Internet, Sareak

Internet konexioa herri txikietan eta landa guneetan

internet1Internet ezinbesteko tresna bilakatu da gure gizartean, edozein informazio bilatzeko baliabide paregabea da. Informazio hori, lan egiteko, ikasteko edo aisialdirako erabiltzen da. Baina ez hori soilik, Internet ere besteekin komunikatzeko bitarteko ahaltsua da, posta elektronikoa, sare sozialak, berehalako mezularitza edo blogak zein foroak, adibidez erabili ohi dira horretarako. Beraz, esan daiteke, Internet egunero erabiltzen den tresna dela, ikasteko, lan egiteko, jakin-mina asetzeko,  edozein informazio bilatzeko, erosketak egiteko, besteekin harremanetan egoteko edo gizartean, politikan zein administrazio publikoan parte hartzeko.

Alabaina, Euskal Herriko herri txikietara eta landa guneetara, normalean, ez dira heltzen hirietara eta herri handietara iristen diren azpiegiturak Internet gozatu eta erabili ahal izateko. Gune hauetan, beraz, Internet eskaintza mugatuago dago eta aukera gutxiago egoten dira Internet sarbideaz baliatu ahal izateko.

Horrenbestez, Internetek egun duen garrantzia aintzat hartuta Euskal Herriko administrazio publiko ezberdinek zein Internet zerbitzu hornitzaileek hau aldatzeko ahalegintzea erabakitzen duten arte, herri txikietako internautak oraingoz existitzen diren irtenbide eskasekin moldatu beharko dira.

ADSLa eta Zuntz optikoa

Arestian aipatu den bezala herri txikietara ez dira heltzen hirietara iristen diren teknologiak Internet konexiorako eta askotan beraz, ez da heltzen ez ADSLa ez zuntz optikoa. Hala ere, hauetariko baten bat iritsiz gero, ez da heltzen behar besteko estaldurarekin eta normalean eskaintzen dira oso abiadura eskasak baina hirietako abiadura handien prezio berdinetan. Beraz, ADSLa zuntz optikoa baino izan daiteke Internetera konektatzeko irtenbide bat herri txikietan, baina, esandakoa, askoz abiadura txikiagoa eskaintzen da prezio berdinetan.

Internet Mugikorra

Internet finkoaren gabezien aurrean Internet mugikorra izan daiteke aintzakotzat hartzeko aterabide bat. Izan ere, telefonia mugikor hornitzaile askok, guztiek ez esateagatik, eskaintzen dute USB modemaren bitartezko konexio mugikorra. Konexio hauen abiadura, estalduraren menpe dago. Dena dela, telefono mugikorretarako estaldura egonez gero, gutxieneko abiadura izan daiteke ADSLrekin eta WiMax bezalako beste teknologiekin eskaintzen dena baino askoz handiagoa. Nire esperientziatik, ADSL edo Wimaxen bitartez eskaintzen zidaten abiaduraren bikoitza baino gehiago lortu dut Internet mugikorrarekin. Prezioaren aldetik, Internet finkoaren antzekoa izaten da eta orokorrean WiMax baino askoz merkeagoa ateratzen da.

Teknologia honen alde txar bakarra izan liteke USB modema ez dela ibiltzen sistema eragile guztiekin eta ordenagailu bakarra konekta daitekeela. Baina, telefonia mugikor hornitzaile askok, gainera, switch-router bat eskaintzen dute. Router honetan USB modema konektatzen da eta gero hainbat ordenagailu konektatu ahal dira Wi-Fi edo Ethernet konexioen bidez. Alegia, Wi-Fi zein sare ataka ezberdinak eskaintzen dituzte hainbat ordenagailu konektatu ahal izateko. Wi-Fi zein Ethernet sare konexioak arazorik gabe erabili ahal dira sistema eragile guztiekin, gailu eramangarriekin edo sakelako telefonoekin. Beraz, router hauekin, aipatutako bi arazoak konponduta geldituko lirateke.

WiMAX dorreaWIMAX
WiMAX ( Worldwide Interoperability for Microwave Access ) datu-transmisiorako hari gabeko protokolo bat da, eta irrati-uhinen bitartez banda zabaleko Internetera konektatzeko aukera ematen du. Euskal Herriko landa gune eta herri txiki askotan eskaintzen da. Izan ere, WiMax dorre bat instalatzen denean, honek hainbat kilometro karratutarako estaldura ematen du. Gero etxeetan, baserrietan edo bulegoetan WiMax hartzaile bat kokatu behar da. Hartzaile honek WiMax dorrearekin konexioa egiten du eta hartzaile honetatik eramaten da Internet sarbidea etxera edo bulegora kable bitartez.

Printzipioz oso teknologia egokia da landa guneetarako baina oraindik nahiko garestia da. Landa gune eta herri txiki batzuetan instalatzeko diru-laguntzak egon arren, instalazioak zein kuotek garesti samarrak izaten jarraitzen dute. Gainera, ez da eskaintzen abiadura handia. Lehen esan bezala, Internet mugikorrarekin baino askoz txikiagoa.

Bestetik, teknologia honek osasun kalteak eragin litzakeelako kezka ere ematen da gizartean. Esaterako, hona hemen kezka hori duen kolektibo baten adierazpena Zuberoa, Nafarroa Beherea eta Lapurdiko Internet konexiorako eskaintza dela eta:  http://arianhari.blogspot.com/2009/05/communique-des-collectifs-du-pays.html

Erabakitzeko irizpideak

Hala, bada, teknologia baten edo beste baten alde egiteko, Internet zerbitzu hornitzaile bakoitzak zer eskaintzen duen begiratu beharko da. Erabakia hartzeko, prezioa jakina oso garrantzitsua da, baina beste irizpide batzuk ere aintzat hartu behar dira, batez ere prezioa antzekoa izanez gero. Eskaintzen duen jaisteko abiadura zein igotzeko abiadura da haietariko bat. Askotan eskaintzetan soilik aipatzen da datuak jaisteko abiadura eta hori da Internet erabiltzaile gehienek erabiltzen dutena, normalean, Internetetik informazioa jaisten delako, baina beste batzuetan ere Internetera informazioa igo behar da, beraz, ezin da baztertu datu hau. Bestetik, Internet zerbitzu hornitzaile batzuek hileko datu transferentzia muga bat ezartzen dute eta muga hau gaindituta edo konexioaren abiadura izugarri jaisten dute edo Internet sarbidea mozten dute hilabetea amaitu arte. Beraz, hau ezagutzea ere garrantzitsua da. Honetaz, aparte eskaintzen diren beste gehigarri batzuk ere begiratu ahal dira, ea telefono finkoa ere eskaintzen duten edo deietarako tarifa lauak, adibidez.

Internet, Sare sozialak eta Microblogging

Trii.us, url laburtzailea ikustaldi estatistikekin

triiUrl edo Internet helbide laburtzaileak oso ezagunak dira batez ere microblogging munduan. Izan ere, Twitter eta microblogging bezalako baliabideetan, sarrera bakoitzean idatzi ahal diren karaktere kopurua mugatuta dago. Twitterren kasuan 140 idatzi ahal dira. Hala, bada, webgune edo orrialde baten lotura jarri nahi bada, helbidea luzea izanez gero, zerbait gehiago esateko oso leku gutxi geldituko da. Url laburtzaile asko daude, batzuk oso ezagunak dira Tinyurl http://tinyurl.com edo Bit.ly http://bit.ly/, adibidez. Euskaraz ere badago bat, Ttiki http://ttiki.com/.

Hala ere, Trii.us laburtzailearen berezitasuna da webgunean izena emanez gero, urlak laburtzeko erabiltzaileak sartutako loturen ikustaldien estatistikak eskaintzen dituela .

Webgunea: http://trii.us/

Google, Internet

Google Places, Googleren baliabide berria negozioak Interneten sustatzeko

google placesGoogleren Google Places izeneko webgunean baliabide ezberdinak eskaintzen dira negozioen jabeek bere negozioak Interneten sustatu ahal izateko. Hasteko negozioa sortu behar da webgunean eta gero Google Maps-en kokatu daiteke eta nola agertuko den konfiguratu daiteke. Hala, bada, negozioaren telefonoa, webgunea edo posta elektronikoa jar daiteke, nola ez, baina gainera beste ezaugarri batzuk ere zehaztu daitezke, ordutegia edo onartzen diren txartel motak, esaterako. Gainera, produktuen argazki batzuk erakutsi ahal dira.

Haratago joaten da proiektu hau eta deskontu-bonoak ere sor daitezke Google Places edo Google Maps-en bitartez negozioa aurkitu duten erabiltzaileentzat.

Estatistikak ere eskaintzen ditu, bisitariek negozioa nola aurkitu duten jakiteko edo zein bilaketa egin duten negoziora heltzeko.

Hau da webgunea: http://www.google.com/places