Aplikazioak, Software Librea

Eldy: pertsona nagusientzako interfaze grafikoa

eldyEldy pertsona nagusiengan pentsatuta garatuta dagoen interfaze grafikoa da. Software librea da, dohainik deskargatu daiteke eta hainbat sistema eragileetan erabil daiteke. Probatu nahi duenak helbide honetan deskarga dezake: http://www.eldy.eu/download-eldy/. Bertan, MS Windows XP, MS Windows Vista, MS Windows 7, Mac Os X eta GNU/Linux sistemetan erabiltzeko bertsio ezberdinak aurkituko dira.

Proiektuaren webgunea http://www.eldy.eu/ da eta hor, proiektuari buruzko informazioa, eta bideo demoak zein beste zehaztapen batzuk ikus daitezke. Webgunea, ingelesez eta italieraz besterik ez badago ere. Aplikazioa hizkuntza gehiagoz erabil daiteke, gazteleraz, frantsesez, ingelesez, italieraz, katalanez eta beste hainbatez. Euskaraz, oraindik ez dago.

Eldy irabazi-asmorik gabeko elkartea da eta haien oinarrizko helburuetariko bat pertsona nagusiak teknologia berrien munduan sartzea da. Proiektuak nazioarteko hainbat sari jaso ditu 2006an jaio zenetik Italian, Venezian, hain zuzen ere.

Instalazioa

Eldy aplikazioa Java-n garatuta dago eta azken bertsioa 2.3 da. Deskargatu eta sisteman instalatzea oso erraza da. Sei urratsetan burutzen da eta guztiz gidatua da. Sei urrats hauetan sistema erabiltzeko behar diren zehaztapen guztiak ematen dira: hizkuntza aukeraketa, izena ematea, posta elektronikoa. Posta elektronikoen kasuan, eldy.org zerbitzarian kontua sortzeko aukera ematen du, beraz, erabiltzaileak soilik aukeratu behar da izena eta pasahitza. Gero, ezarritako pasahitza gogoratzeko irtenbideak ere eskaintzen dizkio Eldyk erabiltzaileari. Instalazioaren amaieran aplikazioak ohartaraziko dio erabiltzaileari ondo instalatu den edo arazoren bat egon den instalazio prozesuan.

Mahaigaina

Behin instalatuta, mahaigainean 6 ikono handi baino ez dira agertuko: posta elektronikoa, internet, profila, solasaldiak, telebista eta baliabideak. Mahaigainaren goialdean, ixteko ikonoa eskuman eta laguntza ezkerrean aurkitu daiteke. Behealdean, data eta ordua agertzen dira.

Eldyren pantaila nagusiak Plaza du izena eta edozein aplikaziotan sartzen denean, beti agertuko da Plazara itzultzeko aukera.

Posta elektronikoa eta Internet

Aplikazioak ere era erraz eta eroso batean erabiltzeko prestatuta daude. Esate baterako, posta elektronikorako aplikazioan sartzen denean hiru funtzio besterik ez da agertuko: idatzi, irakurri eta kontaktuak. Posta elektronikoan ez da konfiguratu behar, instalazio prozesuan aukeratzen da erabiltzailea eta pasahitza. Eldyren zerbitzaria erabiliz gero, beraz, horrekin nahikoa da ezer beste ezer egin gabe posta erabili ahal izateko. Posta aplikazioan sartu behar gabe ere, Plazan, posta elektronikorako ikonoan erakusten da posta berririk jasoz gero. Idazteko prozesua ere oso erraza da, gaia eta mezua idazteko eremuak daude soilik eta ez du aukera ematen ezta testua formateatzeko ere. Bigarren urrats batean erantsitako dokumentuak, fitxategiak eta bestelako argazkiak eta hartzaileak zehazteko aukera dago.

Posta elektronikoaren kasuan bezala, Interneten nabigatzeko ahalik eta errazen erabiltzeko pentsatuta dago. Nabigatzailea oso sinplea da, oinarrizko funtzionalitateak besterik ez du. Lupa bat ere eskaintzen du webguneen testuaren tamaina handitzeko behar edo nahi izanez gero.

Bestelako aplikazioak eta Baliabideak

Eldyk bere erabiltzaileen arteko sare bat eskaintzen du. Nork bere profila bete ahal du, argazkiarekin, datuekin, gustuekin eta aparteko datuekin. Erabiltzaileak ere azaldu ahal du egiten ari dena edo buruan duena une bakoitzean, ohiko sare sozialetan bezala. Solasaldiak gauzatzeko aukera ere eskaintzen du, solasaldi hauen kasuan Eldyk solasaldiak ezagunekin eta solasaldi gela aukerak bereizten ditu. Bigarren kasuan edozein erabiltzailerekin hitz egiteko gela irekiak dira.

Eldy TBren kasuan, oraingoz soilik konektatzen da Italierazko zerbitzuekin.

Baliabideak atalean aparteko aplikazioak eskaintzen dira, oharrak hartzeko aplikazioa; dokumentuak, argazkiak eta bestelako fitxategiak arakatzeko aplikazioa eta Skype-en bidez bideo-deiak egiteko aplikazioa.

Hardware, Irisgarritasuna

Hardware irisgarritasuna

supportive keyboardIrisgarritasuna ez da gai berria Zibergelan, aurreko ale batean webgune eta aplikazioen inguruko irisgarritasunari buruz mintzatu da, hona hemen lotura: http://zibergela.bitarlan.net/2010/10/15/irisgarritasuna-interneten-eta-teknologia-berrietan/. Kasu honetan hardware irisgarritasunari dagokio txanda.

Ordenagailuaren hardwareaz mintzatzerakoan, hauek dira elementu nagusiak: PUZ (Prozesu Unitate Zentrala), hau da, ordenagailuaren kutxa nagusia eta honek dituen botoiak edo informazioa jasotzeko elementuak, argiak, soinuak; eta periferikoak, hau da ordenagailua eta erabiltzailearen artan informazioa elkartrukatzeko elementuak: teklatua, sagua, monitorea, inprimagailua. Hala, bada, elementu hauen diseinua erabilerraztasunari bideratuta egon behar da.

Mugak softwarearen bitartez gaindituz

Hala, bada, elbarritasun mailaren arabera, erabiltzaileek arazoak izan ditzakete aipatutako hardware elementu batzuk erabiltzeko, kutxa nagusiaren botoiak eta gailu ezberdinen hainbat elementu, alegia. Erabiltzaileak, beraz, zailtasunak izan ahal ditu ordenagailua edo inprimagailua pizteko eta itzaltzeko edo CD-ROMa eta DVDa egotzi ahal izateko, besteak beste. Arazo hauei aurre egiteko, sistema eragileek eta aplikazio ezberdinek softwarearen bitartezko irtenbideak eskaintzen dituzte, ordenagailua itzaltzea edo CD-ROMa egoztea, adibidez. Horrenbestez, ekintza hauek era ezberdinez burutu daitezke, ahotsaren bitartez, adibidez.

Hardware irisgarria diseinatzeko irizpideak

Hardware irisgarria diseinatzeko irizpide batzuei jarraitzea gomendagarria da. Esate baterako, komenigarria da gailuak pizteko eta itzaltzeko botoiak aurrean egotea gailu guztietan. Botoi hauek ez dira txikiegiak izan behar eta nahiko bananduta egon behar dira bata bestetik. Gainera, botoiei era egoki batean sakatu zaiela ohartarazteko, soinu-jakinarazpen batekin erantzutea gomendatzen da. Honetaz gain, botoi eta konektore bakoitzak bere funtzionalitatea adierazten duen etiketa eduki beharko luke. Testu hau kontraste nahikoarekin idatzi beharko litzateke eta erabiltzaile itsuentzat braille etiketak ere erabili beharko lirateke. Braille etiketa hauek jada erabiltzen dira tramankulu askotan, igogailuak, esate baterako, baina oraindik ez da erraza ikustea ordenagailuen eta periferikoen botoietan eta konektoreetan.

Irisgarritasunerako gailu bereziak

Irisgarritasunerako hainbat periferiko aurkitu daitezke, periferiko hauek mugaren bat duten pertsonei ordenagailua eta teknologia erabiltzen laguntzen diete.

Adibiderik ezagunenetarikoa, agian, Braille teklatua da. Teklatu hauek ahalbidetzen dute karaktere guztiak idaztea Braille sistema erabilita. Ohiko teklatuak bezala konektatu ahal dira ordenagailura, PS/2 edo USB atakak erabiliz, alegia, batzuk ere bluetooth-en bitartez ere konektatu ahal dira. Orokorrean oso teklatu sinpleak dira, 6 edo 8 tekla nagusiak dituzte eta tekla gutxien konbinazioarekin karaktere guztiak idatzi ahal dira era azkar batean.

Kasu larrienetan, headpointer edo buru-erakusleak eta kommutagailuak erabili ahal dira. Buru-erakusleen bitartez eta pantailaren bitartez ordenagailuarekin komunikatu daiteke erabiltzailea burua soilik erabilita. Garun-paralisia duten edo eskuak mugitu ezin duten erabiltzaileentzat zuzenduta daude gailu hauek. Kommutagailuek eragiketak egiteko balio dute eta mota askotakoak daude. Eragiketak botoi gutxiren bitartez, ukimen presioaren bitartez edo ahoa erabilita, putz eginez, burutu ahal dira.

Hauetaz aparte, web-kamera bereziak ere aurkitu daitezke, moldatutako web-kamera hauek eragiketa bihurtzen dituzte buruaren mugimenduak edo begien mugimenduak. Teklatuei dagokienez ere aniztasun handia dago, esku bakar batekin erabiltzeko teklatuak, tekla handiekin eta koloredunekin, tekla-lasterbideak errazten dituzten teklatuak (Ktrl + Alt + Supr, adibidez), eta abar.

Irisgarritasuna

Irisgarritasuna Interneten eta teknologia berrietan

irisgarritasuna2Irisgarritasunak esan nahi du edozein pertsonak, zailtasunik gabe, zerbait erabili ahal duela edo zerbaitera iritsi ahal dela, nolabaiteko ezintasunak edo mugak eduki arren. Internet edo ordenagailu baten erabilerari dagokionez, irisgarritasuna da webgune edo aplikazio baten funtzionalitateak, edukiak eta informazioa edonork ahalik eta errazen erabili eta ikusi ahal izatea.

Hirigintzan irisgarritasuna ez da kontu berria eta Interneten eta teknologia berrietan, denboraren poderioz ere gizarteratzen joaten da. Hala ere, hirigintzan bezala, Interneten eta orokorrean teknologia berrietan urrats asko eman behar dira oraindik mundu erreala eta mundu birtuala benetan irisgarriak izan daitezen.

Internet eta teknologia berriak egun beharrezkoak dira hainbat arlotan: hezkuntzan, lanbidean, osasunean, administrazio publikoarekiko harremanetan, merkataritzan, aisialdian eta beste askotan. Beraz, garrantzitsua da, alde batetik webgune eta softwarearen garatzaileek irisgarritasun irizpideak kontutan hartzea eta bestetik, webguneen zein aplikazioen edukien informazioa eta funtzionalitateak erabiltzeko zailtasunak gainditzeko dauden baliabideak ezagutzea.


Irisgarritasuna guztiontzat da beharrezkoa

Pertsona guztiak izan ahal dira ezinduak une puntual batean, bai beso bat apurtuta dutelako edo ikusmen nekatua dutelako, esaterako. Zer esanik ez teknologia berrietan, izan ere, erabiltzaile batzuek ordenagailu zahar bat eduki ahal dute edo ez daukate nabigatzaileen azken bertsioa. Kasu askotan ere erabiltzaileek ez daukate instalatuta nabigatzailean animazioak ikusteko beharrezkoa den gehigarriaren azken bertsioa.

Teknologia berriei eta Internetari dagozkien irisgarritasun irizpideek puntu horiek guztiak ere kontutan hartzen dituzte. Beraz, webgune irisgarri batean, edozein nabigatzaile grafikorekin ikusi eta erabili ahal izango lirateke edukiak eta funtzioak. Testu nabigatzaileekin (webguneen testu hutsa erakusten duten nabigatzaileak) ere ikusi ahal izango litzateke arazorik gabe. Izan ere, webgune irisgarriak errazago eta hobeto irakurtzen dituzte Internet bilatzaileen robotek, edukia irisgarriagoa delako eta beraz, robotentzat ulergarriagoa. Gainera, esan behar da irisgarritasuna ez dagoela izugarrizko diseinu ederrekin kontrajarrita, irizpide zuzenak jarraitzea baino ez da.

Nabigatzaileek eskaintzen dituzten baliabideak

Nabigatzaileek baliabide batzuk eskaintzen dituzte irisgarritasun zailtasunak gainditzeko. Mozilla Firefox-en web orrialdearen edukiaren tamaina handitzen joan daiteke Ctrl eta + (Mac ordenagailueetan Sagarra eta +) tekleei klik eginez edo menu barran, Ikusi aukeran, Zoom atalaren barnean Gerturatu aukerari sakatuz. Txikitzeko, Ctrl eta – (Mac ordenagailuetan Sagarra eta -) teklekin egin daiteke edo Zoom atalaren barnean Urrundu aukeraren bitartez. Jatorrizko tamaina berreskuratzeko Ctrl (edo Sagarra) eta 0 teklei sakatu baino ez da behar edo Zoom atalaren barnean Berrezarri klikatuz. Aukera hau oso erabilgarria izan daiteke webgune batzuetan testuaren tamaina era eroso batean irakurtzen ez bada txikiegia delako. Lehen aipatutako funtzionalitatea eta tekla konbinazioak Google Chromen eta Safarin ere erabili ahal dira. Google Chromen menu barran ere Aukerak atalaren barnean Zoom ezaugarria ere aurkitu ahal da eta Safarin, menu barrako Bistaratze aukeran, handitu, txikitu eta jatorrizko tamaina aukerak erabili ahal dira, letra soilik handitzea ere ahalbidetzen du. MS Internet Explorerren ere Ctrl gehi + eta Ctrl gehi – teklak erabili ahal dira web orrialde batean zooma handitu eta txikitzeko, aparte, nabigatzaile honek menu barraren Orrialdea aukeraren barnean Zooma ezaugarria ere badago. Kasu honetan, nahi den letra tamaina ere zehaztu ahal da eta ez web orrialde osoaren zooma, Letra tamaina ezaugarrian: oso txikia, txikia, ertaina, handia edo oso handia aukeratu daiteke.

Sistemek eskaintzen dituzten baliabideak

Sistemek ere eskaintzen dituzte pantaila irakurleak edo pantailan zoom egiteko baliabideak. Ubuntun eta GNU/Linux Gnome mahaigainetan, orokorrean, Sistema aukeraren barnean, Hobespenak atalean Teknologia Laguntzaileak azpiatala ikusi ahal da. Aukera horren bitartez, irisgarritasunerako laguntzak konfiguratu ahal dira: pantailan zooma egiteko lupa aplikazioak, pantailako teklatuak, teklatuaren eta saguaren erabilerraztasunak, eta abar. MS Windows sistemetan, Kontrol Panelaren barnean Irisgarritasuna aukera ikusi ahal da. Mac Os X sistemetan, Sistemaren Ezarpenak aplikazioan Iriste Unibertsala aukera ere eskaintzen da hainbat laguntza konfiguratu ahal izateko.