Eka, 06
2013
Internet, kontzeptuak

Alegiazko diruaren garaia iritsi da

bitcoin batHarreman komertzialen aro berria hasi zen Internetekin. Bilakaera ziztu bizian doa, eta aurreneko Paypal ordainketa sistemei anitzek jarraitu diote halabeharrez, Google Wallet da azken asmakizun aipagarriena. Zinez hautsak harrotzen ari da, baina eredu anarkista duen proposamenaren ildotik dator: Bitcoin du izena.

Bitcoin, mugarria edo utopia?

Peer-to-peer edo P2P teknologian oinarritzen den txanpon digitala da Bitcoin; izen bereko protokoloa erabiltzen duen software esperimentala. Nodo edo sareko puntu bakoitzetik bestera, ordainketak egitea ahalbidetzen du mundu osoan; bata zein bestea nongoak diren aintzat hartu gabe eta bitartekaritan galerarik jasan gabe. Satoshi Nakamoto hacker-a eta ekarpenaren erantzuleak 2008ko finantza krisiaren ondorioz pertsonen dirua politikari eta bankarien amarruen menpe ikusi zuen, eta horregatik erabaki zuen gobernuetatik askea behar zuen dirua beharrezkoa zela.

Bitcoin-ak bitez osatuak egotean, ez dira solido eran eskuan eutsi daitezkeen txanponak, zorro birtual batean gordetzen diren alegiazko hizki eta zenbaki segida baizik. Behin jabetuta, amaraunean ondasunengatik trukatzeko ez dago webgune batera joan eta hartzailearen zorroaren helbidea idaztea baino, adostutako kopurua zehaztuz. Dolar, euro edo bestelako dibisek ez bezala, Bitcoin ez dago gobernuen edo banketxeen babespean (edo gehiegikerien menpe); ordea, eragiketa guztiak jendaurrean erakustea da bermea, iruzurra eta faltsifikazioa saihesteko.

Hedapen bizkorraren atzeko arrazoiak

Jende digitalki sofistikatu, libertario kapitalista edo dibisa egonkorra falta duten herrialdeek mauka aurkitu dute. Bitcoin-en balioan izugarrizko gorabeherak jasaten diren arren —270 dolar (191 euro) balio izatetik 55 dolarretara (42 euro) eror daiteke orduen buruan—, merkatuan dabilen kopuruaren balioa bi bilioi dolarretan ezartzen dute, dibisen merkatua itzultzeko adinakoa. Fenomeno hau pairatzen ari den igoerari jasangaitza deritzote adituek, eta burbuila berri baten sustarrak ezarri direla diote.

Gorakadaren beste arrazoi bat nazioarteko finantza egoera nahasgarriarekiko babes nahian egon liteke. Ez da zoriaren kontua Bitcoin-ak izandako arrapaladako igoera, Zipreko Gobernuak —EBk hala eskatuta— herrialdeko aurrezleen diruak izoztuko zituela iragarri zenean.

Eskuratzeko oztopoak

Ez da samurra Bitcoin bat eskuratzea. 10 minututik behin zozketa moduko bat egiten da, eta bertan parte hartzea bada ere bide zintzoena, bada ordenagailu aurreratu eta algoritmo sofistikatuak garatu dituenik horiek eskuratzeko. Bestela, aukera arrunta mantentzen da: jada badituen bati erostea. Trukerako webguneak badaude jada, dolarrak onartzen dituzte bihurketa egiteko, enkante estilora. Egun, 10 milioi Bitcoin daude merkaturatuta, eta 21 milioitan gelditzeko asmoa iragarri dute balioa egonkortze aldera.

Mai, 31
2013
Internet, kontzeptuak, Mugikorrak, Sakelako Telefonoak, Sareak, tabletak

4G telekomunikazio teknologia, atarian

4g_44G edo laugarren belaunaldiko gailu eramangarrietarako telekomunikazioen teknologia, egungo 3G sarearen oinordekoa da. Horietan, telefono sarea erabiltzen da datuak eta ahotsa bidaltzeko kablea ordezkatuz. 4G sareek banda zabalera handiagoa ekarriko dute USB modemdun eramangarri, smartphone, tableta zein beste gailu eramangarrietan, egungo Internet sarbidea hobetuz. Onurak hainbat eratara nabarituko dira: sakelakoetako web atzipen bizkorragotik hasita, VoIP edo Internet bidezko deiak, sarera bideratutako jokoak, bereizmen handiko sakelakoetarako telebista zerbitzuak, bideo-konferentziak edota sareko konputazioan igarriko da aurrerapena, besteak beste.

Pare bat urte badira Europako hainbat herrialdek 4G LTE sareak erabiltzen dituztela. Hedapena nahiko motel doa, baina Frantziako nukleo handietan laugarren belaunaldiko sare mugikorrak abian dira dagoeneko (Lyonen, Montpellierren eta Parisen). Euskal Herriari dagokionez, Bizkaian emango da estreinaldia, iturri guztien arabera. Ate joka daukagun hori, baina, 4G-LTE edo 3GPP Long Term Evolution izeneko aldaera da, Europan dagoen bakarra eta hasieran Hego Korean garatu zutenaren hobekuntza.

Horren ezarpenen arabera, 100 Mbps abiaduraz deskargatu ahal izango da informazioa saretik. Baina, egiari zor, seinalea igortzen den frekuentziak ezartzen du balio hori, eta konpainia bakoitzak frekuentzia desberdina baliatu dezakeenez, kasu batzuetan 60 Mbps ez gainditzea pentsatzekoa da, beharrezko 20 MHz ordez 15 MHz-rako gaitasuna baita muga. Datu hau gainera, estaldurarekin ere lotuta dago, ezen geroz eta frekuentzia altuagoa den, eraikinak gurutzatzea gehiago kostatzen zaiola seinaleari. Esan beharrik ez dago etxe askotako Internet abiadura baino hobea dela hori, dena dela. Izatez, bertsio hori baino ahaltsuagoa da nazioartean onartutako 4G estandarra: 1 Gbps abiadura gailurrak jotzeko gaitasuna du.

Telefono konpainien dantza, abian

Dagoeneko hainbat prezio eta eskaintza badaude aukeran. Hego Euskal Herrian Vodafone izango da aurrenekoa, gaur bertan Bilbon ezarriko baitu 4G sarea 20 MHz-tara eta 2 hilabeteren buruan Yoigo eta Orange batuko zaizkio. Ipar Euskal Herrirako, berriz, Bouygues Telecom konpainiak ekainean ezarriko du abiadura handiko sare mugikor berria.

Prezio batzuk ere ezagutu daitezke dagoeneko, eta martxan dagoen lekuetan 40 eurotik hasita 140 eurorainoko eskaintzak daude. 2 GB-eko gehienezko langatik 6 GB-erainoko deskarga muga izango da aipatu abiaduran.

LTE jasan dezaketen gailu pribilegiatuak

Sare berria aurki prest egotearen onuradunak erabiltzaile apur batzuk besterik ez dira izango, dena den. Izan ere, azken belaunaldiko sakelako garestienak bakarrik daude prest 4G baliatzeko: Apple-ren iPhone 5, iPad 4 eta iPad Mini (azken bien Wifi bertsioen salbuespenarekin); baita HTC One, LG Optimus G, Nokia-ren Lumia 820 eta 920, Samsung Galaxy S4, Sony-ren Xperia Z (telefonoa nahiz tableta) eta Xperia SP, Huawey P2 eta G256 eta Motorola-ren Razr HD ere. Gogoan izan, litekeena dela telefono eta tableta berberaren bertsio desberdinak egotea lurralde artean, eta ondorioz, Lapurdi, Zuberoa eta Nafarroa Beherean Samsung etxearen Galaxy S3 4G sakelakoaren eta Galaxy Note 10.1 4G bertsio bereziak eskuratu daitezke.

Bosgarren belaunaldia ere pronto

Aurreko belaunaldiari ganoraz hedatzeko astirik eman gabe, dagoeneko berria ere asmatu dutela ematen du. Horren xehetasunak oraindik ere ez daude adostuta; alabaina, Hego Koreako Yonhap albiste agentziaren arabera, belaunaldi aldaketa markatzeko bezain besteko jauzia eman da dagoeneko, Samsung etxeak 1 Gbps-ko abiadura probatzen izandako arrakasta itzelarekin. 10 Gbps-etara iristeko indarra omen dauka eta 2020. urterako kaleratzeko moduan izango omen dira.

Mai, 24
2013
Internet, Sareak

Non argindarra, hor sarea

PLC gailuakMaiz arazoak sortzen dira sare konexioa etxeko edo enpresaren txoko guztietara hedatzeko. Izan ere, sare kablearen bidezko konexioa puntu zehatz batzuetan baino ezin da egon eta Wi-Fiak ere bere mugak ditu. Distantziak, hormek, interferentziek, eta beste hainbat oztopok ahultzen dute WI-Fiaren seinalea.

Gainera, etxeetan gero eta aisi tramankulu gehiagok behar dute Internetarako konexioa, ordenagailuak, sakelako telefonoak, tabletak, bideo-jokoen kontsolak, multimedia telebistak eta beraz gero eta leku gehiagotan beharrezkoa da Internet edo sarerako konexioren bat.

Bada, artikuluaren tituluan esaten den bezala, non argindarra, hor sarea. Bulego edo enpresa batean dagoen edozein entxufetara, edozein lokiatara sare konexioa eramatea dago. Gainera, era errazean eta ezagupen teknikorik gabe egin daiteke eta gailuak prezio onargarri batean aurki daitezke.

PLC teknologia

Hori egitea ahalbidetzen duen teknologiak PLC izena du, Power Line Comunications ingelesez, komunikazioak argindarraren lineatik, alegia. Beraz, PLC teknologiaren bitartez, jada dagoen azpiegitura bat, argindarraren instalazioa, erabiltzen da Internet eta sarea txoko ezberdinetara hedatzeko. Hala, bada, argindarraren azpiegitura datuak abiadura handian transmititzeko azpiegitura bihurtzen da.

PLC teknologia ez da berria, baina bai azken garai honetan garapen izugarria izan duela etxeetan erabiltzen diren gailuen artean gero eta gehiagok Internet konexioa eskaintzen dutelako, arestian esan bezala.

Nola dabil

Sare hauek oso era erraz batean instalatzen dira. Alde batetik, gailu txiki bat sare kable batekin ohiko routerrera konektatzen da eta gailu bera edozein entxufetan sartzen da. Hori eginda badago sare konexioa argindarraren linean. Beste aldetik, sarea jarri nahi den lekuetan antzeko gailuak jarri behar dira edozein entxufetan. Gailu hauek, sare konexioa daukate eta beraz, sare kablearekin edozein gailu konekta daiteke. Halaber, gailu hauetariko batzuek sare konexioaz gainera Wi-Fi konexioa ere eskaintzen dute, beraz, horien bitartez Wi-Fi estaldura ere zabaldu daiteke. Wi-Fia eskaintzen duten gailuak sare konexio hutsa eskaintzen dutenak baino garestixeagoak dira.

Routerrera konektatzen den gailua zein beste lekuetan konektatzen direnak sinkronizatu behar dira, horretarako normalean nahikoa da bi gailuetan dagoen botoi banari sakatzea.

Hauetariko gailu batzuek web bidezko konfigurazio aplikazioa eskaintzen dute, beraz nabigatzaile batekin lehenetsita datozen hobespen batzuk alda daitezke.

Ezaugarri orokorrak

Egun saltzen diren gailu gehienetan 200MBko abiadura agintzen dute fabrikatzaileek, baina abiadura hau normalean ez da erreala izaten eta abiadura txikiagoa lortzen da. Hala ere, ohiko sare lokal gehienek 100MBeko abiadura dute, gutxi batzuek 1GBeko konexioa badaukate ere. Beraz, 200MBko abiadura iritsi ez arren, oso abiadura jatorra da.

PLCra konektatzen diren ordenagailuak ez dira konmutadore eran konektatzen, switch edo etxean erabiltzen diren routerren kasuetan bezala, baizik eta konzentratzaile eran, hau da, hub gailuen kasuan legez. Nolabait azaltzeko, PLCren bitartez sarera konektatuta dauden gailu guztiek bide bakarra partekatzen dute beren datu transferentzia guztietarako, etxeko routerrean edo switch batean, ordea, gailu bakoitzak bere bidea du eta switchean kozentratzen eta zentralizatzen dira datu transferentziak.

Fabrikatzaileak

PLC eta PLC Wi-Fi fabrikatzaile asko daude eta batzuk oso ezagunak dira dagoeneko sareen arloan, besteak beste: D-Link, Lynksys, Hercules, Sitecomp, TP-link, Level One, Conceptronic, Devolo, Netgear edo Belkin dira ezagunenetarikoak.

1 … 3 4 5 6 7 … 34