Ordenagailu bat erosten denean, gehienetan, lehenetsitako sistema eragile batekin etortzen da eta bakarrik hori erabiltzen da askotan. Hala ere, ordenagailu batean hainbat sistema eragile instalatzea posiblea da inolako arazorik gabe. Esaterako, egun, Ubuntu eta GNU/Linux sistema eragilea pil-pilean egonda, ez da batere arraroa erabiltzaile batek bere ordenagailuan MS Windows eta Ubuntu instalatuta edukitzea edo Mac OS X eta Ubuntu, esaterako. Erabiltzaile aurreratuago batzuek, bi baino sistema eragile gehiago dituzte, MS Windows 7, MS Windows 2003 Server, eta Ubuntu edo MS Windows 7, Ubuntu eta Solaris.
Sistema eragile bakoitzak partizio bat eta fitxategi sistema bat behar du
Zibergela atalaren aurreko artikulu batean aipatu zen bezala, sistema eragile bakoitza partizio ezberdin batean instalatu behar da. Gainera, sistema eragile bakoitzak fitxategi sistema bat edo gehiago behar du. Hala, bada, sistema eragile ezberdinak instalatu nahi badira ordenagailu batean, disko gogor bat baino gehiago eduki edota partizio ezberdinak egin beharko dira. Artikulu horretan ere komentatu zen bezala, onena, ordenagailua hutsik edukita, zerotik partizioak egitea da.
Master Boot Record eta abio-sistema
Master Boot Record da disko gogorraren lehenengo sektorea, eta bertan gordetzen da ordenagailuaren abio-sistema. Sistema eragile bat instalatuta egonez gero, MBR-n gordetzen du abiarazteko beharrezkoa zaion informazioa. Bestela, sistema eragile bat baino gehiago instalatuz gero, instalatutako azken sistema eragileak menu bat gorde ohi du, sistema eragile ezberdinen artean zienekin abiarazi nahi den hautatzeko.
Horrela, MS Windows instalatuta edukiz gero, adibidez, Ubuntu instalatzen denean, Ubuntu-k sortzen du MBR-n menu hori. Horrela, ordenagailua pizten denean, Ubuntu edo MS Windowsen artean aukeratu ahal izango da abiarazteko orduan. Denbora tarte batean bat ere ez bada aukeratzen, orduan, lehenetsitako sistema eragiletik abiarazten da automatikoki. Ubuntu eta GNU/Linux banaketa ezberdinek erabiltzen duten softwarea horretarako “GRUB” du izena. GNU/Linux bertsio zaharretan LILO izenekoa erabiltzen bazen ere, LILO oraindik instalatu daiteke eta eskuragai jarraitzen du software biltegian.
Hala, bada, Ubuntu edo beste GNU/Linux banaketa bat instalatzen denean, instalazio prozesuaren amaieran GRUB exekutatzen da. Orduan, GRUB-ek automatikoki ezagutuko ditu ordenagailuan instalatuta dauden sistema eragile ezberdinak, eta MBR-n abio menua idatziko du sistema eragile ezberdin hauekin. Ordenagailua pizten den hurrengo aldian, beraz, Ubuntu eta MS Windows-en artean aukeratu ahal izango da ordenagailua abiarazteko. Gauza bera gertatuko da Mac Os X eta Ubuntu instalatuz gero, esaterako.
Microsoft Windows sistema eragilearen bertsio ezberdinek ere bere softwarea daukate MBR-n idazteko eta abio menua sortzeko, baina kasu hauetan beste Microsoft sistemak baino ez dute ezagutzen. Horrenbestez, bi sistema eragile ezberdinak instalatuz gero, errazagoa da lehendabizi edukitzea instalatuta MS Windows sistema bat eta gero bestea, Ubuntu edo GNU/Linux, esaterako instalatzea. GNU/Linux sistemetan, GRUB abio kudeatzaileak ezagutzen dituelako beste sistema eragileak, MS Windows sistemetan, Microsoftenak baino ez, ordea.
GRUB eta abio menua berreskuratzea
Ubuntu edo GNU/Linux banaketa bat instalatuta edukiz gero, eta MS Windows sistema eragileren bat instalatu behar bada, esan bezala, abio menua ordezkatuko du Microsoft sistemaren instalazioak. Horrenbestez, GNU/Linux sistematik abiarazteko aukera galduko da.
Hala ere, GRUB eta abio menua berreskuratu daiteke. Horretarako nahikoa da Ubuntu CD batekin edo GNU/Linux Live CD batekin. Live CDaren bitartez abiarazi daiteke Ubuntu edo GNU/Linux sistema eragilea disko gogorrean ezer instalatu gabe. Horrela, CDa sartu, ordenagailua abiarazi eta sistema eragile oso bat dago martxan aplikazio garrantzitsuenekin erabili ahal izateko. Hori eginda, sistema eragilea, CDtik abiarazten da eta ez disko gogorretik, beraz, sisteman egiten den edozein aldaketak ez dauka eragina CDtik abiarazten den hurrengo aldian. Hala, bada, behin Live CDtik sistema kargatuta, GNU/Linux sistema instalatuta dagoen disko gogorrera joan ahal da. Hor GRUB berriz eguneratu eta abio menua grabatu daiteke hurrengo komandoekin: <<sudo fdisk -l>> jakiteko zein den GNU/Linux partizioa. Demagun /dev/sda1 dela, orduan <<sudo mount /dev/sda1 /mnt>> komandoa idatziko dugu, horrela muntatzen dugu. Gero, <<sudo mount –bind /dev /mnt/dev>> komandoaren bitartez beste gailuak muntatzen dira. Ondoren, <<sudo chroot /mnt>> egikaritzen dugu root sarbidea edukitzeko instalatutako GNU/Linux sisteman. Azkenik MBR grabatu behar da <<sudo grub-install –recheck /dev/sda>> komandoaren bitartez. Gero, ordenagailua abiarazten denean instalatuta dagoen Ubuntutik, <<sudo update-grub2>> komandoa exekutatuta, automatikoki grabatuko dira abio menuan instalatutako sistema eragile guztiak.
*Oharra; Boot, Ubuntu sistema instalatuta dagoen partizioan ez badago, eta beste batean egonez gero, /mnt karpetan ere montatu beharko da. Beraz, <<sudo mount –bind /dev /mnt/dev>> egin ostean, <<sudo mount /dev/sda2 /mnt/boot/>>, supoastuta, boot, /dev/sda2 dela.
mount /dev/sda2 /mnt/boot
mount /dev/sda2 /mnt/boot
Microsoftek jakinarazi ditu MS Office 2010 bulegotika suiteak izango dituen prezioak. MS Office aplikazioaren bertsio berria aurtengo ekainean ateratzea aurreikusten da.
