Osagarri Informatikoak

Paper elektronikoa, baliabide ekologikoa

papera1Gizakiak betidanik sentitu du ideiak hedatzeko beharra, eta, hortik, komunikatzeko bitartekari egokienak bilatzeko nahia. Leizeetako hormak lehenik eta behin, papiroa geroago, eta denbora batetik gaur egunera, papera izan da gehien erabilitako euskarria. Baina euskarri guztiek dituzte eragozpenak, eta paperarena aski ezaguna da: hura ekoizteko zuhaitz kopuru handia behar da.

Ez hori bakarrik, larritzekoa baita papera sortzeko prozesuan beharrezkoa den energia kontsumoa ere. Ugari dagoenean ez zaie txikikeriei begiratzen, eta paperaren baliokide teknologiko hurbilenak, liburu elektronikoak berak ere jai luke elektrizitaterik gabe. Orain,Taiwango ikertzaile batzuek mendekotasun hori hautsiko duen euskarri berria asmatu dute: I2R e-paper izeneko paper elektronikoa: elektrizitate beharrik gabe erakusten du atxikitakoa. Esan daiteke inprimatzeko euskarri ekologikoa dela, berrerabil eta berridatz daitekeena.

Taiwango industri teknologien ikerketarako institutuaren arabera, berotasun iturri bat nahikoa da informazioa pantailan gordetzeko. Erabili ondoren, birziklatzeko beharra baztertu, eta idazketa termikodun gailu batek hasieratuko du orria. 260 alditan errepikatu ahalko da gehienez ezabaketa, material elektronikoak propietateak galdu orduko. Erabilpenak era askotarikoak izan daitezke: liburuak, buletinak, pankartak, izenpe digitalak, produktuen etiketatzea, eskegitzeko kredentzial fitxak… Zerrenda luze batentzat iraultza pare bat urteko kontua izan daitekeela iragarri dute.

Oztopo izan daitekeen arren, erakutsi duten prototipoa zuri- beltzekoa da, baina alderdi ekologikotik ekarriko lukeen aurrerapenak pisu handiagoa izatea itxarotea beste aukerarik ez da geratzen.

Aplikazioak, elkarlana, formakuntza, Hezkuntza, HTML5, Internet, Mahaigaina, Mugikorrak, Ofimatika, Sakelako Telefonoak, Sare sozialak eta Microblogging, tabletak

Aurkezpen ikusgarrienak sarean

aurkezpenak1Aurkezpenak ezinbesteko baliabide dira jakintzaren transmisiorako. Oro har, ikerketa baten emaitzak adierazteko erabiltzen dira. Datu horiek argitzeko balio duten soinu eta irudiak uztartzen dituzten edukiak aurkezten zaizkie ikusleei. Informazioa jaso behar dutenen arreta lortzeko, funtsezkoa izan ohi damultimedia baliabideak erabiltzea. Orain, sareko zerbitzu ugari daude, Powerpoint eta beste hainbat programak baino emaitza hobeak dituzte, horiek zaharkituak uzteraino.

Prezi, aurkezpen ez-linealen erreferentea

Prezi, aurkezpen bikainak egiteko web aplikazio intuitiboa da. Nahi duen orok irudiak, bideoak edota PDF fitxategiak jar ditzake aurkezpenen oinarri gisa erabiltzeko. Hauexek ditu berezitasun nabarmenetakoak: Internetera konektatu gabe aurkeztu ahal izateko fitxategi gisa deskargatu daitezke diapositibak, posta elektronikoz parteka daitezke eta hainbat lagun aurkezpen berarekin elkarlanean ibil daitezke. Zerbitzuak txantiloi ikusgarriak dauzka prest, aurkezpena pertsonalizatzeko erabili nahi dituenarentzat. Inoiz ikusi gabeko aurkezpen zinematografikoak dira emaitza, eta zoom efektua lortzen du, berehala ikusleen arreta lortzeraino. Bideo batean ikusleak bizitzen duen murgilpena lortzen da, aurkezpen xume batean zaila dena lortzen.

Erregistratu beharra dago haien webean http://prezi.com/; bestela, Facebook kontua erabil daiteke. Doako kontuak 100MB-rainoko memoria kuota baimentzen du, nahi diren aurkezpenak sarean gordetzeko. Prezik instalatzeko bertsioak dauzka, hodeian baino lokalean lan egitea nahiago dutenentzat. iOS euskarrientzako aplikazioa Appstore dendan doan deskargatzeko aukera dago, baina ordenagailuko bertsioa 30 egunetako proba mugara lotuta dago. Hartzeko: https://prezi.com/desktop/.

Calaméo, aldizkari gisako aurkezpenak

Argitalpen interaktiboak sortu, osatu eta partekatzeko web tresna da Calaméo. Osagai gisa, fitxategi mota pila onartzen ditu —PDF, OpenOffice, MS Office, etab.—, eta liburu birtual bat izango balitz bezala irakur litekeen dokumentu bat da prozesuaren emaitza. Hemen ere, erosoena Facebook kontua lotzea da izena emateko. Weba: http://en.calameo.com/.

Jux, argazkiak erakusteko era ikusgarria

Web aplikazio ugari dira erabiltzaileen alderdi sortzaile edo artistikoari etekina atera nahi diotenak, eta JUX horietako bat da. Norbere argazkiak oinarritzat harturik, era askotariko aurkezpen ikusgarriak sortzeko balio du. Izena eman ostean, ondorengo formatuen artean aukeratu behar da: argazki sinplea, bideoa, artikulua, irudi aipamenduna, elementu zerrenda edo aurkezpena. Beste behin ere, nabarmentzekoa da gunea erabiltzeko erraztasuna. Sekulako lan itxurosoak lortzen dira denbora motzean. Irudiak kargatzeko, aldiz, norbere ordenagailua, URL Internet helbide bat, zein Facebook, Flickr nahiz Instagram izango dira iturriak. HTML 5 du oinarritzat, eta edozein euskarri erabiltzen dela dela ere, emaitzak ezin hobeak ditu. Probatzeko, haien atarira jo: http://jux.com/.

Slidus aurkezpenen komunitatea, euskal labela

Bilboko Tapquo enpresaren burutazioa izan da aurkezpenen munduko profesionalen sare soziala sortzea. Hots, berrikuntza nagusia, ezaugarri horretan datza: aurkezpenen eta adituen bilgune izateaz gain, merkatu gisa funtziona dezan nahi dute. Horrela, diseinatzaile eta maketatzaileek jarri ahalko dituzte haien sorkuntzak, eta erabiltzaileei eskuragarri utzi atarian, integratutako denda baten bidez. Era horretan partekatzen dute etekina sortzaileek, eta publizitatearekin gertatzen diren gehiegikeriak saihesten dituzte.

Garatzeko bidean den beste lerro bat aplikazioena da; besteak beste, sakelako telefonotik aurkezpenaren agintea hartzea, aurkezpenera urrutitik konektatutako gailu guztietan diapositiba aldatzea eta denbora errealean funtzionatuko lukeen aurkezpena bukatu ondorengo galdera sorta erantzuteko sistema lortzea dituzte buruan. Benetan egin beharrekoa ere fin betetzen du: aurkezpen dinamikoak erakusten ditu, ohiko paradigma lineala hausten du, eta, gora nahiz behera egiteko aukera gehitzen zaio geziak ukitu hutsarekin. Oraingoz, dauden txantiloien artean ez dago harribitxirik, baina HTML 5 eta CSS3 teknologien aldeko apustuek laster ekarriko dute horrelakorik.

Slidus ingelesez dago bakarrik. Izan ere, benetako garrantzia eramangarritasunari ematea erabaki dute. Erabiltzaileak euskarriaz arduratu gabe, dagoen lekutik sakelako telefonoaren bitartez, tablet edo ordenagailuz atzi dezake atarian jarrita dagoen informazioa. Doako sarbidea badago, baina bi aurkezpenetarako da soilik eskaintza. Ordaintzekoak dira Pro eta Unlimited, hamar aurkezpen eta mugarik gabekoa, hurrenez hurren. Azkenik, enpresentzako bertsio bat ere eskura dago, aurkezpenak era pribatuan gordetzea ahalbidetzen duena.

Beta bertsioan dago, oraingoz, baina adituen arreta bereganatu du dagoeneko Bizkaiko enpresaren webguneak: http://slid.us/.

**EGUNERAKETA: Slidus honezkero ez dago BETA bertsioan eta merkatura dakarren aipatu ezaugarri berritzailea ere abian da; aurkezpenera konektatzen direnen diapositibak ere aurkezleak aldatu ahala ikustea, hain-zuzen.

crowdfunding, crowdlearning, crowdsourcing, formakuntza, Ikastaroak, kontzeptuak

Amarauna auzolanean

20130320-221116.jpgJendearen ekinez sortutako egitasmoek Internet hartu dute ibilgailutzat. Ez da harritzekoa; izan ere, sare sozialen eta edukia partekatzeko webguneen eztandari esker, edonork informazioa sarean jarri eta kontsumitu dezake. Jauzi hori, Web 2.0 izenez ezagutzen da. Hainbesterainokoa da edukien hazkundea, ezen Googleko zuzendari exekutibo Eric Schmidten hitzetan, «orain, bi egunean behin informazio gehiago sortzen da sarean, zibilizazioa sortu zenetik 2003. urtera arte pilatutakoa baino». Ukaezina da baita ere hazkunde horretan eragin dutela teknologia berriek egunerokotasunean hartu duen lekuak eta sozializatzeko sareek ekarritako eredu aldaketak.

Auzolan eredu berriak

Baina, zein eginkizun izan behar luke Internetek? Internet adimen kolektiboa da, nodoen artean banatutako jakintza hetereogenoen sarea; eta gaitasun horiek dinamizatzeko, mugiarazteko eta partekatzeko ahalmena daukana. Erabiltzaileek sortu, eta haiek kontsumitzen duten datuen bilgunea da. Ideia horren sustatzailea Pierre Levy izeneko filoso, idazle eta irakaslea da; haren L’Intelligence collective. Pour une anthropologie du cyberespace (Adimen kolektiboa. Ziberespazioaren antropologia baten alde ) argitalpenean hasitako korrontearekin (Paris, 1994) .

Aurreko premisa egia bada, arruntena da elkarlana eta partekatzea helburu duten ereduak indarra hartuz joatea Interneten. Izen bera ere badaramate eredu berri horiek: ingelesezko crowd hitza edo jendetza partekatzen dute erro gisa. Crowdfounding edo finantzaketa kolektiboaz Zibergelan esandakoak gogoratzea ez legoke soberan: http://zibergela.bitarlan.net/2012/12/13/crowdfundinga-proiektuak-finantzatzeko-bidea/. Euskaratutako bi webgune ere badaude helburu bererako: http://www.verkami.com/ eta http://goteo.org/ .

‘Crowdlearning’, ikaskuntza kolektiboa

Aurrekoaren ideia beretik edaten du elkarlanerako Crowdlearning egitasmoak ere; baina proiektu hori jakintza banatzera eta bilatzera bideratuta dago. Hezkuntza eta heziketarako eredu berritzailea da Crowdlearning, azken muga gisa du ezagutza handitzea eta jendea erronka berriei aurre egiteko gaitasunez doitzea.

Hala, aditu bat interesatuekin lotzeko hainbat atari zabaldu dira: Skillshare amerikarra da erreferentea: http://www.skillshare.com/. Floqq espainiarrak ere eskola presentzialak nahiz sarekoak antolatzeko balio du: http://www.floqq.com/. Alabaina, ia sinbolikoki bada ere, eskolengatik ordaindu behar da.

Horren harira, antzekoak dira MOOC edo Massive Online Open Course direlakoak, baina jakintza libre idealago batean oinarritzen dira. Modu irekian eta masiboan, plataforma telematiko bidez, ordutegi gabe eta filosofia parte hartzailean oinarritutako doako eskolak osatzean du oinarria. Euskal Herrian badago horren eskaintzarik: UEU eta Asmoz Fundazioak aurreneko euskarazko MOOC ikastaro bat antolatu berri dute, Android programazioari buruzkoa. Informatikariei eta programatzeko zaletasuna duen edonorentzat da, eta matrikula epea apirilaren 31ra artekoa da. Webgunea honako hau da: http://mooc.asmoz.org/.

‘Crowdsourcing’, ekintzailetza kolektiboa

Crowdsourcing adibide onena Wikipedia da: ohiko lana banaka eta toki jakin batean egin beharrean, Interneti esker, hainbaten artean lana zati txikitan eta hainbat tokitatik banatuta egitea litzateke ideia.

Metodologia horri abantailarik onena ateratzen dion esparrua aplikazio informatikoen programazioarena da, hala ere. Elkarren arteko mendekotasuna daukaten dokumentu sorten bertsioen kontrola eramaten duten tresnak erabiltzen dira, pertsona asko dokumentu bakarrean ibiltzea inorentzako eragozpen izan ez dadin. Horien artean tresna ezagunena Git (http://git-scm.com/) da. Amaraunean Git erabilita kontrola eramaten duen Crowdsourcing ataria josita dago proiektuz, kodea jaitsi eta erabiltzeko prest dago: https://github.com/.