Aza, 08
2012
android, Aplikazioak, Apple, Internet, Mac, Mac OS X, Mahaigaina, Mugikorrak, Sakelako Telefonoak, Segurtasuna, Software Librea, tabletak, Windows

Pasahitz gordailuak

Gaur egun pasahitz mordoa gogoratu behar dute erabiltzaileek. Adituek diotenez, pasahitzek sendoak izan behar dute: norberak bakarrik ezagutzen duen hitz bat erabiltzen saiatu behar da, parafraseatuta jartzeko; luzeak izan behar dira, hizkiak eta zenbakiak uztartzen dituena; kontu desberdinetarako gako esklusiboak erabili behar dira…. Gai honen inguruan, Zibergelan eman diren aholkuak gakoak sortzeko hauek dira: http://zibergela.bitarlan.net/2009/12/03/pasahitz-indartsuak-asmatu/.

Horrenbeste pasahitz gogoratzea buruhaustea bihurtzen denerako, irtenbide ona izan daiteke pasahitz-kudeatzaile fidagarri bat erabiltzea. Aukera hau egiten duenak, bertara sartzeko gako bortitz bat sortu eta hori gogoratu besterik ez du egin beharko; ondoren behar dituen gako guztien gordailu horretan, nahi duena kontsultatzeko. Zerbitzu hauek gainera, askotan hodeia darabilte sinkronizatzeko eta mahaiganekoaz gain, beste hainbat gailutatik berreskuratu dezakete informazioa.

Are gehiago, zerbitzu hauek web galdetegien betetze automatikoa eskaintzen dute. Edo “phishing erasoa” eragozten duen ezaugarri hori dakarte: aplikazio barnetik webera joaterakoan, lasai egon daiteke, jakinda ez dagoela web faltsu batean sartzen. Programa informatiko bati ezin baitzaio pertsona bati bezain errez ziria sartu, besteak beste, ziurtagiriak erabiltzen dituelako.

Ia pasahitz-kudeatzaile guztiek daukate bertsio eramangarria; hau da, USB euskarri batean instalatu eta nahi den lekura pasahitz gordailua eraman daiteke.

Password Gorilla eta KeePassX, software irekiko aukerak

KeePass Windowserako den mahaigaineko aplikazioa da, pasahitzak gordetzeko balio du. Kode irekia den gordailu honek pasahitz guztiak babesten ditu gako nagusi bakarraren bidez. Linux eta OS X inguruneetarako bertsioak KeePassX izena darama. Bertsio eramangarria dauka, eta hainbat euskarritan ere lortu daiteke: PocketPC, Blackberry, Symbian eta PalmOS.

Password Gorilla ere kode irekiko pasahitz gordailua da. Erabiltzaile eta pasahitz sortak gordetzen ditu, beste datu batzuekin batera, eta era seguru batean enkriptatutako fitxategi bakarrean. Hemen ere gako nagusia derrigorrezkoa da; Twofish izeneko algoritmoa erabiliz enkriptatzeko, nahiz edukira sartzeko. Behin barruan, kredentzialak kopiatu daitezke nahi den lekuan itsasteko. Mac, Windows eta Linuxerako bertsioak dauzka.

Deskargatzeko: http://keepass.info/ eta https://github.com/zdia/gorilla/wiki.

Merkatuko aukerak

Momentu honetan osoena den zerbitzua RoboForm Everywhere aplikazioa da. Ordaindu beharrekoa da, baina dakartzan zerbitzuak aberatsenak dira eta ez dago itzalik egingo dionik irisgarritasunean: iOS gailuetarako, Android sistementzako, Mac eta Windows guztientzat euskarriak dauzka.

Kaspersky etxeak daukan eta ordaintzeko den Password Manager 4 pasahitz-kudeatzailea ere orain gutxi arte hoberena bezala ikusia izan da, baina, aurrekoarekin alderatuz, egun berebiziko pisua daukaten gabezia batzuk erakusten ditu: hodeiko sinkronizazio eza edo sakelako eta tabletetatik sartzeko aplikazio berezituen falta, nabarienak.

Hemen deskargagarri biak: http://www.roboform.com/ eta http://www.kaspersky.com/af/kaspersky-password-manager.

Zalantza daukanarentzako baliagarri, ondorengo estekan 10 pasahitz gordailuren sailkapena egin dute haien ezaugarrietan oinarrituta: http://password-management-software-review.toptenreviews.com/.

Bestalde, badaude zuzenean nabigatzailearekin batera erabiltzekoak diren gordailuak: Firefoxek lehentasunez dakarren Password Manager (pasahitz nagusi batez babestu beharrekoa, halabeharrez), Firefoxi gehigarritzat jar dakiokeen Sxipper edo Firefox nahiz Safarirekin integratzen den 1Password.

Azken aukera bezala, zuzenean sarean erabiltzekoak diren gordailuak daude. Hauekin Internet duen gailu orotik sartu ahalko da gakoen biltegira. Hots, aukera txarra da mesfidatientzat, segurtasunaren ardura guztia gordailu horren kudeatzaileengan geratzen baita. Adibidez, KeePass web bertsioa: http://sourceforge.net/projects/webkeepass.

Batzutan, usteak erdi ustel

Aditu errusiar batzuek plazaratu zuten txosten batean, ondorioztatu zuten iPhone eta Blackberry sakelakoetako gako kudeatzaile batzuen segurtasun neurriek zulo larriak zituztela: kasu batzuetan, gako nagusia enkriptatu gabe gordetzen da datu-basean; beste batzutan ostera, jakintza oso aurreratuen beharrik gabe ireki daitezkeen fitxategietan. iOS edo Blackberry sistemen segurtasun kudeatzaileekin jarraitzea gomendatzen zaie beraz erabiltzaileei.

Ondorioa

Beti bezala, ez dago erabateko oreka aurkitzerik segurtasunaren eta norbere erosotasunaren artean. Pasahitz gordailuek, laguntza eskerga eman dezakete; baina teorian, inoiz ez da gomendagarria pasahitza inon idatzita egotea. Kontraesan horren ildotik etor daiteke aukera zuzenena: hasteko, kritikotasun edo pribatutasunean bizpahiru maila zehaztu daitezke, eta maila bakoitzeko pasahitz bat erabili. Azkenik, pasahitz sorta hauek gorde daitezke gordailu fidagarri batean, eta guztietan garrantzitsuena dela uste denean, seguruena den lekuan -buruan- gorde, badaezpada. Era honetan, pasahitz bikote bakarra litzateke gogoratu beharrekoa.

Urr, 25
2012
Aplikazioak, Apple, Internet, Sareak, Segurtasuna

WiFia, saguaren eta katuaren istorioa

Ikerketa batean azaldu denez, azken belaunaldiko telefono jabeen %99 noizbait saiatu da kalean doako wifi sarbide bat aurkitzen. Are gehiago, Erresuma Batuan, erabiltzaileen erdiak norbaiten seinalera konektatzen saiatu omen dira; eta gainera, horietako bi herenek zilegi dela deritzote. Horrelako datuen aurrean, ez da arraroa pentsatzea norberari ere gertatu zaiola horrelakorik; batez ere, babes gutxi izanez gero.

Seinaleak identifikatzea izan ohi da lehen pausoa. Eguneko puntako orduetan konexioaren abiadura moteltzen bada, telesaila deskargatzen ari den bizilagunari bota dakioke errua; edo kablerik gabeko etxeko gailu guztiak itzalita ere routerraren wifi seinaleak keinuak egiten jarraitzen badu, usaindu daiteke zerbaiten zantzua.

Lapurra harrapatzen

Badago norbait konexioa lapurtzen ari dela ziurtatzeko modu erraz bat: programa bat instalatuz gero, sakelakoan edo baita ordenagailuan ere, etxeko sarera konektatutako gailuak erregistra daitezke. Hainbat programak dute zerbitzu hori doan: smartphone-en kasuan, badira programak Android euskarridunentzat (Fing, Network Discovery, Net Scan), zein iOS sistemadun gailuentzat (Fing, IP Network Scanner, iNet); mahai gaineko ordenagailuentzat, berriz, hainbat euskarritan bertsioak dituzten ondorengo programak: Angry IP Scanner eta Wireshark aipa daitezke.

Behin programa eskuratuta, zein aparatu konektatuta dauden begiratu besterik ez dago. Egon behar liratekeenak baino gehiago badaude, nahi ez dugun gonbidatu bat dagoen seinale izango da.

Routerreko ezarpenak

Aurreko programekin une horretan konektatuta daudenak bakarrik harrapa daitezke. Konektatu diren gailu guztien berri edukitzeko, berriz, routerrean bertan dagoen erregistroa begiratu behar da. Informazio hori eskuratzeko, router barnean sartu beharra dago. Nabigatzailearekin egiten da: orokorrean, nahikoa da 192.168.1.1 idaztea helbideen lekuan —Euskalteleko routerretan 192.168.100.1 izan ohi da— eta erabiltzaile izena eta pasahitza idaztea. Normalean 1234 izan ohi dira biak. Hala ere, datu horiek guztiak norbere ostalariari galdetu daitezke, edo Interneten bilatu modeloaren arabera lehentasunezkoak direnak.

Inor ez dadila urduritu, routerraren helbidea jakiteko beste biderik ere bada eta. Horrela, mahai gaineko Windows darabiltenek, Hasiera menura joan eta Exekutatu atalean cmd idatziz aterako zaien terminalean ipconfig/all sartu beharko dute. Atebide lehenetsia atalaren eskuinean agertzen dena izango da routerraren helbidea. Horrekin batera, MAC helbidea ere agertuko da, aurrerago azalduko dena. Linux bertsioren bat darabiltenek, terminala ireki eta route -n eginda jakin ahalko dute helbidea, Gateway zutabeko azken lerroari begiratuta. Mac ordenagailuetan eta Android eta iPhone telefonoen bitartez ere lor daiteke informazio hori.

Behin routerraren barruan sartuta, gonbidaturik dagoenaren azken proba lortu ahalko da, eta bide batez, kaleratu. Erregistroaren izena log izan ohi da, eta bertan begiratu besterik ez dago azkenaldian wifi routerrera konektatu diren gailuen zerrenda osoa eskuratzeko, horiei banatu dien IP eta MAC helbidearekin batera. Behin horra iritsita, buruan eduki beharrekoa da datu horiek zer adierazten duten. Badira bi aste Zibergelan IP helbideei buruz hitz egin zela: http://zibergela.bitarlan.net/2012/10/11/trantsizio-isila-interneten/.

Gogoratu IP helbideak alda daitezkeela, eta hortaz, ezingo dela hortik harrapatu wifi lapurra. MAC helbidea, ordea, gailu bakoitzean bakarra da, gailuaren izena adierazten baitu sarean. Gailuaren sareko ezarpenetan erraz aurki daiteke.

Ondoren, aukerak anitz dira: norbere MAC helbideak ez direnak kaleratu ere egin ditzakegu; edo routerrean —bakarrik— konektatu nahi ditugun gailuen MAC helbideak erregistratu, barruan nahi ez diren gonbidatuak egotziz.

Wifia babesteko gomendioak

Esan bezala, behin routerrera sartuta, hor aurki daiteke aginte osoa konexio propioari segurtasun maila sendo bat emateko. Metodo gaindiezinik ez dagoela esan daiteke, baina egia da ezer egiten ez bada errazago uzten dela sarbidea. Kontua ez da, gainera, inorekin partekatu nahi ez izatearen pentsaera berekoia dagoela seinalea babestearen atzean. Datu pertsonalak ere babesten dira modu horretan. Esaterako, partekatutako fitxategiak, bisitatutako webguneak eta beste hainbat informaziotarako sarbidea ere babesten da.

Wifi konexioa kuxkuxeroengandik babesteko, honako gomendioak jarraitzea da onena: pasahitz seguru bat jarri, zifratzea WPA eran jarri WEP eran jarri ordez, lehen aipatutako MAC bidezko iragazkia ezarri, gailu bakoitzari lehentasunezko IP helbideak ezarri menutik eta wifi routerra ikusezin bihurtu, horretarako aukera zanpatuta.

Urr, 05
2012
Aplikazioak, Ataza kudeaketa, elkarlana, Internet, Mahaigaina, Pribatutasuna, Segurtasuna, Software Librea

Ordenagailua ere hodeian

Interneten orain ordenagailua ere aurki daiteke

Interneten orain ordenagailua ere aurki daiteke


Haien berri izan gabe ere, erabiltzen diren kontzeptu horietako bat da hodei konputazioa. Interneti dagokionez, noizean behin modan jartzen diren eufemismo horietako bat besterik ez da hodeia. Beraz, laburki esanda, hainbat zerbitzu Interneten zentralizatzen dituen web teknologiari deritzo.

Erabilpenak ugariak dira, baina egun ordenagailuen mahaigaineko aplikazioak web moduan eskaintzeagatik egin da ezagun. Hots, ez dago makina batean bulegotikako programarik eduki beharrik instalatuta, ezta disko gogorra gainean hartuta aurrera eta atzera ibili beharrik ere. Hori guztia sarean aurki daiteke, eta Interneterako sarrera duen edozein gailutatik fitxategi horiek atzitu ostean, zentralizatuta, sinkronizatuta eta edonorekin partekatuta izan daitezke. Are gehiago, eduki berria sortu eta alda daiteke, horretarako programak ere sarean baitaude.

Litekeena da pentsatzea, beraz, diskoa orain Interneten dagoela, zerbitzua eskaintzen duen zerbitzari bateko memoria pusketa bat norbere eginda.

Kontzeptu hori muturreraino eramanda, badira zerbitzu batzuk mahaigaina hodeian eskaintzen dutenak. Hau da, ordenagailu guztia sarean izatea, mahaigainetik hasi eta aplikazioetaraino, biltegiratzea barne; nabigatzaile baten beharrarekin bakarrik edonondik atzigarri izango da. Horixe da ordenagailu birtuala, mahaigaina hodeian.

Horren guztiaren adierazgarri dira Silve OS, Musseum Box, ZeroPC Cloud Navigator, Glide OS, EyeOS eta Oneye-Project, batzuk aipatzearren.

Zalantza bide

Hodeian guztia izateak jendearengan dakarren ezinegona nabaria da. Arrazoia da banakoaren datuak beste batzuek kudeatzea; erabiltzailearen bistatik urruti, gordailu horietako arduradunen borondatearen esku baitaude eduki guztiak, biluzik. Kontrako aldean, segurtasuna aipa daiteke; izan ere, hodeiak erabiltzailea babesten du informazioa galtzetik PCetako disko unitateen nahiz kanpoko diskoen hutsen ondorioz.

Alde horretatik, baliteke etorkizunean inork taburik ez izatea horretan, edota erabiltzaile orok onartzea norbere datuen kontrolik eza, erosotasunaren alde eginda. Hala ere, horrela ez balitz, zergatik ez etxean edo lantokian instalatu eta autokudeatu? Bitartekariak eta lanabesak badaude jada nahi duenaren eskura.

Aipamen berezia: Oneye Proiektua

EyeOS web mahaigaina ikasle kataluniar batzuek sortu zuten, sistema eragile birtual eta euskarri askotariko bat eskaintzeko asmoz. 2006 hartatik makina bat euri egin du, eta laster mirespenak lekua utzi zion errekonozimenduari. Gaur arte bildutako nazioarteko sariak dira horren erakusgarri. Tamalez, software librearen aldeko apustu irmoa zirudienak norabidea aldatu du aurreko asteotan, kutsu komertzial hutsean utziz hasierako ekimena. Orain, ordaindu beharreko lizentzia bakarrik eskaintzen dute (EyeOS Professional Edition), librea mapatik desagerrarazi ostean (EyeOS 2.5 Open Source).

Edonola ere, 2010. urtean sortutako Oneye-Project ekintzak EyeOS proiektuaren hasierako software askearen bideari eusten dio. Barrutik, ez da EyeOS sistema, 1.x bertsio oinarritzat hartutako haren garapena baino. Orain 0.9 bertsioan dago, anaiaren 1.11 programaren parekidea litzatekeena, hain zuzen.

Behin saioa hasita eskaintzen dituen tresnak asko dira, propioak nahiz beste batzuek sortuak. Horien artean aipa daitezke egutegia, posta zerbitzaria, PDF irakurgailua edo hainbat bulegotikako aplikazio, kalkulu orritik hasi eta hitz prozesatzaile bateraino. Agian, aipamen berezia merezi du Internal Messaging deiturikoak; hodeiko beste Oneye sistemen artean soilik mezuak trukatzeko balio du, barne sare bat balitz bezala era pribatuan erabiltzaileak komunikatzeko.

Beste bat EyeSync litzateke; horri esker, hodeiko informazioa sinkronizatu daiteke nahi den ordenagailuarekin. Egoiliak dituen zerbitzuen zerrenda, hala ere, luzea da, jokoak eta multimedia zerbitzuak ere uztartzen baititu.

Laburbilduz, ordenagailu fisiko baten funtzioak betetzen ditu, akats batzuekin baina funtsean tankerako emaitzak lortuz. Prozesamendua ere zerbitzarian ematen da, norbere euskarritik independentea bihurtuz errendimendua.

Probatzeko aukera

Oneye proiektuari buruzko informazio gehiago nahi duenak zein martxan ikusteko gogoa daukanak hemen dauka aukera: http://wiki.oneyeproject.org/0.9:demo.

Demoak atsegin ez eta bestela ikusi nahi duenak eta benetan inolako mugarik gabe erabili nahi duenak zerbitzari propioa instalatu beharko du ezinbestean. Bakoitzaren esku dago aurretik instalatzea web zerbitzari bat, PHP5 gaitua duena, eta MySQL datu base bat. Deskarga: http://oneye-project.org/downloads/.

1 … 3 4 5 6 7 … 13