Mai, 16
2013
android, Aplikazioak, Apple, Internet, Irisgarritasuna, kontzeptuak, Mac OS X, Mugikorrak, Sailkatugabeak, Sakelako Telefonoak, tabletak, Ubuntu, Windows

Hodei guztien gainetik baina sasi guztien azpitik pasa gabe

Norbere disko gogorra da hodeiaNorbere hodeiaren jaun eta jabe izateko web aplikazioak agertu dira azkenaldian. Jarraibideak fin betetzen badira, saiakeran sasi artean korapilatzea ekidin eta norbere zerbitzuarekin eroso sinkronizatuko ditu gailuak edonorek.

Izan ere, bolo-bolo dabiltza Interneten informazioa gorde eta gero edozein gailutan automatikoki kargatzen dituzten web biltegiak: Microsoft SkyDrive, Google Drive, Dropbox eta Mega dira horietako batzuk. Erosoak dira oso, tramankulu guztiak gainean hartu beharrik gabe eta Internet sarbidea daukan edozein lekutatik atzitu daitezkeelako; eta seguruak dira, fisikoki gordetzen ditugun euskarrien akatsetatik libre daudelako sarean ditugun datuok. Hala ere, sarritan aipatu izan denez, datuen konfidentzialtasuna zalantza hizpide bihurtzen da. Nola jakin Googlek ez dituela datuak begiratuko, edo okerrago, erakunderen batekin partekatuko? Megaupload-ekin gertatu bezala, egun batetik bestera zerbitzua itxiz gero, hodeian gordetakoa galtzeko beldur, dokumentu garrantzitsuak hodeian gorde gabe uzten duenik ere bada gaur-gaurkoz.

Hodeiarekiko sistemekin mesfidati direnek, edo gutxienez, haien pribatutasunaz jeloskor direnek zerbitzu propioaz sinkronizatzeko aukera dute. Norbere laino propioa erabili eta kudeatzeko tresnak ugaritu egin dira, eta OwnCloud eta Younity dira horren adibideak. Guztiz pribatua den irtenbidea ahalbidetzen dute, memoria mugarik gabekoa, dokumentuak, kontaktuak eta egutegiak gorde nahiz partekatzeko, nahieran. Miraririk ezean, ordenagailua piztuta egon beharko da datuak eskuragarri nahi ditugun artean.

Owncloud, software libreko aukera osoena

Lainoan kokatzen den zerbitzua izanik, ohiko zerbitzuak eskaintzen ditu: norbere fitxategiak gordetzeko, web zerbitzari bat beharko da, eta zerbitzarian bertan gordeko dira fitxategiak; fitxategi horiek atzitzeko web interfaze bat egongo da; norberaren gailuetatik sartzeko aplikazio bezeroak daude eskuragarri iOS eta Android-eko dendetan, informazio guztia eskura izateko eta sinkronizatuta non-nahitik; eta azkenik, OwnCloud sistemak bere funtzionalitateak zabaltzeko aplikazio libreak dauzka; hots, garatzaileek arau batzuk jarraiki sor ditzaketen funtzionalitate berriak. Aplikazio horien bidez, OwnCloudek egutegi bat eskaintzen du, musika erreproduzigailu bat edo erabiltzaileak LDAP zerbitzu batekin lotzeko aukera (adibidez etxeko inprimagailua). Aplikazio biltegi hori esteka honetan ikusi daiteke: http://apps.owncloud.com/.

OwnCloud software librea da, eta, beraz, hainbat bide daude erabiltzen hasteko. Linux, Windows nahiz Mac ordenagailuekin da bateragarria, norbere etxea bihurtuz laino propioaren gordelekua. Bestela, ordainpeko ostalari edo hosting leku batean, nahiz OwnCloud zerbitzuak berak amaraunean daukan ostatzea erabilita jar daiteke Interneten.

Norbere etxea zerbitzari bihurtzeko aukera badugu, eta web aplikazioak ordenagailuan eta era erraz batean instalatzeko, Bitnami zerbitzua dugu, eta OwnCloud ere, orduko jarraibideekin instalatu daiteke: http://zibergela.bitarlan.net/2013/04/04/1605/. Bestela, OwnCloud norbere kabuz eta laguntzarik gabe nola instalatu jarraibideak aurki daitezke Ander Goñi-ren blogean: http://agonirena.com/blog/2012/11/06/owncloud-probatzen/.

Younity, Apple gailuekin lotzeko lainoa

Younity ere laino pribatua sortzeko aplikazioa da; mugatuagoa baina erabilerrazagoa aurrekoarekin alderatuta. Edozein Windows edo Mac OS X sistema batean gordetakoa jartzen du eskuragarri, iPhone, iPad eta iPod Touch gailuetatik. Ez dago besterik, debaldeko programa instalatzea (http://www.getyounity.com/) eta sinkronizatzeko gailuan beste hainbeste egitea baino App store-n Younity baliatzen hasteko. Eragozpen bakarra da ezin daitekeela fitxategirik partekatu besteekin; horretarako, postaz bidali edo gainontzeko hodei zerbitzuak erabiltzen jarraitu beharko da, ezinbestean.

Mai, 02
2013
GNU/Linux, Mahaigaina, Mugikorrak, Sakelako Telefonoak, tabletak, Ubuntu

Esku bete Ubuntu

Ubuntu_touchCanonical enpresakoek sakelakoetan eta tabletetan ordenagailu bat eramatetik gertuen dagoen proiektua eskainiko dute laster: Ubuntu Touch, ukipenezko pantailadun gailuentzako sistema eragilea. Norbere patrikan bertan, Ubuntu osoa sartu eta smartphone txikienen edo tableten zirkuituetan nola mugitzen den ikusi besterik ez dago merituaz jabetzeko. Behin betiko bertsioa kaleratzeko albistearen zain, garatzaileek probatu dezaten, bertsio bat dago eskuragarri otsailetik.

Sakelako eta tablet bertsioak software libreko sistema eragile ezagunaren hedapen estrategiaren azken mugarriak dira; Ubuntu telebista zerbitzuari, zerbitzari nahiz ordenagailuentzako sistemei edo hodeiko zerbitzuari batzen zaizkienak. Ubuntu TV-k urte beteko bidea darama jada: http://zibergela.bitarlan.net/2012/01/25/ubuntu-tv/.

Ordenagailu oso bat patrikan

Ubunturen mahai gaineko interfazearen edo Unity-ren bidez eskaintzen den esperientzia berdina eman nahi diote erabiltzaileari. Web aplikazioetan oinarritutako sistema eragile bat da haien proposamena, HTML 5 estandarra oinarritzat daukan ingurune arina. Ohiko telefonoek Java darabilte, errekurtsoak jaten dituen bihurgailu bat eskatzen duena (Java makina birtuala). Hala, hardware moteleneko smartphone orok ere, sufrikario hori kenduta, Ubuntu zailtasunik gabe mugi dezake, eta kalitate grafikoa gorde.

Horretaz gain, pantaila osora doitutako diseinua, aplikazioen arteko nabigazio intuitiboena, ordenagailuarekin informazioa partekatzea edo pertsonalizatzeko aukera zabala dakartza Ubuntu for Phone-k. Bide batez, telefonoa pantaila handi batera konektatuta, ordenagailu baten moduan erabil daiteke; funtsean, sistema baliokidea baita: pantaila txikian eramatekoa den ordenagailua bezalakoa. Litekeena da, baina, Androidera ohituta daudenek haien sistemarentzat erosi dituzten aplikazioak galdu nahi ez izatea, eta hala ere, Ubuntu haien sakelakoan erabiltzeko gogoa izatea. Bada hori egiteko modua, eta ordenagailua izango balitz bezala, erabili nahi den sistema eragilea aukeratzea abioan. Horretarako, eta prozesagailu bikoitzeko edo dual-core sakelakoa dutenentzako, Ubuntu for Android geruza dago eskuragarri.

Sakelakoen merkatua konpetentzia gorriko ingurunea da, eta kode irekidun sistemek erronka latza daukate erabiltzaileen atxikimena lortzeko.

Tabletan ere, Ubuntu

Aurrekoaren onura berdinak dakartza tabletetara Ubuntuk. Gainera, ordenagailua izango balitz bezala, hainbat erabiltzaileren artean aukeratu eta autentifikatu ostean, bakoitzak bere kontu propiora sarbidea dauka, norbanako bakoitzarentzako konfigurazio eta aukerekin. Iraultzailea, baina, Side Stage izeneko ezaugarria da: pantailaren albo batera, bigarren aplikazio bat exekutatu ahalko da, leiho txiki batean ikusiz. Tablet batean aurreneko ataza aniztasuna edo multitasking efektua litzateke.

Aipatu bezala, ukipenezko Ubunturen behin betiko bertsioa oraindik falta dela, probatzekoa instala dezaketen gailuak mugatuak dira: Galaxy Note, Nexus 4, Nexus 7 eta Nexus 10. Horietako baten jabeentzat, Ubuntu probatzeko (nahiz Android-era itzultzeko) jarraibideak ondorengo estekan daude: https://wiki.ubuntu.com/Touch/Install.

Zaharrak berri: Ubuntu ‘Rairing Ringtail’ 13.04 berritua

Eraginkortasunean finduta eta berrikuntza esanguratsueik gabe kaleratu dute mahai gaineko aurtengo bertsioa. Raring Ringtail ez da LTS gisakoa, edo bost urteko sostengua jasotzen dutenekoa, bederatzi hilabetekoa baizik.

Esandakoak esanda ere, Ubuntu 10.10 bertsioan estreinatu zenetik Unity interfazea abiaduragatik kritikatu izan dute, eta Google+ sare sozialeko Teknozale euskal komunitatean jaso denez, alderdi horretatik oraindik ere herren da Ubunturen bertsio berria.

Api, 04
2013
Aplikazioak, E-Learning, GNU/Linux, Hezkuntza, Internet, Mac, Mac OS X, Ubuntu, Windows

Etxean probatzeko moduko web aplikazioak

bitnamiJakin-minak bultzaturik, asko dira Interneten munduan murgiltzeko gogoa dutenak. Erabiltzaile rola alde batera utzi eta amaraunaren barruan zer dagoen ikasi nahi dutenek hasieran arazoak izaten dituzte lan ingurune egoki bat prestatzeko. Nahikoa ez balitz bezala web orrialde batek atzean daukan egitura ulertu eta hura abiarazteko lengoia ikastea (HTML, PHP, CSS, eta enparauak), harrituta ohartzen dira horrelako proiektu bat abiarazteko beharrezkoak diren teknologiak -egun- zerbitzari batetik ez bada, ez dabiltzala. Teknologia horiek gogoratuko ditugu, hemen: http://zibergela.bitarlan.net/2012/01/20/webgintzan-parte-hartzen-duten-teknologiak/.

Web aplikazio bat zer den zalantza duenarentzat web atariak direla aipatu behar da, informazio hutsa emateaz harago erabiltzailearen interakzioa behar duten zerbitzuak: blogak, sare sozialak, elkarlanerako guneak, datu biltegiak… Egun, horrelako zerbitzu bat sarean jarri nahi duenak ez dauka hutsetik garatzen hasi beharrik, paketeak daude baten nahieran eta modulu bidez, nahi den ataria sortzeko. Ausartenek, baina, beti daukate aukera programatzaile bata jantzi eta hasieratik egiten hasteko.

Interneteko hirukote famatuena: Apache, MySQL eta PHP

Elkarlotutako geruza batzuk dira guztiaren erantzule: zerbitzarira iristen diren eskaerak erantzungo dituena, datu base bat han gordetako informazioa kudeatuko duena eta webaren programazio lengoaia ulertu eta itzuliko duena edozein euskarrik ulertuko duen testu-lau gisa. Merkatuan aukera zabala dagoen arren, kode irekiko aukerak hartu du indarra; funtzionamendu gardenaz gain, egonkorrena baita.

Ondoren, ikuspegi hori argitzeko, lagungarri da jakitea Interneteko zerbitzari bat ordenagailu arrunt bat baino ez dela; gau eta egun piztuta dagoena eta erabiltzaileen eskariak etengabe erantzuteko beharra daukana. Beste guztiak bezala, sistema eragile bat dauka, eta, beraz, zerbitzaria osatzen duten teknologia geruza horiek, LAMP, WAMP edo MAMP akronimoak jaso ohi dituzten pakete gisa instalatu daitezke, darabilten sistemaren arabera: Linux, Windows edo Mac.

Bitnami, kode irekiko web aplikazioak aise probatzeko

App biltegi edo denda bat bezalakoa da Bitnami, zerbitzari softwareduna. Doakoa da eta bertan ageri diren zerbitzuak kode irekikoak dira: hau da, zer eta nola egiten duten ikas dezake nozioak dauzkanak. Hiru lerrotan zentratu dira Bitrock enpresakoak: mahaiaren gainean instalatzeko zerbitzarietan, zerbitzari bat hedatu nahi dutenentzako makina birtualetan eta haien sareko zerbitzu berriaz baliatu eta zuzenean sarean zerbitzuak osatzean. Lehendabizikoan zentratuko gara, benetako lorpena hark ekarri baitu: zerbitzari geruzak, web aplikazioa eta instalatzailea elkarrekin emanda lortzen den sinpletasuna norbere zerbitzari propioa bost minutuan abiatzeko.

bitnami-stacks-back-to-school

Bitnami zerbitzu pilaketak edo stacks

Hasieran aipaturiko modulu generikoak prest daude, egituratu behar dituen sistemaren araberakoak, Windows, Linux, Mac OS X edo Solaris izan. Horiek dira funtsezko pilaketak, eta aukera dago oinarrizko horiek instalatu eta norbera bere garapenak egiten hasteko eta bertan probatzeko; edo zuzenean kode irekian eraikitako ezagunak diren web aplikazio batekin aberastu duten paketea ezartzeko osatu berri dugun zerbitzari berrian. Hau da, bigarren horiek, oinarrizko hirukote teknologikoaz gain, web aplikazio bat gaineratuta dakarte. Horrela lana aurrezten da, zerbitzaria osatuko duten Apache-MySQL-PHP hirukotearen gainean web aplikazio horietako bat instalatu nahiko balitz. Kode irekiko web aplikazio eskaintza hori zabala eta aski ezaguna da: eLearning ikaskuntzarako aplikazioetatik hasita; edukia kudeatzeko atarietaraino: Moodle, WordPress, Joomla!, Drupal, Alfresco, OwnCloud, Gitlab edo MediaWiki dira etxean propio ezarri daitezkeenen lagin txiki bat.

Gogoan izan beharko da, baina, sarera bideratutako zerbitzua eman nahi bada segurtasun neurri aurreratuak hartu beharra dagoela, eta printzipioz hobe dela norbere erabilerarako aukera gisa gordetzea. Besterako aukerarik ere ematen du Bitnamik. Haien atarian informazio franko dago: http://bitnami.com/.

Lanabes horren potentziala nabarmena da; Interneten autodidaktak izan nahi dutenentzako, garatzeko ingurune xume bat nahi dutenentzako, edo besterik gabe, web aplikazio jakin bat momentu batean probatu nahi duenarentzat.

Etxean zerbitzari bat jartzeko pausoak: Moodle, adibide

Orain, Moodle tresna belaunaldi berriko hezkuntzan nagusitzen ari da. Eskolak emateko garaian, batez ere. Ikasleak bertan matrikulatzen dira ikasturte hasieran eta, apunteak, lanak eta kontrolak plataforma horretatik kudeatzerik dago. Izan etxetik, izan norberak nahi duen lekutik.

Beste web zerbitzuak ere ondorengoaren antzera instalatu eta abiatzen direnez, adibide horrek edonori balio diezaioke. Bereziki Moodle probatu ezin izan dutenek ikusi eta ohitzeko balio du; baita ere jada erabiltzen dutenek segurtasun kopia etxera eraman eta hurrengo urterako aldaketak lokalean gordetzeko aukera izan dezake.

Pausoak: 1. Ohikoenera jo eta, Windows sistemako Bitnami Moodle Stack erabiltzea izango da egokiena: http://bitnami.com/stack/moodle. Behin bertan, “Installer” botoiari eman eta exekutagarria deskargatuko da. 2. Egikaritu eta instalatu orduko, zerbitzaria konfiguratu beharra dago: administrari profila eta posta zerbitzua nahi den zehaztuko dira ondoz-ondoko pantailatan. 3. Moodle Stack instalatuko da, tartean Apache baimendu beharko da “Allow” emanda. 4. Bukatzen duenean “Amaitu” eman eta automatikoki irekitzen den orrian “Access Bitnami Moodle Stack” emanda sartzen da norbere Moodle lokalera. 5. Ondoren, ordenagaillua itzali delako edo denbora batez lotan utzi delako sartu nahiko balitz berriz, Programen Menuko “moodle manager tool” hautatu eta “Manage Tools” atakako “Start All” botoiari eman ondoren zerbitzaria abiarazten da; eta horrekin Moodle ataria atzigarri legoke berriz, honela: http://localhost/moodle/.

Modulu generikoa instalatu eta norbere web aplikazioa edo ataria sortu nahi duenak hutsetik, htdocs izeneko karpetan utzi behar ditu sortzen dituen fitxategiak, eta http://localhost/ edo http://127.0.0.1/ helbidetik probatu.

1 2 3 … 6