android, Aplikazioak, Apple, formakuntza, Hezkuntza, Jokoak, Mac, Mac OS X, tabletak, Windows

Tabletak baleko programazio ingurune bilakatu dira

kidsandipadretflt-642x482Hasieran aisialdira mugatutako jostailua ziruditen arren, aurrerakuntza nabarmena izan zuten tabletek, bulegotika aplikazio sendoen agerpenari esker. Ohitura falta besterik ez da, baina tabletei leporatzen zitzaien gabezia zera zen: karpetak eta fitxategiak lokalki gordetzeko ezintasuna. Kasu batzuetan, aplikazio bakoitzaren arabera egin zitekeen. Beraz, guztia denda birtualetatik deskargatutako aplikazioekin egin beharrak hasieran moteldu egin zuen tresna horiek hedatzea. Batetik, sarearen bidezko zerbitzuen arrakastak (Google Drive, Dropbox eta enparauak) eta, bestetik, azken belaunaldiko sakelako telefonoen paradigmara jendea ohitzeak merkatura itzultzeko parada eman diete tabletei.

Garaiak aldatzen doazen seinale, joera berriak agertu dira berriki, eta programazio informatikoa da horren adibideetako bat. Tabletak baleko programazio ingurune egiten dituzten aplikazioak agertu dira, eta umeentzako zein nerabeentzako bideo jokoak ere argitaratu dituzte, jolasaren bidez programatzeko gaitasuna gara dezaten.

Jolastuz programatzen ikasteko bideo jokoak

Hakitzu: Code of The Warrior bideo jokoak erakargarriak diren robot pertsonalizagarrien bidez bereganatzen du umeen arreta. Lehiak txandaka izaten dira, gastatzeko puntu kopuru bati lotuak. Tabletako teklatutik JavaScript komando sinpleak lotuz, joko zelaiaren beste aldera joan eta arerioaren terminala hackeatu edo pirateatu behar da. Bide batez, bestearen morroiak borroka ikusgarrietan menperatzen badira, hobeto. Pasa den apirilaren 1az geroztik, eskuragarri dago doan Hakitzu, App Storen.

Ondorengoa ez dago tabletentzat, baina merezi du aipua, programatzeko ingurune berrien adibide nabarmenena baita. CodeSpells da bideo jokoaren izena, eta proiektuaren atzean Kaliforniako UCSD Jacobs ingeniarien eskola dago. Kasu honetan, programazioa magia gisa adierazten da, jokalariek idazten dituzten madarikazioak Java kodea baitira. Aurrekoa baino askoz aurreratuagoa da honen programazio maila; beraz, nerabeentzat egokiagoa dela esan daiteke. Hezkuntzarako baliabide ikusgarria dirudi, baina eragozpena, oraingoz, zera da: Mac OS X euskarriarentzat soilik deskargatzeko aukera. Windows bertsioa aurki izango omen da prest. Informazio gehiago nahi duenarentzat: https://sites.google.com/a/eng.ucsd.edu/codespells/home.

Bideo jokoekin ezinbesteko gaitasunak eskuratu daitezke, eta horiek baino apustu argiagorik gutxi dago norabide horretan. Ikusteko dago ikasteko nahia sortzeko adinako punch-a daukaten, joko eta hezkuntza tresnaren erdibidean dauden proposamenok. Azkenaldian, aditu zirkuluetan bolo-bolo dabilen eredua balizkoa dela frogatuko lukete.

Plataformen arteko programazio inguruneak

Eramangarritasuna eta erosotasuna doan izan arren, eginkizun astunak egiteko gabeziak leporatu izan zaizkie beti tabletei. Baina hodeiko zerbitzuek dakarte beste behin ere konponbidea. Orain, tabletetatik zuzenean has daiteke garapen berria, edo ordenagailuari lotu, kopiatu behar dena eta nahi den lekutik jarraitu.

Textastic
testu editorea, adibidez, horretaz baliatzen da tabletari etekina ateratzeko: ohikoenak diren programazio sinboloekin aberastutako teklatua dakar, eta aplikazioak, kodea ulertu, eta kolorez nabarmentzen du hainbat programazio lengoaiatan. Textastic webgintzako teknologietara bideratuta dago gehienbat. Horientzako askotariko aurrebistak nahiz kodeko hitz bereziak automatikoki betetzeko laguntzak dauzka, HTML, CSS eta PHP lengoaietarako.

Fitxategiak inportatzeko orenerako ere hainbat aukerarekin da bateragarria (FTP, SFTP, WebDAV, Dropbox…). App Store dendan dago eskuragarri, iPad, iPhone eta Mac OS X sistemetarako. Haien arteko komunikazioa balio gainjarri eta erabilgarria da.

Android inguruneetarako ere hainbat testu editore daude aurrekoa bezalako ezaugarriekin; 920 Text Editor da aukera osoena. Google Play dendan daudenen artean aipatzekoak dira ondorengoak ere: DroidEdit, Webmasters HTML Editor eta TouchCode, besteak beste.

formakuntza

Haurrak ordenagailuak programatzen

Gure haurrak ordenagailuekin hazi direla eta, natibo digitalak direla esan ohi da. Ordenagailuen erabiltzaile abilak badira ere, gehienetan ez dute joko, nabigatzaile eta zenbait aplikazio ofimatikotik harago egiten. Programak sortzen ikasteko, badira sarean haur zein helduentzat hainbat baliabide, eta, atal honetan, horietako zenbait aurkeztuko ditugu.

Haurrei programazioaren munduan sartzeko lehen ahalegin ezagunenetako bat, Massachusetts Institute of Technology (MIT) ospetsuan egin zuten, 1967. urtean: Logo deritzon programazio hizkuntza asmatu zuten han. Agindu gutxi batzuk erabiliz, ikasleak dortoka itxurako kurtsorea gidatzen du pantailan, norabide ezberdinetan pausuz pausu eramanez.

Hamarkada oso baten ikono izan zen, bestalde, ZX Spectrum. Gailu kuriosoa zen orduko hura, gaurko begiekin begiratuz gero: telebistara konektatzen zen gomazko teklatu bat eta disko gogorrik ezean, garai bateko audio zintak —kaseteak— erabiltzen zituen ordenagailuak. Gailu hark, BASIC programazio hizkuntzako editore eta interprete bat zekarren, eta BASIC hori izan zen askorentzat programazioarekin izandako lehen esperientzia.

Gaur egungo baliabideak

Logo hizkuntza oraindik ere baliagarria den arren, gaur egun, interfaze grafikoak erabiltzen dituzten zenbait aplikazio daude eskura. Aplikazio dezente dago, baina euskaraz eskainitakoak oso gutxi dira. Microsoftek, Small Basic eskaintzen du, 10-16 urteko gaztetxoentzat pentsatua, eta ingelesez soilik. Hackety Hack ere oso inguru polita da programatzen hasteko, Software Ireki moduan eskaintzen da, eta, hainbat plataformatan erabil badaiteke ere, ingelesez aurki daiteke bakarrik. Alice ere hor dago, 3D programazio inguruarekin, hori ere ingeles hutsean.

Scratch

Programazioaren hastapenak erakusteko software ezagunenetako bat da Scratch. Logo hizkuntza bezala, Massachussets-eko Teknologia Institutu ezagunean garatua da, eta, hori bai, euskaratua dago.

Mac, Windows eta Linux plataformetan instala daiteke. Scratchekin, animazio, joko musika eta beste gauza batzuk sor daitezke, eta, gauza horiek guztiak sortzen diren bitartean, gaztetxoek matematika eta konputazio oinarriak barneratzen dituzte. Scratch erabiltzaile komunitate zabala dago, eta, Scratchen webgunean bertan, norberak garatutako programa edo animazioak jar daitezke edonork ikusteko eta jaisteko moduan.

Urtero, Scratch eguna maiatzaren 21ean antolatzen dute, eta, gure artean, iaz antolatu zuten zuen lehendabizikoz Bilbon, Alondegian. Lehen jardunaldi hartan, haurrek eskolan egindako lanak erakutsi zituzten, eta bertaratutakoek scratchekin egin daitezkeen gauzak ikusteko parada izan zuten. Aurten ere Scratch Eguna antolatzekotan dira, eta http://www.scratcheguna.eu/ webgunean jaso daiteke informazioa gehiago, nahi izanez gero.

Beste baliabide batzuk

Aplikazio informatikoez gain, badira liburu eta beste baliabide batzuk haurrek programatzen ikasteko.

Liburuei dagokionez, berriki, Warren eta Carter aita-semeek Computer Programming for Kids liburua sortu dute haurrei programatzen erakusteko; oraingoz, ingelesera, alemana eta txineraz bakarrik eskuratu daiteke.

Python programazio hizkuntza darabilen doako liburu bat ere badago sarean: Snake Wrangling For Kids; frantsesez eta gaztelaniaz ere lor daiteke liburu hori.

Jostailuei dagokienez, Lego etxeak haurrak informatika, programazio eta robotikan murgiltzeko jostailu berezi bat eskaintzen du: Lego Mindstorms.