Gauzen Internet kontzeptu teoriko bat da, baina jada hurbil dagoen egitasmoa. Etorkizun berri baten ataria da. Edozein objektu Internet bidez identifikatu eta besteekin komunikatzeko balioko lukeen ideia sinplea da oinarrian, baina zaila lortzen. Teknologiaren eta informazioaren gizarte honen erronka nagusia izango da hurrengo urteetan.
Ez da atzo goizeko kontua. Kevin Ashton ikerlariak RFID teknologia asmatu zuenean egin zen ezagun ideia, 1999an. Irrati uhinak erabiltzen zituzten doitutako gailuak elkarren artean bereizteko balio zuen. Erabilerak, haatik, erantsita zeraman objektu zein pertsonak identifikatzea. RFID teknologia mugarri izan zen hor. Pertsona eta objektu orok eguneroko bizimoduan identifikatzaileak eramanez gero, ordenagailuen bidez erregistratu eta kudeatu ahalko lirateke. Gauzak etiketatzea errazteko, NFC, barra kodeak edo QR kodeak erabiltzea legoke.
Horrek, elkarrengandik bereizteko eranskinak erabilita, edari laten, liburuen edota auto baten zati bakoitzaren jarraipena ahalbidetuko luke, ordenagailu sistemek kontrolatutako auditoria erraldoi bat balitz bezala. Sistemak une bakoitzean jakingo luke gauza bakoitza non falta den eta nondik eskuratu. Lapurretak egitea eta gauzak galtzea iraganeko kontua litzateke. Horri guztiari eutsiko liokeen sarea Internet da.
Egunero erabiltzen diren gauza guztiak banaka etiketatzea lan nekeza da. Teknologiaren garapenari esker, baina, hasierako kontzeptu hori moldatu egin da pixka bat. Gailu elektroniko orok Interneterako sarbidea dutenez, guztiak konekta daitezke sarera. Guztiak identifikatu eta ikuskatu daitezke laster batean.
Hau da, elkarrekin konektatu eta informazioa truka dezakete giza esku hartzerik gabe; gauzen Internet osatu, azken batean. Hozkailuan zerbait falta denean sakelakoan alerta bat programatzea edo zuzenean merkatuan erosketak egitea bezalakoa da. Jarraian, drone batek etxera ekarriko du mandatua.
Batik bat azpiegiturak izan dira eragozpena orain arte, Internet horretarako baliatzeko garaian. Izan ere, Internetera konektatzen den gailu bakoitzak helbide birtual bat izaten du, sarean duen lekua markatzeko. Baina, egungo arkitekturan edo iPv4 ereduan, helbide horiek finituak dira, eta maileguan jasotzen da helbidea; hots, itzaltzean beste batek jasotzen du. Ez dago nahikoa sarbide gailu guztiak aldi berean konektatuta egoteko. Bestelakoa da iPv6 eredu berria, eta hor dago gakoa. Eredu hori abian da iaz geroztik: http://zibergela.bitarlan.net/2012/10/11/trantsizio-isila-interneten/.
Hein batean, Gauzen Internet egitasmoa mamitzeko lehen pausoak ematen ari dira. Tresna elektroniko guztiak adimentsu bihurtzea joera da. Ikusi besterik ez dago azkenaldian smartphone,smartwatch, smart tv, kotxe adimentsu eta enparauek izan duten gorakada. Hasi dira Internetera konektatzen eta haietara moldatutako eginkizunetarako baliatzen; eta gailu bat baino gehiago elkarrekin lotzen.
Telefonoetan Internet erabiliz, dituen nahietara edo beharretara egokitzen du erabiltzaileak gailua. Deskargatzeko aplikazioak erabiltzen eskarmentua du honezkero edozeinek. Beste esparru batzuetako erabilerak zalantzak eragiten ditu oraindik, hala ere. Telebistetan eta autoetan teknologia adimentsuak ekar ditzakeen abantailez aritu izan gara sasoi honetan: http://zibergela.bitarlan.net/2014/01/30/zertarako-dira-smart-tv-edo-telebista-adimentsuak/ etahttp://zibergela.bitarlan.net/2014/04/17/autoak-berehalakoan-dira-adimentsuak/.
Testuinguru horretan, ematen du argi dagoela Interneten beraren garapenak ere zeresana izango duela. Makinen eta gizakien arteko harremana ere leunduz doa, eta esatari elektronikoen ahotsa jada ez da arrotza belarrira. Esaldien esanahian ere sakonduz doa teknologia, eta web semantikoa ere abian da: hitzak letraz letra parekatzeaz gain bilaketak egitean horiek esan nahi dutena jakiteko gai izango den amarauna, hain zuzen ere. Web 3.0 deitu duten mugarria izango da hori. Hor daude ahots bidezko telefonoentzako aginteak ere. Appleren Siri, Google Voice eta Euskal Herriko Sherpa, besteak beste, aurrerapen handiak egiten ari dira.
Oinarri horien gainean, Internet laster batean izango da esaten zaiona ulertzeko gai, adimen propioa garatzeko eta bere kabuz ikasteko. Web 4.0 deitutako hori orain ez da zientzia fikziozko kontua.
Ingurumari horretan, etekin handiena domotika esparruan nabarituko da datozen urteetan; hau da, etxeko tresnen egitekoak errazteko, automatikoki irakurketak egin eta erabakiak hartzeko gaitasuna izango duten etxetresnetan.
Google Nest eta etxeko hotz-beroak
Domotikara bideratutako teknologia da Nest. Zeresan handia ematen ari da alor horretan, eta Googlek erosi berri du proiektua, 2,3 bilioi euroren truke, hain zuzen ere. 
Merkatu berrian indartsu sartu da, gainera. Gadget edo tramankulu bat ezartzen da, eta, telefonotik aginduta, etxeko tenperatura egokitzen da. Berezia da, kontsumoa aurrezten duelako etxekoen jardueraren arabera. Energiaren kontsumoa erdira murrizteko gai omen da horrela. Horrek, eta gailuaren prezio apalak —30 euro balio du— eman dio arrakasta. Hasieran, Appleren iPhone sakelakorako sortu zen Nest. Googlek erosi ondoren, bistakoa da Android plataformara ere moldatuko dutela orain.
Gauzen Interneten atarian
Autoak berehalakoan dira adimentsuak
Orain dela gutxi iritsi ziren ordenagailuak autoetara. Kalkulu sinpleak egiteko eta informazio panelean adierazle batzuk erakusteko erabiltzen dira: dagoen erregaiarekin gasolindegira iristerako kilometro kopuruaren estimazioa, ehun kilometroka kontsumitzen den batez bestekoa, azkenekoz bete zenetik xahututakoa, gurpilen presioaren gorabeherak eta abar.
Konektibitatea areagotu eta funtzionalitate berriekin doitzeko asmoz, telefono garatzaileek autoak dituzte azkenaldian jomuga.
Gidaria eragotzi gabe, eta aisialdiko egiteko praktikoagoetarako, autoetan integratzeko sistemetan lanean dabiltza Apple eta Google. Besteak beste, telefonoa erosotasunez erabili eta haren aplikazioak egoera berrira moldatzeko egitasmoak dira. Microsoft ere batu zaie demara azken orduan, proposamen eta aliatu berriekin.
Haien eredua aurrekoekin alderatuz gero, irekiagoa izateagatik da ezaguna. Autoko pantaila konektatzen den sakelakoaren ispilua bezalakoa izatea nahi dute, inola ere moldatu gabe. Appleren proposamena bideratuagoa da, eta haiek erabakitzen dute gidariari zer komeni zaion; eskaintza mugatuagoa du, zurrunagoa.
Ez da aurreneko aldia automobilen sektorean Redmondekoentzat, aurretik ere Windows sistema eragilearen bertsio batzuk moldatu baitzituzten Ford, Kia, BMW, Nissan eta Fiat etxeentzat. Ahalegin berri honetan, baina, multimedia gailu ekoizle ezagunekin saiatuko dira arrakasta bilatzen: Alpine eta Pioneerrekin, hain zuzen. Zuhur ibili dira aukeraketa honetan, litekeena delako berandu iritsi arren gehigarrien merkatua bereganatzeko balio izatea. Autoetan lehentasunez agertzea zaila zaie, honezkero.
Hots, auto fabrikatzaile gehienek jada egin dute apustua Apple edo Googleren alde. Kasuren batzuetan biekin, gainera. Ferrari, Mercedes-Benz edo Volvo Appleren iOS 7 plataformaren alde agertu dira. Hiru etxeek iragarri dute datorren urtean kaleratuko dituztela CarPlay sistemarekin bateragarriak izango diren hainbat modelo. Beste hainbeste egitekotan dira Honda, Hyundai, BMW, Ford, Jaguar, Land Rover, Kia, Mitsubishi, Missan, Peugeot, Toyota, Subaru eta General Motors. CarPlay da Applek garatu duen estandarra haien iPhoneak konektatzeko, eta, besteak beste, Siri ahots sistemaz kontrolatzeko hainbat egiteko. Siri zer den jakiteko: http://zibergela. bitarlan. net/2012/09/24/ahotsezko-agintea-telefonoetan/.
Autoko segurtasuna
Microsoften aurkezpenean, autoaren altzamahaian kokaturiko ukipenezko pantaila bat erakutsi zuten; ordenagailu eta tabletetako Windows berrienen erara, koloretako laukiz osaturiko interfaze edo itxurarekin. Eskuinera irristatuta pantaila nagusia eta ondorengoak agertzen dira, bata bestearen atzetik. Sistemak zalantza handiak sortu zituen, batik bat erakustaldian bertan behera geratu zitzaielako. Hala ere, autoan erabiltzeko diren aplikazioen atal bat bereizteak oniritzia jaso zuen.
Lehia honetan software garatzaileak ere busti behar, eta aplikazio ezagunen artean, guztiekin bateragarri izateko interesa erakutsi du Spotify musika zerbitzuak.
Deigarria da Googleren asmoa, pantaila eta telefono arteko elkarreragintza baino zerbait sakonago egitekotan baita. Nvidia tabletentzako txip fabrikatzailea batu zaie egitasmora, eta autoa gaitasun informatiko propioz doitzekotan dira. Kanpoan eta barruan sentsoreak ezarri eta gidatzea seguruagoa egingo omen dute. Android integratuko dute, noski, eta Open Automotive Alliance barruan dauden hainbat marken babesa izango dute. Horien artean, batzuk Applerekin akordioa duten Audi, General Motors, Honda edo Hyundai.
Ahotsezko agintea telefonoetan
Lengoia naturala ulertu eta erantzun egiten dute azken belaunaldiko telefonoek.
Edozeinek solasean hitz egiten duen bezala komunikatutako desirak ulertu, sistema eragilearentzat agindu bihurtu eta erantzuteko gai diren morroiak hasi dira agertzen azken generazioko mugikorretan. Hots, aplikazio hauek lengoaia naturalaren prozesamenduaren bitartez esaten zaiena hainbat web aplikazioetan delegatzen dute, lekuan lekuko ekintza abiatzeko dagokion zerbitzuari zuzenduz momentuan.
Laguntzaile hauei esker ahotsa erabili liteke mezuak bidaltzeko, batzarrak antolatzeko, deiak ezartzeko, eguraldiagatik galdetzeko, eta tankerako beste hainbat ekintzatarako. Zalantzarik gabe sistema hauek ez dira akats gabekoak eta ez dute beti zuzen erantzungo, baina printzipioz badira gai eskariari lengoaia argi eta aberats batean erantzuteko.
Honatx adibide batzuk. Hala “Gaur aterkirik beharko al dut?” galdetuz bere erantzuna “Gaur euria egingo duela dirudi.” esatea izan liteke, edo egungo mugikorren kokapen geologikoari esker norbere posizioari lotutako gogorapen bat sortzea “Gogoratu etxera iristean amari dei egitea.” dagokion alarma programatuz baldintza horren pe, bakoitzaren agenda kudeatuz “Bihar Iñakirekin geratu korrika egiteko.” eta ezezkoa jasoz horretarako lekurik ez balego aurreikusitako planen artean, eta abar. Aukerak anitzak dira, besteak beste nor den eta zer egin dezakeen ere galde baitakieke.
Sistema hauen beste ezaugarri bat da ez dutela erabiltzailearen elkarrekintzarekiko haria galtzen eta eskaerak elkarren atzetik lotzen joan daitezkeela hasierako informazio guztia errepikatu beharrik gabe. Esan nahi da, jatetxe bat gaitik galde dakioke “Zerbait mexikarra afaltzeko gertu?” eta hurbilen dauden lekuen zerrenda jaso bueltan, gero informazio osoa eman beharrik gabe jarraitzeko “Hmm agian nahiago begetarianoa.” eta berak berriz ere testuinguruan oinarrituta ondo erantzungo du bilaketa berriaren emaitzekin.
Azkenik, esan gabe doa diktaketak egiteko daukaten ahalmena ezin dela utzi albo batera. Honela, testua idatzi behar den edozein ingurunetan teklatuko ikonoari eman ostean mugikorra testu bihurtzeko hitzen zain geratuko da, eta beraz, email arruntak zein Facebook, Instagram edo Twitter bezalako inguruneetan ere ahots hutsez moldatzeko ateak irekitzen ditu honek.
Teknologia honen potentziala begi-bistakoa izaki, sektoreko erraldoi bakoitzak -Apple eta Google batez ere lehian- badu bere ahotsezko kontrol sistema egikaritua eta kasu batzuetan integratua defektuz puntako mugikor batzuetan.
Apple-en Siri
Honelako lehendabizikoa eta erreferentea alor honetan, urriaren 14an kaleratu zen Iphone 4S-ean integratu eta honek zekarren berrikuntzarik azpimarragarriena bezala aurkeztu zuten Siri. Oraingoz Iphone 4S-rentzat esklusiboa den laguntzaile honek egun 4 hizkuntza ulertzen ditu: ingelesa, alemana, frantsesa eta japoniera. Udazken honetan iOS 6 sistema eguneraketarekin batera espainiera, italiera, txinera eta korearrarentzat euskarria izango duela adierazi dute Apple etxekoek.
Google-en Voice Search berritua
Voice Search aplikazioaz mintzo garenean kontutan hartu beharrekoa da ez dela Siri bezala zerbitzu heterogeneoa, baizik eta beste aplikazio batzuk uztartzen dituela eta bertsioaren arabera, batzuetan independenteki instalagarriak direnak. Voice Search bilaketak egiteko ahots bitartez eta Voice Actions mugikorreko ekintzak aurredefinitutako komando batzuekin ahotsez kontrolatzeko, esanguratsuenak.
Android 2.2 sistemaz geroztik egon da ahotsez bilaketak egiteko edota mugikorra era berean kontrolatzeko egun baino aukera xumeagorik, baina Jelly Bean (JB) izenenez bataiatu zuten 4.1 bertsioa uztailaren 9an plazaratu ostean eman du benetako jauzi kualitatiboa sistemak. Honekin, aurrez definitutako aginduak bakarrik ulertu beharrean Siri bezalako lengoaia naturalaren ulerpena eta ahots erantzun sistema aberatsagoa iritsi baita (azken hau, Knowledge Graph izeneko zerbitzua aipatu biei batzearen ondorioz). Diotenez JB hobea omen da Siri baino itzulitako informazioaren osotasunean eta baita abiaduran.
Hori bai, JB bertsio hau ez dago eskuragarri Android euskarridun mugikor guztietan, izan ere apurka sakelako eta tableta batzuentzat bateragarri egingo duten arren, punta-puntako gutxi batzuentzat izango baita soilik (Nexus S edo Samsung Galaxy S3 lekuko).
Azkenik aipatu 4S baino zaharragoa den Iphone jabeentzat eskuragarri dagoela iTunes-ko AppStore dendan eta dohainik Google Search aplikazioa, behintzat bilaketak ahoz egiteko aukera luzatuz. 21 hizkuntza ulertzeko gai da Voice Search.
Ahots bidezko bilaketak ordenagailuan
Ordenagailuetan ere badago honelako aukerarik. Voice Search Chrome nabegatzailerako eskuragarri dago gehigarri bezala instalatzeko: https://chrome.google.com/webstore/
Ezin ahaztu ezta Firefox nabigatzaileak ere landu duela Firesay izeneko zerbitzua helburu berdinarekin, hemen deskargagarri: https://addons.mozilla.org/en-us/firefox/addon/firesay/
