Ots, 20
2014
Multimedia, Osagarri Informatikoak, VR

Oculus Rift, errealitate birtualeko bururako gailua

Errealitate birtuala 1990eko hamarkadan egin zen ezagun, gehienbat zientzia fikziozko filmei esker. Hor daude, besteak beste,Johnny Mnemonic, Lawnmower Maneta Matrix trilogia. Bilboko Erakusketa Azoka zaharrean Gabonetan egin ohi zen PIN umeentzako parkean probatu ahal izan zen garai hartan. Beste hainbeste Poitierseko Futuroscope parkean ere. Kasko bat jantzita, begien parera zeuden pantaila txiki bik eta entzungailu batek bestelako ingurune bat erakusten zuten, norberaren ikuspegi guztia betez. Izan ere, ikusmena eta entzumena errealitate birtual batez ordezkatzen dituen murgiltze teknologia da VR edo Virtual Reality.

Irudi pixelatuetan barna, ezker eta eskuin, gora eta behera eginez, mundu berri bat erakusten zuten lehen gailu haiek; etorkizun hurbilean zabaldu behar zuen teknologiaren erakusgarria ziruditen. Hala eta guztiz ere, bizipenaren sinesgarritasun urriak eta prezio handiek eragin zuten errealitate birtualak izandako porrota.

Potentzial ikaragarria duen teknologia 

Hogei urte pasatu dira, eta teknologia zein erabiltzaileak ez dira ordukoak. Merkaturatzear da errealitate birtualeko behin betiko gailua: Oculus Rift. Hain zuzen, 1080p bereizmen handiko OLED pantailan puntako grafikoak eta irudiak erakusteko gaitasuna duten kasko modukoak.

Orain arte ikusitako Oculus VR gailuetan, bi eratako kontrola ageri da: mugimenduarena eta ikuspegiarena. Erabiltzaileak ikusi nahi duena buruaren mugimendu naturalarekin egiten du. Hau da, buruaren posizioaren jarraipena egin eta imitatzen du errealitate birtualak, unean uneko ikuspegi berria moldatuz irudi bidez. Mugimenduaren kontrola, berriz, XBOX 360 kontsolaren aginte batekin eraman dute probetan.

Ikus-entzunekoen iraultza amestuz

Hori ez da osagarri bat gehiago izango, ezta momentuko moda xume bat ere. Palmer Luckey sortzaileak iraultza ekarri du ikus-entzunezko esparrura. Izan ere, bideo jokoen erabilpena nabaria den arren, filmak eta liburuak simulatzeko balioko duela aurreratu dute. Pertsonaien azalean jarriko da ikuslea, eta, horrela, parerik gabeko murgiltze sentipena lortu. Aisialdirako, osasunerako, psikologiarako eta beste medikuntza esparruetarako ere erabilgarria izan daiteke. Probatu duten guztiak zur eta lur utzi ditu, behintzat, asmakizunak. Dena dela, teknologien esparruan hype esaten zaion fenomenoa pizten ari da orain Oculus Riften inguruan; esamesak eta gehiegizko itxaropena sustatzen direnekoa, alegia.

Ikusminetik babesera

2012an, E3 bideo jokoen azokan eman zuten Oculus Rift proiektuaren berri. Erakutsi zuten prototipoak atentzioa eman zuen. Eta, orduan, errealitate birtualerako teknologia edozein erabiltzaileren eskura jarri ahal izateko, finantzaketarako deia egin zuten.

Aho beteko erantzuna izan zuten. Kickstarter webgunean, milioi bat dolar bildu zuten ordu gutxitan, eta, 2,5 milioi dolarrera iristean (1,82 milioi euro), betetzat eman zuten eskaera. Hala ere, finantzaketa kolektiboak baino bultzada entzutetsuagoa jaso zuten iragan abenduaren 12an, Marc Andreessen Interneteko nabigatzaileen sortzailea batu baitzitzaien. 75 milioi dolarreko ekarpena egin zuen Andressenek (54.76 milioi euro).

Software garatzaileen erabateko babesa ere badu egitasmoak. Oculusen arduradunek eskuragarri jarri dizkiete sarean edukiak garatu ahal izateko tresnak edo SDK bildumak. Eskuliburu eta adibide eta guzti jarri ere. Laster hasiko dira agertzen VR gaitua duten bideo jokoak. Valve etxeak eta haren Steam plataformak babesa eman diote dagoeneko.

Baina errealitate birtualak betiko mamuak gainditu beharko ditu arrakastarako bidean. Izan ere, jendea irrikaz da merkaturatzeko eguna eta salneurria jakiteko, baina ez da halako informaziorik. Zurrumurru baikorrenek datorren Gabonetan aurreikusten dute estreinaldia, baina auskalo.

Urtarrileko CES 2014 azokan egin zuten azken erakustaldian, prototipo berria ikusteko beta izan zen. Crystal Cove prototipoarekin, aurreko bertsioen akats nagusiak zuzendu dituzte, eta hurbil omen dira azkenean merkaturatuko duten produktutik.

Irudi eta posizionamendu hobetuak 

Buruaren posizioaren jarraipena egiteko aurreneko saioetan, mugimendu bizkorregiek irudia lausotzen zuten. Erabiltzaileak zorabiatzen zituen akatsa zuzendu dute jada Crystal Coven. Hein batean, hutsera jaistea lortu dutelako OLED pantaila berriaren pixelen latentzia. Baina, batez ere, pixelak orain banaka programatu direlako, datu egokiek soilik pitz ditzaten.

Horretaz gain, sei norabideko kontrola deitu duten zehaztasun maila lortu dute. Arestian aipatutako oinarrizkoei sakontasuna gehituta egin dute. Esate baterako, errealitate birtualean ageri den paretako ohar bat hobeto irakurtzeko, burua aurrera bota edo okertu besterik ez da egin behar. Hurbildu egingo da ikuspegia, benetan gertatzen den gisara. Kaskoak erakusle txiki batzuk daramatza gainazal guztian barreiatuta, eta horien posizioa jasotzen duen kamera bat jarri behar da aurrean. Litekeena da kaleratzen dutenerako kamera sistema hori erosoagoa den beste batek ordezkatzea.

Ots, 13
2014
Osagarri Informatikoak, Telebista

Bideo kableak

vgaetahdmiBideo txartelak du ordenagailutik bideo seinalea igortzeko ardura. Pantaila konektatzeko erretenak izaten dira haren bistako osagarri bakarrak. Mahai gaineko ordenagailuan, atzean egoten dira, eta, eramangarrian, berriz, aldamenean. Erreten horietan txertatzeko bideo kableak etengabe joan dira berrituz eta garatuz: VGA, DVI, HDMI… Garai digitalean sartutakoak dira, eta bereizmen eta eskaera berrietara moldatu behar izan dute. VGA konexio klasikoa da, hain zuzen, pantaila berdeak zituzten aurreneko ordenagailuetatik gaur egun mantentzen den bakarra.

VGA 

Konexio hedatuena da egun ere. Gezurra dirudien arren, azken belaunaldiko telebistek eta pantailek konexio hori dute oraindik ere, baina kalitate arazo larriak ditu jada.

Video Graphics Array (Bideo-grafikoen egokigailua) 1988an agertu zen, IBMren eskutik. Hamabost hagin dauzka, eta erabat analogikoa da. Duen arazo nagusia da digitaletik analogikora bihurtzean informazioa eta kalitatea galtzen direla. Pantailan kolore gutxi onartzen ditu, eta ezin dezake jasan bereizmen handirik. Hala eta guztiz ere, egungo estandarra VGA da. Formatu horretara bihurtzeko osagarriak garesti saltzen dituzte.

DVI

1999an agertu zen Digital Visual Interface (Interfaze digital bisuala). Guztiz digitala zen konexio bat izatea zuen helburu. Trabak eragiten zituzten zarata eta irudien distortsioa desagerrarazi zuen aurrenekoz. Edo hasieratik ondo ikusten da, edo ez da ezer ikusten.

Seinale analogikoak ere garraia ditzake, eta 24 eta 29 hagin bitartean ditu. Itxuraz VGAren berdina denez, nahasmena sor dezake. Batetik bestera pasatzeko egokigailuak badira; merke, gainera. Bereizmen handiarekin bateragarria da, eta bideo edo eskaneatu progresiboa onartzen du. Hori erabilgarri duten telebistek PAL sistemaren oker nagusia leuntzen dute. Sistema horretan, irudia berriztatzen den moduaren ondorioz kliskatu edo eten egiten dela esaten da.

HDMIren berbera eskaintzen du DVIk. Baina, hala ere, hura nagusitu zaio. Marka batzuen interesek eta iragarki kanpaina handiek lagundu diote horretan.

HDMI

Txikia da, erosoa, erabilerraza. Bideoaz gain, soinua ere garraiatzen du. Azken belaunaldiko bideo jokoek eta Blu-ray sistemek ireki diote bidea, eta, orain, nagusi da bereizmen handiko esparruan. High-Definition Media Interface 2002an agertu zen. Sektorearen babes handia izan zuen. Sony, Philips, Hitachi eta Panasonic etxeak izan ziren babestu zutenetako batzuk. Ez da librea, eta jabetza intelektuala babesteko teknologia daraman kable bakarra da. HDCP izeneko sistema martxan jarriz gero, kopien kontrako babes neurriak ezarri ahal zaizkio kablea garraiatzen ari den edukiari; kalitatea gutxituz, adibidez.

Urt, 16
2014
Aplikazioak, crowdfunding, Hardware, Jaialdiak, Mugikorrak, Sakelako Telefonoak, Telebista

Berrikuntzak, Las Vegasko elektronikaren azokatik

curved tvCES edo Consumers Electronics Show elektronika eta teknologiaren nazioarteko azoka da. Urteroko hitzordua da AEBetako Las Vegas hirian. Aurten urtarrilaren 7a eta 10a bitartean izan da. Sasoiko produktu elektroniko berriak aurkezten dituzte, tarteka, inoiz merkaturatzera iritsiko ez diren proposamenak. Kontsumitzaileei aldiko joerak erakusteko eta enpresei negozioak egiteko balio du azokak.

• Pantaila kurbatuak eta gailu eramangarriak, sasoiko teknologiak. CES 2014 amaitu berritan, zeresan handiena eman dutenak pantaila kurbatuko gailuak dira. Telebisten kasuan, erdiko aldea bakarrik dute finkoa eta alboak okertu daitezke bakoitzaren beharren arabera. Bestalde, sakelako baten pantaila okertu ahal izatearen erabilpenak ez dira garbi geratu. Gainera, hiru dimentsioko telebisten porrota azaleratu du 4K bereizmeneko telebisten agerpenak; betaurrekorik gabe antzeko bizipena ematen dutelako. Erronka, baina, prezio apalak bilatzea zen. Vizio eta Polaroid etxeen oholtzan, 50 hazbeteko 4K telebistak erakutsi zituzten 731 eurotan. Toshibaren 4K bereizmena duten eramangarrien lerroa ere adierazgarria da, Ultra HD ordenagailuetara eramaten aurreneko saioa baita.

Sakelakoen aldetik, Asus nabarmendu zen, 72 eurotako smartphone baten eskutik. Android sistema eragilea eramango du Asus Zenfone 4 telefonoak.

Steam Machine, berriz, kontsola generikoak dira; Linux oinarridun bideo jokoen lehen plataforma erabiltzen duten ordenagailuak, hain zuzen. Orain, hainbat enpresak haien kontsola aurkeztearen aldeko apustua egin dute. Erabiltzaileen arreta erakarri, eta Sony, Microsoft edo Nintendok haien erara moldatutako merkatua irekitzeko egiazko mehatxua dira dagoeneko. Zibergela-n aipatu genituen: http://zibergela.bitarlan.net/2013/10/03/bideokontsola-libreen-aldia-ote/.

Gidaririk gabeko gailu hegalari txikien edo drone deituen agerpena ere aipatzekoa da. Erabilpen militarraren ondorioz ezagun egin arren, segurtasuna edo garraio zibilerako erabiltzen hastekotan baitabiltza. Amazon edo Telepizza konpainiak banaketa sistema gisa probatu dituzte, eta laster ikusiko dira gure hirietako zeruetan hegan. Parrot etxe frantziarraren Mini Drone eta Jumping Sumo erakutsi zituzten baita ere. Drone komertzial horien prezioaren berri eman ez arren, 2014aren amaiera aldera eskuragarri egotea iragarri dute. Azkenik, Android sistema eragilea autoetan sartzeko egitasmoa aurkeztu dute Audi, Google eta Nvidia etxeek. Hyundai, Honda eta General Motors batu zaizkie proiektura.

Deigarria da baita crowdfunding edo finantzaketa kolektiboaren laguntzaz aurkeztutako proiektuen kopurua. Horrek erakusten du ideia on bat duen orok ekoitzi eta saldu dezakeela bere produktua. Azkenik esanguratsuak izan zen erakutsi ziren osagarri elektronikoen arrakasta: betaurrekoak, eskumuturrekoak edo erlojuak funtzionalitate berriak aurkeztu dituzte. Berehalako etorkizuneko osagarriak interaktiboak izango dira.

• Bidokontsolarik gabeko bideo jokoak. Etorkizuna gailu sinpleenen baitan dago. Eta hodei konputazioa da giltza. Sareko sarbidea eta pantaila edukitzea nahikoa da edozein eduki egikaritzeko. Hots, jolasteko urrutiko agintea eta Internet konexiodun Smart TV bat edukitzea besterik ez da beharko aurki, Play Stationeko katalogoko jokoetan aritzeko. Zerbitzuaren izena Play Station Now da, eta streaming bidez plataformen arteko bateragarritasun arazoa bukatuko da. Trabak gainditu, eta PS4 berrian PS3-ko jokoetan jolasteko balioko du.

Baina batez ere tableta, telefono, kontsola eramangarri edo beste gailu adimentsutan ibiltzeko ere. Prozesatzeko ardura zein kalkulu guztiak egitekoa, urrutiko zerbitzariak hartuko baititu bere gain. Esan gabe doa Interneterako abiadura handia beharko dela, etenik nahi ez bada.

• Berehalako mezuak, etxeko tresnei zuzenduak. Beste behin ere, domotikari garrantzia eman zitzaion CES azokan. Aukera bakarra izan ez den arren, LG etxearen proposamenak eman du arreta gehien. Line berehalako mezularitza zerbitzuarekin bat egin eta etxeko tresnekin komunikatzeko mezularitza zerbitzua da aurkeztu dutena: Homechat. Horrela, laster batean lurra garbitzeko xurgagailua zein arropa-garbigailua —zein beste edozein gailu— urrutitik abiaraztea dago, LG markakoa eta adimentsuak diren artean.

• Janaria inprimatzeko labea. Txokolatea eta azukrea erabiliz, hiru dimentsioko jakiak egiteko diren inprimagailuak agertu dira Las Vegasen. ChefJet eta Chefjet Pro makinek bolumena eta pieza artikulatuak dituzten objektuak sortzeko gaitasuna dute. Haurren askariak ez dira berdinak izango hemendik aurrera.

• Smartwatch edo erloju adimentsuak. Azken belaunaldiko sakelakoek dituzten funtzio berberak betetzen dituzte. Dagoeneko ez da fikzioa deiak egin edo Whatsappak bidaltzea norbere eskumuturrari hitz eginez. Ezta ere aplikazioak instalatu eta jokoetan jolastea erlojuan bertan. Bide batez, teknologia jantzi egin daitekeela erakutsi dute, aurreneko modeloetako sport itxura alde batera utzita.

Erloju dotore eta serioagoak ikusi ahal izan ziren azokan, eta Pebble Steel izenekoa nabarmendu zen guztien artean. Aurretiaz ere eta aho betez merkatuko smartwatch onena izandakoa, orain metalezko akaberarekin aurkeztu dute. Xarma berezia daukan aukera da, ez baita etxe handi baten babespean egindakoa. Kickstarter atarian finantzaketa kolektiboaren bitartez egia bihurtutako proiektua da.

1 2 3 4