren nazioarteko azoka da. Urteroko hitzordua da AEBetako Las Vegas hirian. Aurten urtarrilaren 7a eta 10a bitartean izan da. Sasoiko produktu elektroniko berriak aurkezten dituzte, tarteka, inoiz merkaturatzera iritsiko ez diren proposamenak. Kontsumitzaileei aldiko joerak erakusteko eta enpresei negozioak egiteko balio du azokak.

• Pantaila kurbatuak eta gailu eramangarriak, sasoiko teknologiak. CES 2014 amaitu berritan, zeresan handiena eman dutenak pantaila kurbatuko gailuak dira. Telebisten kasuan, erdiko aldea bakarrik dute finkoa eta alboak okertu daitezke bakoitzaren beharren arabera. Bestalde, sakelako baten pantaila okertu ahal izatearen erabilpenak ez dira garbi geratu. Gainera, hiru dimentsioko telebisten porrota azaleratu du 4K bereizmeneko telebisten agerpenak; betaurrekorik gabe antzeko bizipena ematen dutelako. Erronka, baina, prezio apalak bilatzea zen. Vizio eta Polaroid etxeen oholtzan, 50 hazbeteko 4K telebistak erakutsi zituzten 731 eurotan. Toshibaren 4K bereizmena duten eramangarrien lerroa ere adierazgarria da, Ultra HD ordenagailuetara eramaten aurreneko saioa baita.

Sakelakoen aldetik, Asus nabarmendu zen, 72 eurotako smartphone baten eskutik. Android sistema eragilea eramango du Asus Zenfone 4 telefonoak.

Steam Machine, berriz, kontsola generikoak dira; Linux oinarridun bideo jokoen lehen plataforma erabiltzen duten ordenagailuak, hain zuzen. Orain, hainbat enpresak haien kontsola aurkeztearen aldeko apustua egin dute. Erabiltzaileen arreta erakarri, eta Sony, Microsoft edo Nintendok haien erara moldatutako merkatua irekitzeko egiazko mehatxua dira dagoeneko. Zibergela-n aipatu genituen: http://zibergela.bitarlan.net/2013/10/03/bideokontsola-libreen-aldia-ote/.

Gidaririk gabeko gailu hegalari txikien edo drone deituen agerpena ere aipatzekoa da. Erabilpen militarraren ondorioz ezagun egin arren, segurtasuna edo garraio zibilerako erabiltzen hastekotan baitabiltza. Amazon edo Telepizza konpainiak banaketa sistema gisa probatu dituzte, eta laster ikusiko dira gure hirietako zeruetan hegan. Parrot etxe frantziarraren Mini Drone eta Jumping Sumo erakutsi zituzten baita ere. Drone komertzial horien prezioaren berri eman ez arren, 2014aren amaiera aldera eskuragarri egotea iragarri dute. Azkenik, Android sistema eragilea autoetan sartzeko egitasmoa aurkeztu dute Audi, Google eta Nvidia etxeek. Hyundai, Honda eta General Motors batu zaizkie proiektura.

Deigarria da baita crowdfunding edo finantzaketa kolektiboaren laguntzaz aurkeztutako proiektuen kopurua. Horrek erakusten du ideia on bat duen orok ekoitzi eta saldu dezakeela bere produktua. Azkenik esanguratsuak izan zen erakutsi ziren osagarri elektronikoen arrakasta: betaurrekoak, eskumuturrekoak edo erlojuak funtzionalitate berriak aurkeztu dituzte. Berehalako etorkizuneko osagarriak interaktiboak izango dira.

• Bidokontsolarik gabeko bideo jokoak. Etorkizuna gailu sinpleenen baitan dago. Eta hodei konputazioa da giltza. Sareko sarbidea eta pantaila edukitzea nahikoa da edozein eduki egikaritzeko. Hots, jolasteko urrutiko agintea eta Internet konexiodun Smart TV bat edukitzea besterik ez da beharko aurki, Play Stationeko katalogoko jokoetan aritzeko. Zerbitzuaren izena Play Station Now da, eta streaming bidez plataformen arteko bateragarritasun arazoa bukatuko da. Trabak gainditu, eta PS4 berrian PS3-ko jokoetan jolasteko balioko du.

Baina batez ere tableta, telefono, kontsola eramangarri edo beste gailu adimentsutan ibiltzeko ere. Prozesatzeko ardura zein kalkulu guztiak egitekoa, urrutiko zerbitzariak hartuko baititu bere gain. Esan gabe doa Interneterako abiadura handia beharko dela, etenik nahi ez bada.

• Berehalako mezuak, etxeko tresnei zuzenduak. Beste behin ere, domotikari garrantzia eman zitzaion CES azokan. Aukera bakarra izan ez den arren, LG etxearen proposamenak eman du arreta gehien. Line berehalako mezularitza zerbitzuarekin bat egin eta etxeko tresnekin komunikatzeko mezularitza zerbitzua da aurkeztu dutena: Homechat. Horrela, laster batean lurra garbitzeko xurgagailua zein arropa-garbigailua —zein beste edozein gailu— urrutitik abiaraztea dago, LG markakoa eta adimentsuak diren artean.

• Janaria inprimatzeko labea. Txokolatea eta azukrea erabiliz, hiru dimentsioko jakiak egiteko diren inprimagailuak agertu dira Las Vegasen. ChefJet eta Chefjet Pro makinek bolumena eta pieza artikulatuak dituzten objektuak sortzeko gaitasuna dute. Haurren askariak ez dira berdinak izango hemendik aurrera.

• Smartwatch edo erloju adimentsuak. Azken belaunaldiko sakelakoek dituzten funtzio berberak betetzen dituzte. Dagoeneko ez da fikzioa deiak egin edo Whatsappak bidaltzea norbere eskumuturrari hitz eginez. Ezta ere aplikazioak instalatu eta jokoetan jolastea erlojuan bertan. Bide batez, teknologia jantzi egin daitekeela erakutsi dute, aurreneko modeloetako sport itxura alde batera utzita.

Erloju dotore eta serioagoak ikusi ahal izan ziren azokan, eta Pebble Steel izenekoa nabarmendu zen guztien artean. Aurretiaz ere eta aho betez merkatuko smartwatch onena izandakoa, orain metalezko akaberarekin aurkeztu dute. Xarma berezia daukan aukera da, ez baita etxe handi baten babespean egindakoa. Kickstarter atarian finantzaketa kolektiboaren bitartez egia bihurtutako proiektua da.

Mar, 21
2013
crowdfunding, crowdlearning, crowdsourcing, formakuntza, Ikastaroak, kontzeptuak

Amarauna auzolanean

20130320-221116.jpgJendearen ekinez sortutako egitasmoek Internet hartu dute ibilgailutzat. Ez da harritzekoa; izan ere, sare sozialen eta edukia partekatzeko webguneen eztandari esker, edonork informazioa sarean jarri eta kontsumitu dezake. Jauzi hori, Web 2.0 izenez ezagutzen da. Hainbesterainokoa da edukien hazkundea, ezen Googleko zuzendari exekutibo Eric Schmidten hitzetan, «orain, bi egunean behin informazio gehiago sortzen da sarean, zibilizazioa sortu zenetik 2003. urtera arte pilatutakoa baino». Ukaezina da baita ere hazkunde horretan eragin dutela teknologia berriek egunerokotasunean hartu duen lekuak eta sozializatzeko sareek ekarritako eredu aldaketak.

Auzolan eredu berriak

Baina, zein eginkizun izan behar luke Internetek? Internet adimen kolektiboa da, nodoen artean banatutako jakintza hetereogenoen sarea; eta gaitasun horiek dinamizatzeko, mugiarazteko eta partekatzeko ahalmena daukana. Erabiltzaileek sortu, eta haiek kontsumitzen duten datuen bilgunea da. Ideia horren sustatzailea Pierre Levy izeneko filoso, idazle eta irakaslea da; haren L’Intelligence collective. Pour une anthropologie du cyberespace (Adimen kolektiboa. Ziberespazioaren antropologia baten alde ) argitalpenean hasitako korrontearekin (Paris, 1994) .

Aurreko premisa egia bada, arruntena da elkarlana eta partekatzea helburu duten ereduak indarra hartuz joatea Interneten. Izen bera ere badaramate eredu berri horiek: ingelesezko crowd hitza edo jendetza partekatzen dute erro gisa. Crowdfounding edo finantzaketa kolektiboaz Zibergelan esandakoak gogoratzea ez legoke soberan: http://zibergela.bitarlan.net/2012/12/13/crowdfundinga-proiektuak-finantzatzeko-bidea/. Euskaratutako bi webgune ere badaude helburu bererako: http://www.verkami.com/ eta http://goteo.org/ .

‘Crowdlearning’, ikaskuntza kolektiboa

Aurrekoaren ideia beretik edaten du elkarlanerako Crowdlearning egitasmoak ere; baina proiektu hori jakintza banatzera eta bilatzera bideratuta dago. Hezkuntza eta heziketarako eredu berritzailea da Crowdlearning, azken muga gisa du ezagutza handitzea eta jendea erronka berriei aurre egiteko gaitasunez doitzea.

Hala, aditu bat interesatuekin lotzeko hainbat atari zabaldu dira: Skillshare amerikarra da erreferentea: http://www.skillshare.com/. Floqq espainiarrak ere eskola presentzialak nahiz sarekoak antolatzeko balio du: http://www.floqq.com/. Alabaina, ia sinbolikoki bada ere, eskolengatik ordaindu behar da.

Horren harira, antzekoak dira MOOC edo Massive Online Open Course direlakoak, baina jakintza libre idealago batean oinarritzen dira. Modu irekian eta masiboan, plataforma telematiko bidez, ordutegi gabe eta filosofia parte hartzailean oinarritutako doako eskolak osatzean du oinarria. Euskal Herrian badago horren eskaintzarik: UEU eta Asmoz Fundazioak aurreneko euskarazko MOOC ikastaro bat antolatu berri dute, Android programazioari buruzkoa. Informatikariei eta programatzeko zaletasuna duen edonorentzat da, eta matrikula epea apirilaren 31ra artekoa da. Webgunea honako hau da: http://mooc.asmoz.org/.

‘Crowdsourcing’, ekintzailetza kolektiboa

Crowdsourcing adibide onena Wikipedia da: ohiko lana banaka eta toki jakin batean egin beharrean, Interneti esker, hainbaten artean lana zati txikitan eta hainbat tokitatik banatuta egitea litzateke ideia.

Metodologia horri abantailarik onena ateratzen dion esparrua aplikazio informatikoen programazioarena da, hala ere. Elkarren arteko mendekotasuna daukaten dokumentu sorten bertsioen kontrola eramaten duten tresnak erabiltzen dira, pertsona asko dokumentu bakarrean ibiltzea inorentzako eragozpen izan ez dadin. Horien artean tresna ezagunena Git (http://git-scm.com/) da. Amaraunean Git erabilita kontrola eramaten duen Crowdsourcing ataria josita dago proiektuz, kodea jaitsi eta erabiltzeko prest dago: https://github.com/.

Abe, 13
2012
crowdfunding, elkarlana, kontzeptuak

‘Crowdfunding’a, proiektuak finantzatzeko bidea

Kickstarter web plataforma 2009an sortu zuten, helburu nagusi batekin: erabiltzaileek sortzaileen proiektuak babestea, bueltan diru etekinik jaso gabe. Gehiago badiren arren, aitzindaria Kickstarter izan zen (http://www.kickstarter.com/). Manhattanen jaio zen egitasmoaren bidez, hainbat eratako sorkuntzak finantzatu ahal izan dira: film luze independenteak, musika, komikiak, kazetaritza lanak, bideo jokoak eta janariarekin lotutako proiektuak. Era horretara, finantzaketa eredu tradizionalak saihesten dira, edo, gutxienez, haienganako menpekotasuna murrizten. Erabiltzaileek erakargarri egiten zaizkien eta zailtasunak dituzten produktuak sortzen laguntzen dute ekarpena bitartez.

Azkenaldiko bilakaera dela eta, argi dago ekarpenen inguruko ideia eraldatu egin dela, sare sozialen, sareko komunitateen eta mikro ordainketa teknologien eraginpean (Paypal, adibidez). Orain, ordainketa txiki horiek egitea erosoagoa da; erraz, bizkor, modu pribatuan eta seguruan egiten baitira sarean.

Hori bai, han erakusten diren proiektuek Kickstarterrek ezarritako baldintzak bildu behar dituzte: besteak beste, haien helburua ezingo da izan karitatezkoa, ezta mugarik jarri gabeko diru bilketa soila ere. Gero, egitasmoaren sortzaileek data muga bat eta irabazi minimo bat zehazten dituzte, haien nahia egia bihurtzen hasteko. Ezarritako jomuga lortzen ez bada, ez da dirurik batzen; hala, ordainketak egiteke geratzen dira helburua lortzeko zain, edo deuseztatu egiten dira besterik gabe. Horri provision point mechanism edo betetze puntuko mekanismoa deitzen diote. Jomuga lortuz gero, ekarpenen bilketa Amazon Payments erabilita egiten da.

Kontuan hartzeko xehetasun bat badago, jendearen bidezko finantzaketa lekuei dagokienez, erakusten diren proiektuen eta lorpenen gaineko eskubideei lotutako etekinena. Kickstarrek adibidez, muzin egiten die horiei. Hori bai, finantzatu eta gero, proiektua erregistratu eta etengabe erakusteko eskumena gordetzen dute. Ezagun egindako asmakizun horietako baten berri eman genuen Zibergela-n: http://zibergela.bitarlan.net/2012/10/18/hiru-dimentsiotan-inprimatzea/.

Guztien funtsa: jendeak azken hitza

Jendearen laguntza bidezko finantzaketa edo crowdfunding ezagutzeko hainbat izen dira balizkoak, eta dagoeneko ezagunak dira sarean finantzaketa kolektiboa, mikrofinantzaketa edo mikromezenasgoa eskaintzen dutenak. Hots, guztiek daukate komunean ondorengoa: dirua edo bestelako bitartekariak lortzeko osatzen dituzten sareak dira, Internet erabiltzen dutenak beste pertsona nahiz erakundeen lanak eta egitasmoak finantzatzeko. Crowdfunding erabilita abiarazi nahi diren proiektuak askotarikoak izan daitezke, hortaz; haien jarraitzaileen bultzada lortu nahi duten artistak, kanpaina politikoak, aldizkariak, blogak eta enpresa zein negozio txikien sorrerarako finantzaketak, besteak beste. Ez da arraroa, beraz, espezializaturiko crowdfunding atariak aurkitzea; musikarientzat, adibidez, musicraiser.com edo pledgemusic.com aipatu daitezke.

Guztia ezin liteke

Kooperazioa proiektugintzan ez da atzo goizeko kontua, eta antolakuntza birtualaren aurretik bazegoen horrelakorik. Extremoduro rock talde espainiarrak hautsak astindu zituen 1989. urtean, haien lehen diskoa grabatu baitzuten jendeari egitasmoaren berri eman eta laguntzak lortu ostean. Gertuago —eta 20 urteko urteurrena iragan astean izan da—, Euskaldunon Egunkaria-k ere herri finantzaketa masiboari lotuta ekin zion bideari.

Jendearen finantzaketa bidez aurrera atera diren egitasmoek, dirua lortzeaz gainera, jendearen ahoz ahozko publizitatea ere lortu ohi dute. Baina era berean, berritzaileak diren proiektu horietan ere hedatu behar izatearen premisa kalterako ere izaten da, haien sorkuntza beste enpresek kopiatzeko moduan eskaintzen baitute.

1 2