Urr, 11
2012
Internet, Sareak

Trantsizio isila Interneten

ipv66Internetera konektatzen den gailu teknologiko guztiei helbide zenbaki bat adjudikatu ohi zaie. Horrekin identifikatuko dira, eta besteekin komunikatzeko ezinbestekoa da, gainera. Internet Protocol Address (IP) deituak nork bere etxea administratiboki identifikatzeko balio duen helbidearen funtzio berbera betetzen du, mundu birtualean. Beraz, etxeko helbiderik ez duenari fakturak, gutunak edota postalak iristen ez zaizkion bezala, Internetera konektatu nahi duen gailu orok eskatu beharra dauka saiorako IP bat. Helbide hau eduki ezean, ezin izango da jaso informazio paketerik saretik.

IP helbideak egonkorki adjudikatzen zaizkie posta elektronikoaren zerbitzariei edo enpresei. Bestetik, denbora epe baterako ere adjudikatzen dira, demagun etxeko ordenagailuari edo wifi sarbidea daukan telefonoari. Gailu pertsonalei ere eman dakieke IP finkoa, baina hori ez da beti posible leku guztietan, eta kostu gainjarria izaten du horrela nahi duenarentzat, oro har.

Horrela, sistema martxan badabil, baina zailtasun berri bat agertu da. Izan ere, posible da Interneten beste nodoekin konektatzea, eta nahi dugun informazioa jasotzea nabigatzailean. Kontua da konektatu nahi den leku bakoitzaren IP helbidearen zenbaki sorta osoa jakin beharko dela; gainera, IP hori finkoa ez denean, beti galdezka ibiltzea besterik ez legoke helbide berria lortzeko eta konektatzeko.

Orduan, Domain Name Servers (DNS) izeneko zerbitzari batzuk jartzea otu zitzaien adituei; haien helburua IP zenbakiak hitzetara itzultzea da. Horri eskerrak, orain izen bat gogoratu behar da, dagokion helbide zenbaki luzearen lekuan. Honela errazagoa da www.domeinua.com gogoratzea 192.168.1.1 baino; edo emaila@domeinua.com izatea helbide bat, emaila@192.168.1.1 izan beharrean.

Sarearen hedatze izugarriaren eskutik etorri da azkenengo traba. Izan ere, ikusi besterik ez dago egun Internetera konektatzen diren telefonoen, ordenagailuen, tableten, bideojokoen eta abarren kopurua. Zabalkuntza bortitz horrek ekarri du hasieran egindako aurreikuspena denbora gutxian gainditzea, eta orain martxan dagoen IP sistemaren eguneratzearen beharra, bide batez. Orain arte zegoen sistemak, edo IPv4, lau milioi helbide eskain ditzake aldi berean.

IPv6 sistema berria

Iragan ekainaren 6an, Interneteko erraldoi batzuk —Google, Facebook, Comcast, Yahoo, Microsoft Bing edo Cisco, aipagarrienak— sistema berria hartzen hasi ziren. Protokolo berrirako aldaketarekin lortzen diren helbideen kopurua astronomikoa da: 340 sextilioi (3 aldiz trilioi bat).

Horren guztiaren gakoa dago helbideak adierazteko erabiltzen dituzten biten kopuruan. IPv4 protokoloan 32 ziren erabilitako bitak, eta ondorioz 2^32 helbide (zehazki 4.294.967.296 aukera). IPv6 erabilita 128 bitera igotzen da adierazpena, 2^128 helbide.

Estandar zaharra edo IPv4, ondorengo erara zegoen egituratua: 0tik 255erainoko lau zenbaki multzoz osatuta zegoen. IPv6 sisteman aldiz x bakoitza 0tik 9rainoko zenbaki bat da; baina a-tik f-rainoko letra ere izan daiteke.

IPv4 1983an sortu zutenean, esperimentu gisa planteatu zuten; gainera, iruditu zitzaien zekartzan helbideak nahikoa zirela ordenagailu sistema batentzat. Hala ere, 1996an ohartu ziren sareen sareak hartutako ibilbidearen trazaz, eta protokolo berri bat garatzen hasi ziren, IPv6. Tartean IPv5 ere sortu zuten, baina helburu desberdina zeukan —multimediara zuzendua zegoen estandarra izaki— eta erabilerarik ezak baztertu zuen, azkenean.

Trantsizio isila deitzea ez da burutazio soila, erabiltzaileak ez baitauka ezer berezirik egin beharrik protokolo berrian ibiltzeko. Aldaketa automatikoa eta eskalatua egin nahi izan dute, eta gaur, bi sistemak batera ari dira martxan. Era berean, isileko aldaketa honen konplize dira sistema eragile berrienak ere, eta lehentasunez IPv6 eusteko prestatuta kaleratu dira Windows (Vista zein 7), OS X (10.6.5etik aurrerakoak) eta Linux bertsio gehienak.

Telefonoei dagokienez, Appleren iOS sistemak badu, eta Androidek wifi konexioetara mugatuta, baina badabil. Ondoren Windows Phone 7ak ezin dezake erabili IPv6, baina adierazi dute 8.0 bertsioan zuzenduta egongo dela. Blackberry sakelakoek, bestalde, 2011 bukaera arte ez zeukaten zerbitzarietan jarrita; baina konpainiak daukan IP itzulpen sistema propioari esker, ziur aski behar ere ez du izango gailuetarako eguneraketarik.

Esan bezala, bertsio biek elkarlanean jarraituko dute, sarea hornituz; sistema guztiek software eta hardware aldetik beharrezko eguneraketak jaso artean behintzat. Horrek akatsen bat edo beste ekar dezake: adibidez, norbait IPv6 darabilen webgune batetik, esteka bati jarraituta, IPv4 dabilen beste webgune batera konektatzean, errore mezu bat jasoz. Hala ere, arazo hori konpontzeko sistema itzultzaileak diseinatzen dihardute. Beste arazo bat Interneteko eskaeren erantzun denborena da: dagoen hardwarea aintzat hartuta, erantzun denborak protokolo berrian %80 motelagoak dira, zenbaki mardulagoak prozesatu behar dituelako.

Nola ezagutu IP helbidea

Windows darabiltenek Hasiera barrako exekutatu atalean cmd idatziz irekiko zaien terminalean ipconfig jartzen badute, Internet konexioari buruzko informazioa jaso ahalko dute. Unix sistema darabiltenek (Mac edo Linux) terminala ireki eta ifconfig sar dezakete.

Nabigatzailearen bitartez ere egin daiteke, hemen: http://www.whatismyip.com. Azkenik, test bat dago nahi duenarentzat Interneten, IPv6 sistemak norbere gailuan lukeen errendimendua neurtzen duena: test-ipv6.com.

Urr, 05
2012
Aplikazioak, Ataza kudeaketa, elkarlana, Internet, Mahaigaina, Pribatutasuna, Segurtasuna, Software Librea

Ordenagailua ere hodeian

Interneten orain ordenagailua ere aurki daiteke

Interneten orain ordenagailua ere aurki daiteke


Haien berri izan gabe ere, erabiltzen diren kontzeptu horietako bat da hodei konputazioa. Interneti dagokionez, noizean behin modan jartzen diren eufemismo horietako bat besterik ez da hodeia. Beraz, laburki esanda, hainbat zerbitzu Interneten zentralizatzen dituen web teknologiari deritzo.

Erabilpenak ugariak dira, baina egun ordenagailuen mahaigaineko aplikazioak web moduan eskaintzeagatik egin da ezagun. Hots, ez dago makina batean bulegotikako programarik eduki beharrik instalatuta, ezta disko gogorra gainean hartuta aurrera eta atzera ibili beharrik ere. Hori guztia sarean aurki daiteke, eta Interneterako sarrera duen edozein gailutatik fitxategi horiek atzitu ostean, zentralizatuta, sinkronizatuta eta edonorekin partekatuta izan daitezke. Are gehiago, eduki berria sortu eta alda daiteke, horretarako programak ere sarean baitaude.

Litekeena da pentsatzea, beraz, diskoa orain Interneten dagoela, zerbitzua eskaintzen duen zerbitzari bateko memoria pusketa bat norbere eginda.

Kontzeptu hori muturreraino eramanda, badira zerbitzu batzuk mahaigaina hodeian eskaintzen dutenak. Hau da, ordenagailu guztia sarean izatea, mahaigainetik hasi eta aplikazioetaraino, biltegiratzea barne; nabigatzaile baten beharrarekin bakarrik edonondik atzigarri izango da. Horixe da ordenagailu birtuala, mahaigaina hodeian.

Horren guztiaren adierazgarri dira Silve OS, Musseum Box, ZeroPC Cloud Navigator, Glide OS, EyeOS eta Oneye-Project, batzuk aipatzearren.

Zalantza bide

Hodeian guztia izateak jendearengan dakarren ezinegona nabaria da. Arrazoia da banakoaren datuak beste batzuek kudeatzea; erabiltzailearen bistatik urruti, gordailu horietako arduradunen borondatearen esku baitaude eduki guztiak, biluzik. Kontrako aldean, segurtasuna aipa daiteke; izan ere, hodeiak erabiltzailea babesten du informazioa galtzetik PCetako disko unitateen nahiz kanpoko diskoen hutsen ondorioz.

Alde horretatik, baliteke etorkizunean inork taburik ez izatea horretan, edota erabiltzaile orok onartzea norbere datuen kontrolik eza, erosotasunaren alde eginda. Hala ere, horrela ez balitz, zergatik ez etxean edo lantokian instalatu eta autokudeatu? Bitartekariak eta lanabesak badaude jada nahi duenaren eskura.

Aipamen berezia: Oneye Proiektua

EyeOS web mahaigaina ikasle kataluniar batzuek sortu zuten, sistema eragile birtual eta euskarri askotariko bat eskaintzeko asmoz. 2006 hartatik makina bat euri egin du, eta laster mirespenak lekua utzi zion errekonozimenduari. Gaur arte bildutako nazioarteko sariak dira horren erakusgarri. Tamalez, software librearen aldeko apustu irmoa zirudienak norabidea aldatu du aurreko asteotan, kutsu komertzial hutsean utziz hasierako ekimena. Orain, ordaindu beharreko lizentzia bakarrik eskaintzen dute (EyeOS Professional Edition), librea mapatik desagerrarazi ostean (EyeOS 2.5 Open Source).

Edonola ere, 2010. urtean sortutako Oneye-Project ekintzak EyeOS proiektuaren hasierako software askearen bideari eusten dio. Barrutik, ez da EyeOS sistema, 1.x bertsio oinarritzat hartutako haren garapena baino. Orain 0.9 bertsioan dago, anaiaren 1.11 programaren parekidea litzatekeena, hain zuzen.

Behin saioa hasita eskaintzen dituen tresnak asko dira, propioak nahiz beste batzuek sortuak. Horien artean aipa daitezke egutegia, posta zerbitzaria, PDF irakurgailua edo hainbat bulegotikako aplikazio, kalkulu orritik hasi eta hitz prozesatzaile bateraino. Agian, aipamen berezia merezi du Internal Messaging deiturikoak; hodeiko beste Oneye sistemen artean soilik mezuak trukatzeko balio du, barne sare bat balitz bezala era pribatuan erabiltzaileak komunikatzeko.

Beste bat EyeSync litzateke; horri esker, hodeiko informazioa sinkronizatu daiteke nahi den ordenagailuarekin. Egoiliak dituen zerbitzuen zerrenda, hala ere, luzea da, jokoak eta multimedia zerbitzuak ere uztartzen baititu.

Laburbilduz, ordenagailu fisiko baten funtzioak betetzen ditu, akats batzuekin baina funtsean tankerako emaitzak lortuz. Prozesamendua ere zerbitzarian ematen da, norbere euskarritik independentea bihurtuz errendimendua.

Probatzeko aukera

Oneye proiektuari buruzko informazio gehiago nahi duenak zein martxan ikusteko gogoa daukanak hemen dauka aukera: http://wiki.oneyeproject.org/0.9:demo.

Demoak atsegin ez eta bestela ikusi nahi duenak eta benetan inolako mugarik gabe erabili nahi duenak zerbitzari propioa instalatu beharko du ezinbestean. Bakoitzaren esku dago aurretik instalatzea web zerbitzari bat, PHP5 gaitua duena, eta MySQL datu base bat. Deskarga: http://oneye-project.org/downloads/.

Ira, 24
2012
domeinuak, Internet, Microsoft, posta

Agur betirako Hotmaileko posta zerbitzuari

Outlook.com deituko da aurrerantzean

Outlook.com deituko da aurrerantzean

Ziur asko izango zela Hotmail interneten aspaldi denik nabigatzen dutenen lehendabiziko posta. Baina 16 urteren ostean, erabiltzaile berrien begietan posta beroa deitutakoa gehiegi tostatzera eta ezinbestean tostoira pasa da Microsoft-ek egindako akatsen kabuz. Horren ezagule, markaz aldatzea erabaki, erabat itxura aldatu eta funtzionalitate berriz josi dute zerbitzu berria: outlook.com. Hotmailek hor jarraituko du, eta erabiltzaileek beraien kontua mantendu ahalko dute (oraingoz), baina etorkizuna garbi markatu dute; Microsoft-en emaila Outlook da aurrerantzean, eta kitto.

Aurpegi aldaketa soila ez eta zerbitzuaren sortzaileek atzera egin dute tinko ziharduten alor batean: Hotmailen publizitate gehiegikeria, hain zuzen. Interfaze berria osatzeko orduan, Gmail hartu dute erreferentziatzat eta erabiltzaileak horrenbeste gogaitzen zituzten irudi publiziatarioak kendu eta mezuan klikatu ondoren bakarrik agertzen diren testu txikien bitartez ordeztu dituzte.

Itxura ere garbiagoa eta sinpleagoa da atzealde urdin lasaigarripean, botoi gutxiagoz osatua, mezu bat idazteko konektatzen baita erabiltzailea, ez beste ezer konplexutarako.

Eguneraketa hoberena sare sozialen osagarriena izango da seguruenik. Orain kontaktuan zauden pertsonaren azkeneko profil eguneraketak edota txioak jaso ahalko dira automatikoki, hauen sare sozialetarako esteka batekin batera. Mezua irekitako eskuineko paneletik bertatik “Gustokoa dut” aukeratu daiteke, komentatu edo berriz txiotu.

Aldaketa egitera ausartzen direnak (Hotmaileko hobespenetan “eguneratu Outlook-era” zanpatuz) hasieran litekeena da iparra galduta ibiltzea baina Microsoftek mahai gainean jarri duena dastatzen hasten diren heinean sorpresa gozagarria eramango dute.

Gainera, eguneraketaren ostean ere lehendik Hotmailen kontua zeukanak helbide berdina mantenduko du, lehengo kontaktuek bidalitakoa helbide berrian jasoz. Ez dira gutxi dagoeneko zerbitzu berriztatu honetan erregistratzen arrapaladan joandakoak, korreoaren izen zaharra ez baita gordetzen zerbitzu berrirako!

1 … 11 12 13 14 15 … 53