Aplikazioak, Apple, kontzeptuak, Mac OS X, Multimedia, tabletak, Ubuntu, Windows

iOS 6-rako ‘Jailbreak untethered’ egiteko mauka berria

Evad3rs taldekoek iragan otsailaren 4an jakinarazi zuten ohar bidez askok itxoiten zuten albistea: Apple gailu guztientzat, haien sistema eragilearen azken bertsioa edo iOS6 askatzen duen programa eskuragarri dagoela sarean. Horretaz baliatuko direnek saihestu ahal izango dute Apple etxeak izenpetu ez dituen aplikazioak instalatzeko haien gailuek izaten duten debekua. Programa horri EvasiOn deitu diote, osatzen duen prozesuaren izenarekin hitz jokoa eginez; kartzela apurtzea (Jailbreak) eta ihesa (evasion).

Hackerrek Appleren azken sistema eragilearen segurtasun hesiak laster gainditu zituzten; baina albistea izan dena da untethered gisa lortzea. Gogoan izan, untethered eran egiten bada jailbreak-a, erabiltzaileak gailua itzali eta piztu ahalko duela, ordenagailu eta iTunesen beharrik gabe. Aldiz, tethered eran egiten bada prozesua, eta gailua itzaltzen bada —bateria barik geratu delako edo nahita itzali delako—berriz ere jailbreak prozesua pasatu beharko zaio ondo ibiltzeko. Astunegia bihurtzen da bigarrena, beraz.

Izugarrizko arrakasta

Iturri batzuen arabera, aurreneko lau egunetan zazpi milioi erabiltzailek egin zuten ekintza haien gailuetan. Hala ere, oraindik aldaketa egiteko zalantzati dagoenarentzat, baliagarri gerta daiteke iOS 6 kaleratu zenean haren berrikuntzei buruz aurreratutakoa: http://zibergela.bitarlan.net/2012/10/05/appleren-gailuetarako-eskura-dago-ios-6/. Edo Jailbreak egitearen onuren eta legezkotasunaren inguruko beste honek anima dezake: http://zibergela.bitarlan.net/2012/11/22/jailbreak-a-appleren-gailuetan/.

EvasiOnekin, orain arteko prozesurik sinpleena egitea lortu dute; aditua izan gabe edonork etxean egiteko modukoa. Egin beharrekoak errazteaz gain, hainbat euskarritara eraman dute eskaintza. Windows, Linux eta Mac sistema duten ordenagailuetan exekutatu ahal diren EvasiOn bertsioak daude erabilgarri. Pauso bakarrean egiten den prozesua da oraingo hau, eta hasi aurretik iOS 6, 6.0.1, 6.0.2 edo 6.1 gailuan ezarrita edukitzea da baldintza bakarra. Jailbreak oro ere software ofizialaren gainean egiten denez, Applek haien gailu zaharkituenak software eguneraketetatik kanpo uzteko ohitura berberak baldintzatzen du. iPhone 5, iPhone 4S, iPhone 4, iPhone 3GS, iPad 4, iPad 3, iPad 2, iPad mini, iPod touch 5, iPod touch 4 eta Apple TV 2 gailuetan osatu liteke, beraz.

EvasiOn 1.2 deskargatzeko jo: http://evasi0n.com/. Ezertan hasi orduko argi izan behar dira honako kontzeptuak: Jailbreak edo kartzela apurtzea ez da terminala liberatzea; EvasiOn erabili arren, terminalak hornitzaile berdinera lotuta jarraituko du.

Prozesua pausoz pauso

Hasteko eta behin, iTunes bitartez norbere gailuaren pasahitzik gabeko segurtasun kopia bat egitea gomendatzen da. Horrela, evasiOn erabiltzearen prozesuan okerren bat gertatuko balitz, leheneratu ahal izango da gailua. Badaezpada, pantailaren blokeoa kenduta izatea komeni da, horrekin arazoak izan daitezkeelako. Logikoa denez, bateria gutxirekin ere ez hasi ezertan; prozesuaren erdian itzaltzea hondamendia bailitzateke.

Ondorengo pausoak eman behar dira prozesua ondo egiteko: 1. Begiratu zein iOS bertsio darabilzun. Begiratu Settings/General/About/Version ataka horretarako. iOS 6.1 edukitzea hoberena da, bestela, ordenagailuko iTunes bidez konektatu eta bertsioa berritzeko mezuari baietz esan. Lehendik Jailbreak eginda duenak, litekeena da prozesu horren azkenean akats mezu bat jasotzea; ez egin kasurik, eta berriz eman iTuneseko Restore and Upg rade aukeran. 2. Ireki EvasiOn 1.2. Windowseko bertsioaren kasuan, administrari gisa ireki. 3. Konektatu gailua, eta jarraian itxi iTunes. EvasiOn-ek hauteman ostean, Jailbreak botoia gaituko du. 4. Botoiari eman, eta egoera barra bete arte itxaron. 5. Bukatu ostean, gailua desblokeatzeko adieraziko du. Ondoren, aplikazio berri gisa agertuko den Jailbreak izeneko ikonoa zanpatu beharko da bertan (behin). 6. Prozesuak bukatu arte itxarotea besterik ez da falta. Gailua behin baino gehiagotan berrabiaraziko da bakarrik, eta desblokeatzeko pantaila erakutsiz amaituko da guztia.

Antza denez, azken pausoak 5 minuturik ez luke iraun beharko; horrela balitz, EvasiOn itxi daiteke eta berriz abiarazi. Kasu honetan, gailua ere berrabiarazi beharko litzateke: Power + Home botoiak sakatuta edukita (pizteko goikoa eta pantailaren behealdekoa, bestea). Berriz ere, 3. pausora itzuli beharko litzateke, kasu honetan.

Bestela, gailuaren mahai gainean Cydia izeneko biltegiak instalatuta behar luke, Applekoek baimendu gabeko aplikazioen denda. App Store-ren baliokidea da, baina kode irekiko aplikazioduna. Horrela, untethered erako askapena egin dela ziurtatu (itzali eta piztu ondoren Cydiak hor jarraitzen duela ikusita) eta norbere datuak gordetzen dituen segurtasun kopia —iTunes erabilita beste behin ere— berreskuratuta bukatzen da tailer hau.

Aplikazioak, Apple, Mac OS X, Mugikorrak, Sakelako Telefonoak, Sistema Eragileak, tabletak, Windows

Appleren aplikazioen dirua berreskuratzea posible da

Applek itzulketei buruzko politika garbia dauka aspalditik, eta garbi asko ageri da hori iTunes Store zerbitzuaren zehaztapenen eta baldintzen atalean: erositako eta alokatutako produktu guztiak behin betikoak dira haientzat. Ez dela itzulpenik onartzen, alegia. Baina Apple gailuen erabiltzaile gehienei —guztiei ez esatearren —gertatu izan zaie noizbait App Storetik jaitsitako aplikazioak ez zituela haien usteak betetzen, edo akatsak zituela; ez zuela nondik heldu ere, laburki esanda.

Hori gertatzeko arrazoien artean bi nabarmendu daitezke: alde batetik, hango aplikazioen prezioak ez dira oso garestiak izaten; eta bestetik, probatzeko bertsiorik ere ez dago inoiz eskuragarri. Applek jartzen dituen kontrolak zorrotzak izan ohi dira haien aplikazio biltegian agertzeko, baina, hala ere, noizean behin gertatzen da horrelako okerrak salgai jartzea. Orduan, euro pare bat besterik ez bada ere aplikazioarengatik ordaintutakoa eta bueltan eskatzekoa, badago egoerari buelta eman eta dirua jasotzeko eskubideaz baliatzeko bidea.

Itzulera politikaren arabera, Applek ez du inoiz onartuko erositako aplikazioa ez gustatzearen arrazoi bakarra; zaila izango da horrela dirua itzultzea. Hori horrela ez izateko, aurreikusiak dituzten arrazoietako bat izan beharko da abiapuntua, beraz: aplikazioa ez jaso izana, nahi gabe erosi izana, espero bezala ez dabilela, norbere gailuarekin bateragarria ez den bertsioa deskargatu dela, edo erosketa deskargari lotutako zalantzaren bat dagoela.

Izan ere, iragan urtean hainbat erabiltzaileri ziria sartu zieten ofiziala ez zen Pokemon marrazkien aplikazio bat App Store-n jartzean, ibili ere ez zebilelako besteak beste. Orduan, Appleri azaldu beharreko arrazoiak gehiago hurbiltzen dira aurrekotik, erositakoa gorroto dugula esatetik baino. Horregatik da gomendagarria aplikazio bat erosi ondoren norberaren iritzia uztea: idatziz edo batetik bosterainoko izarrak jarriz. Eta are gehiago, besteek utzitako oharrak erosketa egin aurretik kontuan hartzea ere garrantzitsua da.

Dena dela, ez ahaztu aplikazio garatzaileek ere jan beharra dutela, eta benetan oker dabiltzan aplikazioak itzultzeko metodoa edo bidezidorra besterik ez dela hau.

Mac OS aplikazioak

Erositako aplikazioa Mac OS sistemaren azken bertsiotan lehenetsitako App Store-tik jaitsi bada, desadostasuna adierazi beharko den esteka ondorengoa da: https://expresslane.apple.com/GetproductgroupList.action.

Hortik, All Products & Services/ Apps & Software/ Mac Apps/ Mac App Store atalera joan behar da. Ondoren, Other Mac App Store Topics/ Troubleshooting Mac Apps zanpatu eta leiho berri bat agertuko da, mota horretako arazoentzat lehentasunezko konponbidearekin. Interesgarriena, baina, ezkerraldean, behean ikusten den e-posta bidaltzeko esteka da: sistema aukeratu, aplikazioaren izena eta herrialdea. Aurrerago aipatu arrazoietako bat emanez argudiatzen bada, ez da egongo arazorik diru itzulketa erdiesteko.

iOS aplikazioak

Deskargatutakoa iTunes edo norberaren iPhone edo iPad gailutik egin bada, prozesua oso antzekoa da. Esteka beretik abiatuta, kasu honetan joan beharreko atala da ondorengoa da: All Products & Services/ iTunes/ iTunes Store/ Purchases, Billing & Redemption/ Quality of purchased content. Hemen jada zuzenean inprimaki bat bete beharko da, berriz ere desadostasuna azalduta. Bestela, nahiago bada, iTunes programatik egin daiteke eskaera: Account/ See All/ Report a Problem menura joanda, gure erosketen artetik atzera bota nahi dena aukeratu, eta azkenik, lehenago aipatu arrazoietako bat eman beharko da.

android, Aplikazioak, Apple, Internet, Mac, Mac OS X, Mahaigaina, Mugikorrak, Sakelako Telefonoak, Segurtasuna, Software Librea, tabletak, Windows

Pasahitz gordailuak

Gaur egun pasahitz mordoa gogoratu behar dute erabiltzaileek. Adituek diotenez, pasahitzek sendoak izan behar dute: norberak bakarrik ezagutzen duen hitz bat erabiltzen saiatu behar da, parafraseatuta jartzeko; luzeak izan behar dira, hizkiak eta zenbakiak uztartzen dituena; kontu desberdinetarako gako esklusiboak erabili behar dira…. Gai honen inguruan, Zibergelan eman diren aholkuak gakoak sortzeko hauek dira: http://zibergela.bitarlan.net/2009/12/03/pasahitz-indartsuak-asmatu/.

Horrenbeste pasahitz gogoratzea buruhaustea bihurtzen denerako, irtenbide ona izan daiteke pasahitz-kudeatzaile fidagarri bat erabiltzea. Aukera hau egiten duenak, bertara sartzeko gako bortitz bat sortu eta hori gogoratu besterik ez du egin beharko; ondoren behar dituen gako guztien gordailu horretan, nahi duena kontsultatzeko. Zerbitzu hauek gainera, askotan hodeia darabilte sinkronizatzeko eta mahaiganekoaz gain, beste hainbat gailutatik berreskuratu dezakete informazioa.

Are gehiago, zerbitzu hauek web galdetegien betetze automatikoa eskaintzen dute. Edo “phishing erasoa” eragozten duen ezaugarri hori dakarte: aplikazio barnetik webera joaterakoan, lasai egon daiteke, jakinda ez dagoela web faltsu batean sartzen. Programa informatiko bati ezin baitzaio pertsona bati bezain errez ziria sartu, besteak beste, ziurtagiriak erabiltzen dituelako.

Ia pasahitz-kudeatzaile guztiek daukate bertsio eramangarria; hau da, USB euskarri batean instalatu eta nahi den lekura pasahitz gordailua eraman daiteke.

Password Gorilla eta KeePassX, software irekiko aukerak

KeePass Windowserako den mahaigaineko aplikazioa da, pasahitzak gordetzeko balio du. Kode irekia den gordailu honek pasahitz guztiak babesten ditu gako nagusi bakarraren bidez. Linux eta OS X inguruneetarako bertsioak KeePassX izena darama. Bertsio eramangarria dauka, eta hainbat euskarritan ere lortu daiteke: PocketPC, Blackberry, Symbian eta PalmOS.

Password Gorilla ere kode irekiko pasahitz gordailua da. Erabiltzaile eta pasahitz sortak gordetzen ditu, beste datu batzuekin batera, eta era seguru batean enkriptatutako fitxategi bakarrean. Hemen ere gako nagusia derrigorrezkoa da; Twofish izeneko algoritmoa erabiliz enkriptatzeko, nahiz edukira sartzeko. Behin barruan, kredentzialak kopiatu daitezke nahi den lekuan itsasteko. Mac, Windows eta Linuxerako bertsioak dauzka.

Deskargatzeko: http://keepass.info/ eta https://github.com/zdia/gorilla/wiki.

Merkatuko aukerak

Momentu honetan osoena den zerbitzua RoboForm Everywhere aplikazioa da. Ordaindu beharrekoa da, baina dakartzan zerbitzuak aberatsenak dira eta ez dago itzalik egingo dionik irisgarritasunean: iOS gailuetarako, Android sistementzako, Mac eta Windows guztientzat euskarriak dauzka.

Kaspersky etxeak daukan eta ordaintzeko den Password Manager 4 pasahitz-kudeatzailea ere orain gutxi arte hoberena bezala ikusia izan da, baina, aurrekoarekin alderatuz, egun berebiziko pisua daukaten gabezia batzuk erakusten ditu: hodeiko sinkronizazio eza edo sakelako eta tabletetatik sartzeko aplikazio berezituen falta, nabarienak.

Hemen deskargagarri biak: http://www.roboform.com/ eta http://www.kaspersky.com/af/kaspersky-password-manager.

Zalantza daukanarentzako baliagarri, ondorengo estekan 10 pasahitz gordailuren sailkapena egin dute haien ezaugarrietan oinarrituta: http://password-management-software-review.toptenreviews.com/.

Bestalde, badaude zuzenean nabigatzailearekin batera erabiltzekoak diren gordailuak: Firefoxek lehentasunez dakarren Password Manager (pasahitz nagusi batez babestu beharrekoa, halabeharrez), Firefoxi gehigarritzat jar dakiokeen Sxipper edo Firefox nahiz Safarirekin integratzen den 1Password.

Azken aukera bezala, zuzenean sarean erabiltzekoak diren gordailuak daude. Hauekin Internet duen gailu orotik sartu ahalko da gakoen biltegira. Hots, aukera txarra da mesfidatientzat, segurtasunaren ardura guztia gordailu horren kudeatzaileengan geratzen baita. Adibidez, KeePass web bertsioa: http://sourceforge.net/projects/webkeepass.

Batzutan, usteak erdi ustel

Aditu errusiar batzuek plazaratu zuten txosten batean, ondorioztatu zuten iPhone eta Blackberry sakelakoetako gako kudeatzaile batzuen segurtasun neurriek zulo larriak zituztela: kasu batzuetan, gako nagusia enkriptatu gabe gordetzen da datu-basean; beste batzutan ostera, jakintza oso aurreratuen beharrik gabe ireki daitezkeen fitxategietan. iOS edo Blackberry sistemen segurtasun kudeatzaileekin jarraitzea gomendatzen zaie beraz erabiltzaileei.

Ondorioa

Beti bezala, ez dago erabateko oreka aurkitzerik segurtasunaren eta norbere erosotasunaren artean. Pasahitz gordailuek, laguntza eskerga eman dezakete; baina teorian, inoiz ez da gomendagarria pasahitza inon idatzita egotea. Kontraesan horren ildotik etor daiteke aukera zuzenena: hasteko, kritikotasun edo pribatutasunean bizpahiru maila zehaztu daitezke, eta maila bakoitzeko pasahitz bat erabili. Azkenik, pasahitz sorta hauek gorde daitezke gordailu fidagarri batean, eta guztietan garrantzitsuena dela uste denean, seguruena den lekuan -buruan- gorde, badaezpada. Era honetan, pasahitz bikote bakarra litzateke gogoratu beharrekoa.