Aplikazioak, E-Learning, GNU/Linux, Hezkuntza, Internet, Mac, Mac OS X, Ubuntu, Windows

Etxean probatzeko moduko web aplikazioak

bitnamiJakin-minak bultzaturik, asko dira Interneten munduan murgiltzeko gogoa dutenak. Erabiltzaile rola alde batera utzi eta amaraunaren barruan zer dagoen ikasi nahi dutenek hasieran arazoak izaten dituzte lan ingurune egoki bat prestatzeko. Nahikoa ez balitz bezala web orrialde batek atzean daukan egitura ulertu eta hura abiarazteko lengoia ikastea (HTML, PHP, CSS, eta enparauak), harrituta ohartzen dira horrelako proiektu bat abiarazteko beharrezkoak diren teknologiak -egun- zerbitzari batetik ez bada, ez dabiltzala. Teknologia horiek gogoratuko ditugu, hemen: http://zibergela.bitarlan.net/2012/01/20/webgintzan-parte-hartzen-duten-teknologiak/.

Web aplikazio bat zer den zalantza duenarentzat web atariak direla aipatu behar da, informazio hutsa emateaz harago erabiltzailearen interakzioa behar duten zerbitzuak: blogak, sare sozialak, elkarlanerako guneak, datu biltegiak… Egun, horrelako zerbitzu bat sarean jarri nahi duenak ez dauka hutsetik garatzen hasi beharrik, paketeak daude baten nahieran eta modulu bidez, nahi den ataria sortzeko. Ausartenek, baina, beti daukate aukera programatzaile bata jantzi eta hasieratik egiten hasteko.

Interneteko hirukote famatuena: Apache, MySQL eta PHP

Elkarlotutako geruza batzuk dira guztiaren erantzule: zerbitzarira iristen diren eskaerak erantzungo dituena, datu base bat han gordetako informazioa kudeatuko duena eta webaren programazio lengoaia ulertu eta itzuliko duena edozein euskarrik ulertuko duen testu-lau gisa. Merkatuan aukera zabala dagoen arren, kode irekiko aukerak hartu du indarra; funtzionamendu gardenaz gain, egonkorrena baita.

Ondoren, ikuspegi hori argitzeko, lagungarri da jakitea Interneteko zerbitzari bat ordenagailu arrunt bat baino ez dela; gau eta egun piztuta dagoena eta erabiltzaileen eskariak etengabe erantzuteko beharra daukana. Beste guztiak bezala, sistema eragile bat dauka, eta, beraz, zerbitzaria osatzen duten teknologia geruza horiek, LAMP, WAMP edo MAMP akronimoak jaso ohi dituzten pakete gisa instalatu daitezke, darabilten sistemaren arabera: Linux, Windows edo Mac.

Bitnami, kode irekiko web aplikazioak aise probatzeko

App biltegi edo denda bat bezalakoa da Bitnami, zerbitzari softwareduna. Doakoa da eta bertan ageri diren zerbitzuak kode irekikoak dira: hau da, zer eta nola egiten duten ikas dezake nozioak dauzkanak. Hiru lerrotan zentratu dira Bitrock enpresakoak: mahaiaren gainean instalatzeko zerbitzarietan, zerbitzari bat hedatu nahi dutenentzako makina birtualetan eta haien sareko zerbitzu berriaz baliatu eta zuzenean sarean zerbitzuak osatzean. Lehendabizikoan zentratuko gara, benetako lorpena hark ekarri baitu: zerbitzari geruzak, web aplikazioa eta instalatzailea elkarrekin emanda lortzen den sinpletasuna norbere zerbitzari propioa bost minutuan abiatzeko.

bitnami-stacks-back-to-school

Bitnami zerbitzu pilaketak edo stacks

Hasieran aipaturiko modulu generikoak prest daude, egituratu behar dituen sistemaren araberakoak, Windows, Linux, Mac OS X edo Solaris izan. Horiek dira funtsezko pilaketak, eta aukera dago oinarrizko horiek instalatu eta norbera bere garapenak egiten hasteko eta bertan probatzeko; edo zuzenean kode irekian eraikitako ezagunak diren web aplikazio batekin aberastu duten paketea ezartzeko osatu berri dugun zerbitzari berrian. Hau da, bigarren horiek, oinarrizko hirukote teknologikoaz gain, web aplikazio bat gaineratuta dakarte. Horrela lana aurrezten da, zerbitzaria osatuko duten Apache-MySQL-PHP hirukotearen gainean web aplikazio horietako bat instalatu nahiko balitz. Kode irekiko web aplikazio eskaintza hori zabala eta aski ezaguna da: eLearning ikaskuntzarako aplikazioetatik hasita; edukia kudeatzeko atarietaraino: Moodle, WordPress, Joomla!, Drupal, Alfresco, OwnCloud, Gitlab edo MediaWiki dira etxean propio ezarri daitezkeenen lagin txiki bat.

Gogoan izan beharko da, baina, sarera bideratutako zerbitzua eman nahi bada segurtasun neurri aurreratuak hartu beharra dagoela, eta printzipioz hobe dela norbere erabilerarako aukera gisa gordetzea. Besterako aukerarik ere ematen du Bitnamik. Haien atarian informazio franko dago: http://bitnami.com/.

Lanabes horren potentziala nabarmena da; Interneten autodidaktak izan nahi dutenentzako, garatzeko ingurune xume bat nahi dutenentzako, edo besterik gabe, web aplikazio jakin bat momentu batean probatu nahi duenarentzat.

Etxean zerbitzari bat jartzeko pausoak: Moodle, adibide

Orain, Moodle tresna belaunaldi berriko hezkuntzan nagusitzen ari da. Eskolak emateko garaian, batez ere. Ikasleak bertan matrikulatzen dira ikasturte hasieran eta, apunteak, lanak eta kontrolak plataforma horretatik kudeatzerik dago. Izan etxetik, izan norberak nahi duen lekutik.

Beste web zerbitzuak ere ondorengoaren antzera instalatu eta abiatzen direnez, adibide horrek edonori balio diezaioke. Bereziki Moodle probatu ezin izan dutenek ikusi eta ohitzeko balio du; baita ere jada erabiltzen dutenek segurtasun kopia etxera eraman eta hurrengo urterako aldaketak lokalean gordetzeko aukera izan dezake.

Pausoak: 1. Ohikoenera jo eta, Windows sistemako Bitnami Moodle Stack erabiltzea izango da egokiena: http://bitnami.com/stack/moodle. Behin bertan, “Installer” botoiari eman eta exekutagarria deskargatuko da. 2. Egikaritu eta instalatu orduko, zerbitzaria konfiguratu beharra dago: administrari profila eta posta zerbitzua nahi den zehaztuko dira ondoz-ondoko pantailatan. 3. Moodle Stack instalatuko da, tartean Apache baimendu beharko da “Allow” emanda. 4. Bukatzen duenean “Amaitu” eman eta automatikoki irekitzen den orrian “Access Bitnami Moodle Stack” emanda sartzen da norbere Moodle lokalera. 5. Ondoren, ordenagaillua itzali delako edo denbora batez lotan utzi delako sartu nahiko balitz berriz, Programen Menuko “moodle manager tool” hautatu eta “Manage Tools” atakako “Start All” botoiari eman ondoren zerbitzaria abiarazten da; eta horrekin Moodle ataria atzigarri legoke berriz, honela: http://localhost/moodle/.

Modulu generikoa instalatu eta norbere web aplikazioa edo ataria sortu nahi duenak hutsetik, htdocs izeneko karpetan utzi behar ditu sortzen dituen fitxategiak, eta http://localhost/ edo http://127.0.0.1/ helbidetik probatu.

Aplikazioak, elkarlana, formakuntza, Hezkuntza, HTML5, Internet, Mahaigaina, Mugikorrak, Ofimatika, Sakelako Telefonoak, Sare sozialak eta Microblogging, tabletak

Aurkezpen ikusgarrienak sarean

aurkezpenak1Aurkezpenak ezinbesteko baliabide dira jakintzaren transmisiorako. Oro har, ikerketa baten emaitzak adierazteko erabiltzen dira. Datu horiek argitzeko balio duten soinu eta irudiak uztartzen dituzten edukiak aurkezten zaizkie ikusleei. Informazioa jaso behar dutenen arreta lortzeko, funtsezkoa izan ohi damultimedia baliabideak erabiltzea. Orain, sareko zerbitzu ugari daude, Powerpoint eta beste hainbat programak baino emaitza hobeak dituzte, horiek zaharkituak uzteraino.

Prezi, aurkezpen ez-linealen erreferentea

Prezi, aurkezpen bikainak egiteko web aplikazio intuitiboa da. Nahi duen orok irudiak, bideoak edota PDF fitxategiak jar ditzake aurkezpenen oinarri gisa erabiltzeko. Hauexek ditu berezitasun nabarmenetakoak: Internetera konektatu gabe aurkeztu ahal izateko fitxategi gisa deskargatu daitezke diapositibak, posta elektronikoz parteka daitezke eta hainbat lagun aurkezpen berarekin elkarlanean ibil daitezke. Zerbitzuak txantiloi ikusgarriak dauzka prest, aurkezpena pertsonalizatzeko erabili nahi dituenarentzat. Inoiz ikusi gabeko aurkezpen zinematografikoak dira emaitza, eta zoom efektua lortzen du, berehala ikusleen arreta lortzeraino. Bideo batean ikusleak bizitzen duen murgilpena lortzen da, aurkezpen xume batean zaila dena lortzen.

Erregistratu beharra dago haien webean http://prezi.com/; bestela, Facebook kontua erabil daiteke. Doako kontuak 100MB-rainoko memoria kuota baimentzen du, nahi diren aurkezpenak sarean gordetzeko. Prezik instalatzeko bertsioak dauzka, hodeian baino lokalean lan egitea nahiago dutenentzat. iOS euskarrientzako aplikazioa Appstore dendan doan deskargatzeko aukera dago, baina ordenagailuko bertsioa 30 egunetako proba mugara lotuta dago. Hartzeko: https://prezi.com/desktop/.

Calaméo, aldizkari gisako aurkezpenak

Argitalpen interaktiboak sortu, osatu eta partekatzeko web tresna da Calaméo. Osagai gisa, fitxategi mota pila onartzen ditu —PDF, OpenOffice, MS Office, etab.—, eta liburu birtual bat izango balitz bezala irakur litekeen dokumentu bat da prozesuaren emaitza. Hemen ere, erosoena Facebook kontua lotzea da izena emateko. Weba: http://en.calameo.com/.

Jux, argazkiak erakusteko era ikusgarria

Web aplikazio ugari dira erabiltzaileen alderdi sortzaile edo artistikoari etekina atera nahi diotenak, eta JUX horietako bat da. Norbere argazkiak oinarritzat harturik, era askotariko aurkezpen ikusgarriak sortzeko balio du. Izena eman ostean, ondorengo formatuen artean aukeratu behar da: argazki sinplea, bideoa, artikulua, irudi aipamenduna, elementu zerrenda edo aurkezpena. Beste behin ere, nabarmentzekoa da gunea erabiltzeko erraztasuna. Sekulako lan itxurosoak lortzen dira denbora motzean. Irudiak kargatzeko, aldiz, norbere ordenagailua, URL Internet helbide bat, zein Facebook, Flickr nahiz Instagram izango dira iturriak. HTML 5 du oinarritzat, eta edozein euskarri erabiltzen dela dela ere, emaitzak ezin hobeak ditu. Probatzeko, haien atarira jo: http://jux.com/.

Slidus aurkezpenen komunitatea, euskal labela

Bilboko Tapquo enpresaren burutazioa izan da aurkezpenen munduko profesionalen sare soziala sortzea. Hots, berrikuntza nagusia, ezaugarri horretan datza: aurkezpenen eta adituen bilgune izateaz gain, merkatu gisa funtziona dezan nahi dute. Horrela, diseinatzaile eta maketatzaileek jarri ahalko dituzte haien sorkuntzak, eta erabiltzaileei eskuragarri utzi atarian, integratutako denda baten bidez. Era horretan partekatzen dute etekina sortzaileek, eta publizitatearekin gertatzen diren gehiegikeriak saihesten dituzte.

Garatzeko bidean den beste lerro bat aplikazioena da; besteak beste, sakelako telefonotik aurkezpenaren agintea hartzea, aurkezpenera urrutitik konektatutako gailu guztietan diapositiba aldatzea eta denbora errealean funtzionatuko lukeen aurkezpena bukatu ondorengo galdera sorta erantzuteko sistema lortzea dituzte buruan. Benetan egin beharrekoa ere fin betetzen du: aurkezpen dinamikoak erakusten ditu, ohiko paradigma lineala hausten du, eta, gora nahiz behera egiteko aukera gehitzen zaio geziak ukitu hutsarekin. Oraingoz, dauden txantiloien artean ez dago harribitxirik, baina HTML 5 eta CSS3 teknologien aldeko apustuek laster ekarriko dute horrelakorik.

Slidus ingelesez dago bakarrik. Izan ere, benetako garrantzia eramangarritasunari ematea erabaki dute. Erabiltzaileak euskarriaz arduratu gabe, dagoen lekutik sakelako telefonoaren bitartez, tablet edo ordenagailuz atzi dezake atarian jarrita dagoen informazioa. Doako sarbidea badago, baina bi aurkezpenetarako da soilik eskaintza. Ordaintzekoak dira Pro eta Unlimited, hamar aurkezpen eta mugarik gabekoa, hurrenez hurren. Azkenik, enpresentzako bertsio bat ere eskura dago, aurkezpenak era pribatuan gordetzea ahalbidetzen duena.

Beta bertsioan dago, oraingoz, baina adituen arreta bereganatu du dagoeneko Bizkaiko enpresaren webguneak: http://slid.us/.

**EGUNERAKETA: Slidus honezkero ez dago BETA bertsioan eta merkatura dakarren aipatu ezaugarri berritzailea ere abian da; aurkezpenera konektatzen direnen diapositibak ere aurkezleak aldatu ahala ikustea, hain-zuzen.

android, Aplikazioak, Apple, ebook, Euskara, Hezkuntza

Elhuyar hiztegiak, orain tabletetan ere eskuragarri

Emandako hitza betez, bueltan dira Elhuyar Fundaziokoak. Duela urtebete smartphone-etara egokitu zituen bost hiztegi egokitu ditu orain tabletetarako, Android euskarrientzat eta iPadentzat, hain zuzen. Orain, Elhuyarren hiztegi horiek eskura daude bai smartphone-etarako eta bai tabletetarako: Elhuyar hiztegia (euskara-gaztelania/castellano-vasco); Elhuyar hiztegia/dictionary (euskara-ingelesa/english-basque); Dictionnaire Elhuyar hiztegia (euskara-frantsesa/français-basque); Elhuyar Sinonimoen Kutxa; eta Elhuyar Ikaslearen Hiztegia. Elhuyar Ikaslearen Hiztegia kenduta, gainerako lau hiztegiak off line dira; beraz, instalatu ostean, ez dute Interneterako konexio beharrik.

Hurrengo erronka hiztegiak liburu elektronikoetan integratzea da. Horrela, erabiltzaileak liburu elektronikoa irakurtzen duen artean, hiztegietan bilatu ahal izango du. Gainera, Elhuyar Zientzia eta Teknologiaren Hiztegi Entziklopedikoa smartphone-etara egokitzeko asmoa ere iragarri dute.

Oraingoz, Elhuyar hiztegiak smartphone-etarako eta tabletetarako App Store eta Google Play dendetan daude salgai, hiru euroan. Doako demoak deskargatu ahal izango ditu erabiltzaileak, aplikazioa probatzeko. Aplikazio horiei buruzko informazio gehiagorako: http://www.elhuyar.org/hiztegiak-mugikorretan.