GNU/Linux, Software Librea, Ubuntu

Badago hemen Ubuntu 10.10 Maverick Meerkat

Ubuntu_Maverick_Meerkat3Ubunturen aurreko bertsiotik 6 hilabete pasatu dira dagoeneko eta, beti bezala, garaiz heldu da sistema eragile honen bertsio berria, Ubuntu 10.10, 2010eko 10. hilabetean argitaratu delako. Kasu honetan Maverick Meerkat izena ezarri diote. Hala, bada, betiko Ubuntu Desktop, Ubuntu Netbook, Ubuntu Server eta Ubuntu Netbook adarrak, PCetarako, zerbitzarietarako eta ordenagailu ultraeramangarrietarako, hurrenez hurren, jada eskuragarri daude Ubunturen webgunetik: http://www.ubuntu.com/. Era berean Kubuntu http://www.kubuntu.org/, Xubuntu http://www.xubuntu.org/, Edubuntu http://edubuntu.org/, Mythbuntu http://www.mythbuntu.org/ eta Ubuntu Studio http://ubuntustudio.org/ banaketak ere deskargatu daitezke 10.10 bertsioan bakoitzaren webgunean.

Ez dago aldaketa handirik aurreko bertsioarekiko, baina batzuk oso interesgarriak dira. Netbook bertsioan, esaterako, Interfazearen itxura asko aldatu da. Bestetik, lehenetsitako irudi ikustatzaile bezala Shotwell jartzea erabaki dute Canonicaleko arduradunek. Software biltegia nahiko hobetu da eta GNome 2.31 bertsioa ekartzen du Ubuntu Maverick Merrkatek.

Kubuntun, KPackageKit ere asko aldatu da eta Ubuntu Software Biltegiaren antzekoagoa da bertsio berri honetan. KUbuntuk KDEren 4.5 bertsioa ekartzen du.

Ubuntu One, Interneteko fitxategi biltegia, ere eguneratu da eta gainera Android edo iOS sistemetara hedatu da eta laster MS Windowspean egotea ere espero da.

GNU/Linux

3D Mahaigainak GNU/Linux sistemetan

CompizFusionOso atzean gelditu dira GNU/Linux sistemen itxura grafikoa beste sistema eragile batzuena bezain erakargarria ez zeneko garai horiek. Egun, egia esanda, aniztasun handia dago GNU/Linux sistemetan itxura grafikoari dagokionez. Era honetan, erabiltzaile bakoitzak bere beharrak edo gustuak betetzen dituen ingurune grafikoa aukeratu ahal du. Zibergelan “Aniztasun grafikoa GNU/Linux sistema eragileetan” izeneko aurreko artikulu batean honetaz hitz egin genuen, hona hemen helbidea: http://zibergela.bitarlan.net/2009/11/12/aniztasun-grafikoa-gnulinux-sistema-eragileetan/.

Aniztasun horretatik urrunago joateko, artikulu honetan 3D mahaigainak nola konfiguratu eta zein efektu lortu ahal diren azalduko da. GNome ingurune grafikoa aukeratu da oinarri gisa.

Zer instalatu behar da

Hala, bada, GNome edukita, 3D efektuak lortzeko norberaren mahaigainean, “compiz” izeneko paketea instalatu behar da pakete kudeatzailetik. Synaptic izan daiteke edo Ubuntu software biltegia, Ubuntu banaketetan. Banaketa batzuek instalatuta ekartzen dute jada pakete hau. Gero, hurrengo paketeak ere instalatzea komeni da sisteman instalatuta ez badaude: compiz-fusion-plugins-extra, compiz-fusion-plugins-main eta simple-ccsm izenekoa, hau da, Simple Compiz Config Settings Manager.

Compiz, ordenagailuaren txartel grafikoaren ezaugarri aurreratu batzuk erabiltzen dituen leiho kudeatzaile bat da. Alegia, efektu grafiko berriak eskaintzen dituen softwarea da. Compiz fusion, leiho kudeatzaile honetan eskaintzen diren plugin eta konfigurazio aplikazio sorta bat da.

Ordenagailuaren txartel grafikoan oinarritzen denez compiz hainbat efektu grafiko lortzeko, ez du edozein txartel grafikok balio sisteman compiz erabili ahal izateko: Intel, ATI edo nVidia bezalako txartelak erabili behar dira.

3D efektuak gaitu

Arestian esandako guztia behin instalatuta hainbat 3D efektu gehitu ahal dira GNome mahaigainean eta ingurune grafikoan. Horretarako, menuan, Sistema atalean, Hobespenak azpiatalean “itxura” izeneko aukerari sakatu behar zaio. Bertan “Efektu-bisualak” izeneko erlaitzean zenbait aukera agertuko dira: “Efekturik ez”, “Arrunta”, “Extra” eta “Pertsonalizatua”. Extra aukeran jada 3D efektu batzuk gaituko dira leihoen kudeaketan, besteak beste, leihoek itxura likidoa hartzen dute mugitzean, txikitzean edo handitzean. Baina Compiz eta Compiz Fusionen efektu gehiago gaitzeko “Pertsonalizatua” aukera hautatu behar da. Pertsonalizatua aukera honek baditu alboan “Hobespenak” izeneko botoi bat eta hortik konfiguratu daitezke animazio eta efektu ezberdinak. Hor, erlaitz ezberdinak agertuko dira efektuak aukeratzeko. “Animazioak” izeneko erlaitzaren barnean animazioak eta animazio extrak gaitzeko aukera dago, hor aukeratu daitezke animazio ezberdinak leihoa irekitzean, ixtean edo txikitzean. “Efektuak” erlaitzean, aplikazioa aldatzaile ezberdinen artean aukeratu daiteke, Ctrl+Tabuladore teklarekin irekita dauden aplikazio ezberdinen artean mugitzeko. Halaber, efektuak erlaitz honetan aparteko efektuak gehitu ahal dira mahaigainean eta leihoetan. Mahaigaina delako erlaitzean, mahaigain kubikoa efektua gaitu daiteke mahaigain ezberdinen artean mugitzeko eta zenbat mahaigain ezberdin bistaratu nahi diren zehatz daiteke. Mahaigain kubikoaren efektua izango da ziur aski ezagunenetarikoa eta GNome mahaigainaren 3D efektuak irudikatu nahi direnean irudi nagusia. Jakina den bezala, GNU/Linux sistemetako ingurune grafiko gehienetan mahaigain bat baino gehiago daude eskuragarri. Mahaigain bakoitzean aplikazio eta leiho ezberdinak ireki ahal dira, horrela sisteman irekita dauden aplikazio ezberdinak irizpide ezberdinen arabera mahaigain ezberdinetan sailkatu daitezke. Efektu honen bitartez, erabiltzailea mahaigain batetik bestera mugitzen denean kubo baten itxura hartuko du mahaigain aldaketak. Gainera, Ctrl + Alt teklekin batera saguaren ezkerreko botoiarekin mahaigainaren gainean klik eginez gero, kuboan zehar mugitu ahal izango da erabiltzailea mahaigain batetik bestera. Irisgarritasunari eta Erabilerraztasunari begira ere aukera batzuk eskaintzen ditu izen honetako erlaitzean, esaterako, pantailaren zooma egiteko aukera saguarekin edota tekla konbinazio batekin.

Efektu eta aukera gehiago

Efektu gehiago ikusi edo gehitu nahi izanez gero, sistemaren menuan, “Hobespenak” izeneko atalean, CompizConfig Settings Manager aukeran ikusiko dira dauden efektu asko eta gaitu ahal izango dira nahi den bezala.

GNU/Linux, Sistema Eragileak, Software Librea

Lili USB Creator Linux euskarri autoabiarazgarria sortzeko aplikazioa

usblinuxLinux Live USB Creator, Lili USB Creator bezala ere ezagututa, MS Windowserako aplikazio bat da. Aplikazio honek USB memoria autoabiarazgarria GNU / Linux sistema barnean duena sortzea ahalbidetzen du. Horrela posiblea da eramatea USB memoria hori eta GNU/Linux sistema bat abiaraztea edozein ordenagailutatik. Beti ere, ordenagailuan hori egitea baimenduta baldin badago. Gainera, sistema eragile eramangarri honetan, Live CDetan ez bezala, konfigurazioa, laster-markak, kontaktuak edo erabiltzaileak nahi dituen aplikazioak zein dokumentuak gorde ahal ditu eta guzti hori edozein ordenagailutatik exekutatu.

Zenbait GNU/Linux banaketarekin ibiltzen da eta hemen dago aplikazioaren webgunea:
http://www.linuxliveusb.com/index.php