Urt, 03
2013
Amazon, android, Apple, ebook, Google, Hardware, Jokoak, Mahaigaina, Microsoft, Mugikorrak, Sakelako Telefonoak, Sistema Eragileak, Software Librea, tabletak, Windows

2012a, tamainari lotutako urtea

Gailu eramangarrien urtea dei dakioke 2012ari. Lehendabizikoz, tableten eta sakelakoen salmentak mahaigainekoen zifrak gainditu dituzte 2012. urtean. Irabaziak dituztenen zerrenda, ordea, ez da aldatu: Apple, Samsung eta Googlek besteen gainetik zuten abantailari eutsi diote, eta handitzea ere lortu dute.

Urtea albistetan aberats hasi zen: polemikarako nahiz eztabaida ideologikorako pizgarri izan zen Megaupload ixtea, eta Kodak argazki etxe mitikoaren gainbeherak, Facebooken burtsako txango makalak eta Appleren mapa sistema propioaren deskalabruak zeresana eman zuten. Esan beharrik ere ez dago Google Maps izan dela garaile segmentu honetan: bizkorra, zehatza, itxurosoa eta trafikoaren eta errepideen eguneratzeekin. Bestalde, filtroak eskuragarri dituzten argazki aplikazioek gorakada handia izan dute, eta Twitterrek berak ere eskuragarri ezarri du berriki, moda berriari eusteko asmoz. Nabarmenena Instagram telefonoetarako vintage erako argazki aplikazioa izan da; iOSen erabiltzaileen artean arrakasta izan ostean, Androiderako jauzia eman zuen. Instagram Facebookek barneratu, eta Twitterrek bere zerbitzutik atera zuen erantzun gisa; baina benetan kaltegarria suertatu zaio: azken asteetan erabiltzaileen eskubide gaineko eguneratze polemiko baten ondorioz, erabiltzaile galera masiboa izan du.

Windows 8 sistema eragilea ere atera da, behinola erreferente izan zenak aldaketa handiak proposatu ditu ukimenezko pantailetarako eta gailuetarako, ordenagailu, eramangarri zein tabletentzat berdin balio duen euskarriarekin sosak jokatzeko asmotan. Produktu berriari lotuta, Surface izeneko tabletak ere plazaratu zituzten, tableten gudan bidea ireki nahian. Ordenagailuen merkatua nora ezean dagoen isla besterik ez da Microsoftek pairatutakoa, hainbat eratako gailuak kaleratzen baitira, salmentak puskatuko dituen produktua nork plazaratu: bihurgarriak (erdi tableta, erdi ordenagailu eramangarri), teklatu txertagarria duten tabletak edo ultrabook ukimenezko pantailadunak dira adibideak.

Urtea bukatzeko mezuak ere jada ez ziren SMS bidez egin, baizik eta Whatsapp bidez. Hala ere, joera aldatuz doa, eta aitzindariak egunak zenbatuta dauzka lehen postuan. Spotbros edo Line mezularitza aukerak merkatua hartuz doaz, eta agian datozen Gabonetan zorion agurrek beste bitartekaririk ere izango dute. Bien indarra segurtasunean datza, eta Linek deiak egiteko aukera ere ematen duen arren, arazoak dauzka telefonoaren bateriaren erabilpen larregizkoarekin.

Tabletak eta sakelakoak

Esan dugun bezala, smartphone-en joera geroz eta pantaila handiagoak jartzea da, eta tabletetan, berriz, txikiagoak merkaturatzeko apustua egin dute. Errudunak Googlekoak direla esan daiteke, haien Nexus 7 gailuaren ondorioz. Aurrenekoa agian Amazon izan zen, bere Firerekin, baina erdibidean geratu dira Googlekoen aldean.

Nexus 7 ez da iPad Miniaren materialen kalitatera iristen, baina Google Play dendako app eskaintza zabala, prezio erakargarri bat (199 euro) eta Android euskarriaren azken eguneratzea edo 4.2 Jelly Bean bertsioaren esperientzia berrituak 2012. urteko errebelazioa bihurtu dute. Telefonoei dagokienez, iPhone 5 sakelakoa kaleratu bada ere, prezioak gutxi batzuen gutizian utzi dute, eta hori Samsung konpainiaren mesedetan joan da. Apirilean Nokia aurreratu zuten hegokorearrek munduko lehen telefono fabrikatzaile gisa, eta gaur egun Apple, Nokia eta HTC etxeek batera saltzen dituztenak baino ale gehiago merkaturatzen dituzte munduan.

Galaxy S3 izan da aginte makila eman diona, merkatuan dagoen ezaugarri, software eskaintza eta prezio onenak dituen smartphone-a dela esan baitaiteke. Googlek, bere aldetik, Nexus 4 telefonoaren eskaintza bortitza proposatu zuen, baina izan dituzten hornikuntza arazoek arrakasta oztopatu diete.

Bideo-jokoak

Kontsolen esparruan, goitik behera zetorren Nintendok eman du aldaketa, Wii U makinarekin. Gakoa prezioan (300 euro), hasierako katalogo zabala (23 jokorekin) eta beste behin ere orain arteko guztiarekin apurtu duen aginte gailu edo tableta iraultzailearen eskutik —Wii U Gamepad— etorri da. AEBetan etxeko aurreko bideo jokoak izandako salmentak bikoiztea lortu dute Mario eta Luigi anaien sortzaileek, eta momentu batez arrakastatsuak bezain gogaikarriak diren txorien edo Angry Birds bideo jokoak ahaztarazi dituzte erabiltzaileak.

Aipamen bereziak

Liburu elektronikoen sailari dagokionez, Amazonek orain arteko Kindle lineako produkturik landuena kaleratu zuen, Paperwhite: pantaila argiztatua, 1.100 libururentzako edukiera eta diseinu dotorea. Prezioa, 129 euro. Hurrengo Zibergela-ren batean mintzagai izango diren Googleren betaurrekoek errealitate areagotuaren ikuspegi berri bat ekarri izana edota 26 euroko Raspberry Pi informatika ikasteko erabiltzeko ordenagailuek ere merezi dute aipamena.

Abe, 27
2012
Amazon, android, Apple, Hardware, tabletak

Tableta erosterakoan aintzat hartzekoak

Tablet bat ordenagailu eramangarri bat besterik ez da. Beste edozein ordenagailuk eskaintzen dituen aukera berberak balia ditzake erabiltzaileak, baina ukimen bidez dabilen pantailaren edo touchscreen-aren bidez. Haien erabilpena intuitiboagoa da. Edozein eratako dokumentutara sarbidea emateaz gain, Interneten erabilpen bizkorragoa eta askeagoa izateko ere bide ematen dute. Edozein ordenagailu eramangarrirekin alderatuta, begi bistakoa da arinagoak direla eta edonora eramateko erosoagoak. Leku handirik ere ez dute behar. Azken belaunaldiko teknologia darabilten gailuak dira, erabiltzaileei egunerokoa errazteko eta produktibitatea areagotzeko xededunak; ordenagailu baten onura berberak eskuragarri jartzen dituzte, baina arinagoa den gailu batean.

Oro har, tablet batetik egin daitezkeen oinarrizko ekintzak ondokoak dira: liburu elektronikoen irakurketa, dokumentuak ireki eta editatzea, Interneten ibiltzea —wifi bidez, USB modem edo 3G konexio propioaz—, telefono deiak egitea, musika eta bideoak erreproduzitzea, GPS bidezko geokokatzea, bideo konferentziak egitea, jokoetan aritzea, argazkiak ateratzea eta bideoak grabatzea, besteak beste. Hori guztia egiteko lehentasunezko programak izateko —telefonoetan gertatzen den bezala—, euskarri bakoitzari dagokion denda birtualera (Google Play edo AppStore-ra) jo daiteke. Horrela jaitsi ahalko dira nahi diren aplikazioak, egunero hazten doan aplikazio edo App aukeraz baliatuta. Ez da harritzekoa, beraz, azken belaunaldiko sakelakoentzat aplikazio bat kaleratzean, tabletentzat dagokion bertsioak garatzea. Doikuntza txiki batzuk eginda eskuragarri jartzen dituzte denda berean bertan.

Laburbilduz, tableten indarra eramangarritasunean eta erabilerraztasunean datza. Edozein ekintza egitea errazten dute hatzen mugimendu soilen bidez, beste ezeren beharrik gabe.

Tableten lehia

2010eko udaberrian, smartphone baten eta ordenagailu eramangarri baten arteko nahasketa proposatuz iPad deituriko tresna atera zuten mundura. Applek abiarazi zuen gurpil zoroa, eta hainbesterainokoa izan zen iraultza, ezen bi urte geroago ezinezkoa dela merkatuan dauden tablet guztien zerrenda egitea; are gutxiago haien arteko konparaketa bat. Kaliforniako erraldoiaren tabletaren nagusitasunari aurre egiten diotenen artean Hego Koreako Samsung Galaxy Tab aipa daiteke. Baina esan bezala, etxe asko dira bakoitzak bere produktuarekin lehiatzen ausartutakoak: Google, Sony, Motorola, HP, LG, Asus, Lenovo, Archos, Toshiba eta Acer etxeek ere haien tableta propioak dituzte. Teknologia enpresa gehiago saiatu dira tableten munduan sartzen, baina ezinak bultzatuta, bertan behera utzi dute ahalegina. Softwarearen aldetik egurra jasotzen hasi bada ere, hardware kalitatearen aldetik ez dago Appleri aurre egiterik oraingoz. Izenak jartzearren, bada laugarren belaunaldiko iPad-a edo iPad Retina Display (499 euro), Galaxy Note 10.1 (529 euro), Asus Trasformer Pad Infinity (579 euro) eta Nexus 10 (399 euro). Horiek dira oniritzirik gehienak jasotzen ari direnak.

Egun hala ere, bi segmentutan bereizten dira tabletak, pantailaren tamainaren araberakoak: 10 hazbetekoak eta 7 hazbetekoak. Hasieran, estandarra zen lehena, baina Appleren nagusitasunari aurre egin ezinik, beranduago agertu ziren bigarren multzokoak; hein batean, liburu elektronikoen bihurketak ziren. Era honetan, Google-n Nexus 7, Amazon-en Kindle Fire HD eta Samsung Galaxy Tab 2 dira esanguratsuenak, guztiak kalitate ezin hobeagokoak. Ezin ahaztu, baina, berriki Applek alternatiba gisa emandako erantzuna, segmentu berrian ere haien legea ezartzeko asmotan: iPad Mini-a.

Hasieran lehia zena jada tableten guda gisa ezagutzen hasi da, eta hain urte gutxiren buruan izandako garapenari begiratuta, ez da burua apurtu behar tabletak laster ordenagailuak baino gehiago salduko direla irudikatzeko. Erakusgarri gisa: aurten 117 milioi ale saldu dira mundu zabalean.

Aintzat hartu beharrekoak

Jendearen ohiturak moldatzen doaz garai berrietara, eta orokorrean nahiago izaten da iraungo duen kalitatezko produktu bakarrean gehiago gastatzea, merkeagoak eta eskasagoak direnak erosten baino. Eta tabletak garestiak dira; baina halako bat aukeratzean gogoan izatekoa da betiere merkeak garesti irteteko joera daukala. Patrikaren irizpidea bakarra izatea motz suerta daiteke azkenean. Pantaila txikiagokoa dutenak merkeagoak izan ohi dira pantaila handiagoa dutenak baino. Telefono bat izatetik gertuago daude pantaila txikikoak: erosoagoak eramateko, deserosoagoak lanerako.

Hardwarea irizpide ona da aukeratzeko garaian, eta bertan kalitatea edo baliabide teknikoak hausnartu beharrekoak dira. Oro har, lau edo bi nukleodun prozesadoreak erabili beharko lukete, eta RAM aldetik Gb bakarra eta biren artean edukitzea izango litzateke gomendagarriena. Pantailaren bereizmena ere garrantzitsua da, eta ziurtatu 1280×800-tik gorakoa dela egiten den aukera, kalitatezko irudiaz gozatu nahi bada behintzat.

Bestalde, hardwaretik haratago, pertsonalizazioen zalea den erabiltzaileari mesedegarriagoa suertatuko zaizkio Android euskarria darabilten tabletak, iPad edo Kindle Fire gailuen sistemak itxiak baitira. Ondorioz, ez diote erabiltzaileari sistemaren itxurari aldaketarik egiten uzten.

Aza, 15
2012
Amazon, Internet, Segurtasuna

Sareko erosketen segurtasuna

Asko dira dagoeneko Interneten Gabonetarako opariak begiratzen hasi direnak. Sareko aukera hedatuz joan da, jendearen hasierako beldurrak eta tabuak galduz joan diren heinean. Orain, sarean aukera zabal eta kontrastagarria ikusten dute kontsumitzaileek; eta ordenagailuko sagua aholkulari bakartzat hartuta, klik hots batean betetzen dute erosketen saski birtuala. Honela, sarean egiten diren transakzio gehienetan arazorik izaten ez bada ere, badira arrisku batzuk, eta horrexegatik aholku lagungarriak jarraitzeko beharra ere izaten da.

Urrutiko intxaurrak hamalau, gerturatu eta lau

Esaera zaharrak hala dio, eta ez da txarra hasteko eta behin, produktu bateko prezioa beste tokietan saltzen diren antzerako produktuekin alderatzea. Prezioan alde handia badago, kontuz ibili; ikertu saltzailea eta galdetu produktua zer egoeratan dagoen.

Ez dago soberan ezta ere, saltzailea ezezaguna bada honako hau ikertzea: merkatari bati erosten zaion lehen aldia bada, ikertu aldez aurretik, benetakoa den egiaztatzeko. Adibidez, weba arakatu daiteke saltzaile horri gauzak erosi dizkioten beste pertsona batzuen iruzkinak irakurrita. Horretaz gain, merkatari fidagarri orok transakzioaren inguruko galderaren bat edo arazoren bat dagoenerako, erabili beharreko kontaktu-informazioa eman beharko luke nonbait. Edonola dela ere, ez da gomendatzen goitik behera aztertu ez den saltzaile bati dirurik bidaltzerik; erne ibili web orrialde faltsuen erasoak edo phishing saiakerak antzemateko.

Aipatu guztiarekin bat, hizki txikia irakurtzeko astia hartzea beharrezkoa da, bidalketan nahiz itzulpenean (behar izatekotan) sorpresarik ez eramateko: erosi aurretik, ezagutu saltzailearen bidalketa-berme eta itzulketa-gidalerroak. Saltoki gehienek ematen dute aukera paketea bidaltzeko bitartekaria hautatzeko; hemen ere buru-belarri ibili, desberdintasun handiak izan ohi baitira entrega epeetan, eta batez ere prezioetan. Gainera beharra dute erositakoaren jarraipena egiteko zenbaki bat eskuragarri jartzera; nahi duenak erositako horren uneoroko kokapena izan dezan.

Bukatzeko, gustura geratu ez den horrek jakin behar du webgune batzuek diru guztia itzultzeko aukera eskaintzen dutela, beste batzuek itzulketa-kostuak kargatu eta dendarako kupoiak baino ez dituzte emango.

Erosleak babesteko neurriak dituzten ordainketa-metodoak

Kontuz itxurazko fakturekin: esaterako, duela gutxi auto-erosketetan itxurazko fakturak erabiltzen zituzten iruzurtien kasuak zabaldu ziren. Kasu horietan, dirua igortzeko, banku-transferentzia egiteko edo posta arruntaren bidez (Correos, Western Union, etab.) ordaintzeko eskatzen zuten iruzurgileek.

Erabili beti babesa ziurtatzen duten ordainketa-metodoak: adibidez, kreditu-txartelen enpresek interneten erosketak egin dituztenak babesten dituzte; eta hauen erantzukizuna beregain hartu ohi dute iruzur-kasuetan.

Ziurtagiridun webgune seguruak

Halaber, aipatu puntura iritsi aurretik, Internetek badu modurik kreditu-txartelaren datuak bidean lapurtzen ez direla bermatzeko. Transferitu behar den informazioa garrantzitsua denean edo webgunearen identitatea bermatu behar denean, ezinbestekoa da webgune horren eta nabigatzailearen arteko komunikazioa enkriptatzea. Horretarako asmatu zen SSL (Secure Socket Layer) protokoloa. Teknologia hau darabilten lekuak ohiko http bidez hasi beharrean, https darabilte. Hori gabe, gerta daiteke beste muturrean espero dena ez egotea, edo komunikazioa tartean antzeman eta datuak lapurtzea.

PayPal, edo lineako ordainketa zerbitzu segurua

eBay eskaintza bidezko salmenten guneari esker zabaldu zen ordaintzeko aukera gehigarri gisa. PayPalen arrakastaren atzean bi gako daude: erosotasuna eta segurtasuna. Izan ere, behin erregistratu ostean, nahikoa izango da posta helbide elektronikoa eta pasahitz sendo bat bertako erabiltzaileen artean diru transferentziak egiteko. Eta eroslearentzat daukan babes politikari esker, jasotakoa iristen ez bada edo ez badator bat saltzaileak deskribatutakoarekin, dirua itzultzen die PayPalek.

Egun, geroz eta gune gehiagok eskaintzen dute ordaintzeko metodo bezala, erosleentzat erakargarri den jakitun. Gune ofiziala: https://www.paypal.com/.

1 2