E-Learning, elkarlana, formakuntza, Hezkuntza, Internet, Mugikorrak, tabletak

Ikasgeletan erabiltzeko galdera eta erantzun bidezko plataforma berriak

kahootLan munduan eta hezkuntzan ziztu bizian hedatzen ari den joera daGamification izeneko metodologia. Bideo jokoetatik dator zuzenean, eta, funtsean, egiten denari jolas itxura ematean datza. Arazoak eta erronkak proposatzean jolasen pentsamoldeak eta mekanismoak aplikatzea da, jolasari lotuta ez dauden testuinguruetan; helburu bat betetzean, pizgarri gisa, puntuak pilatzea eta sailkapenak osatzea, adibidez. Hezkuntzarako galdera-erantzun plataformak ere jolasean oinarritzen dira, eta baliagarriak dira ikasleen ulermena momentuan neurtzeko.

Irakasleak klaseak bideratzen ditu, hainbat hezkuntza jarduera eta joko proposatuz. Ikasleeksmartphone-ak, tabletak nahiz ordenagailuak baliatuz betetzen dituzte. Hots, eLearning edo Internet bidezko ariketa interaktiboak aurkezten zaizkie ikasleei. Kanal arruntak baino erakargarriagoak dira, ikasleak ohituago baitaude aisialdirako erabiltzen. Parte hartzea indartzeko xedea duten baliabideak dira, azken batean.

Telebistako lehiaketan bezala ikasgela barruan

Telebistako lehiaketa antzeko bat egin daiteke ikasgelan, esaterako. Horrela, irakasleak egindako galdera momentuan telefonoetan jaso eta erantzun egin beharko dute ikasleek. Pantailan ageri diren aukera posibleen artean bat ukituz erantzungo dute. Eta, noski, nork lasterren erantzun lehiaketetan bezala, bizkor eta zuzen aukeratu beharko da irabazteko. Erantzunak aukeratzeko erabiltzen diren urrutiko botoi edo tresnei clicker edo klik egiteko gailu deitzen zaie. Jokoaren arabera moldatzen direnez telefono edo tabletak, smart clicker edo klikatzaile adimentsu deitu diete.

Ikasgeletan telefono nahiz tabletak erabiltzea puri-purian dagoen eztabaida da hezkuntzan. Baina Socrative, Kahoot edo Oppia bezalako plataformek ez dute azpiegitura gasturik, ezta metodologia aldaketa sakonik ere. Gainera, ikasleen arreta eskuratzeko belaunaldi berriko tresnak dira. Denbora errealean ikaskideen ideiak jaso ditzakete ikasleek, eta erantzunekin elkar eragin. Irakasleek informazio ugari jasotzen dute aldi berean, eta emandako gaia ondo ulertu dela egiaztatzen dute; alegia, feedbackerako informazio fidagarria jasotzen da.

Kahoot!

Jokoan oinarritzen den irakaskuntzarako plataforma da Kahoot!. Mistoa da; izan ere, ezagutza ikertzeko nahiz sortzeko eta elkarlanean aritzeko eta partekatzeko aukera ematen die hezitzaileei eta ikasleei. Baliabideak trukatzeko eta elkarlana egiteko gunea izatea nahi dute asmatzaileek, eta han sortzen diren lehiaketak, eztabaidak eta galderak partekatzera animatu nahi dute, horrela mundu guztiko ikasgeletan erabiltzeko ereduak egon daitezen. Kahoot bidez hori egin daitekeen arren, sare sozialekin integratua dago plataforma, eta Facebook, Twitter edo Pinterest zerbitzuen bitartez ere erakuts daitezke jolasak.

Baina Kahoot! plataformaren berezitasun handiena norabide bakarreko irakaskuntzaz harago ematen dituen aukerak dira. Hau da, ez du balio irakasleak eginiko galderak ikasleek erantzuteko soilik, edo elkarren artean lehiatzeko. Ikasleek parte hartze aktiboa duten pedagogiari bide ematen zaio: gaiaz dakien baten —irakaslearen— galderak erantzuten jarduten duen pedagogia izan beharrean, ez dakienak —ikasleak— galderak planteatzeko askatasuna duen pedagogia da. Bestela gertatzen da norabide bakarrean egiten denean. Irakatsi nahi duten gaiaren inguruan garrantzi gutxi duten erantzunak emateko arriskua dute irakasleek.

Kahoot! plataforman, ikasleek bi rol har ditzakete, beraz: parte hartzailearena edo sortzailearena. Irakaslearen jarduera batean parte hartzeko, ez dago erregistratu beharrik; nahikoa da hark emandako kodearekin. Norbere edukia sortzeko, berriz, erregistratu beharra dago. 16 urte baino gehiago dituztenek besteek partekatutako materiala eskuratu eta berek sortukoa parteka dezakete; gaztetxoagoek, berriz, soilik era pribatuan sortu ahalko dute edukia.

Kahoot! ez dago aplikazio moduan instalatzerik, baina Interneterako sarbidea duen edozein gailutan dago erabilgarri. Hau da webgunea: https://getkahoot.com/.

Socrative

Socrative beste galdera-erantzun sistema adimentsu bat da. 2014an hazkunde handia izango duelakoan dira adituak. Norabide bakarreko inkestak eta galdetegiak eskaintzen ditu soilik. Hori bai, aukeraz josiak. Telefono eta tabletetarako aplikazioak ditu eskuragarri, iOS, Windows Phone eta Androiderako. Webgunea: http://www.socrative.com/

Google Oppia

Saltsa guztietako perrexila bihurtzen ari da Google, eta hezkuntzarako plataforma propioa aurkeztu berri du: Oppia, hain zuzen. Kode irekiko proiektua da, gainera. Edozein erabiltzailek nahi duen gaiaren inguruan jarduera interaktiboak sortzeko balio du. Nahi duenak ikasteko aukera izan dezan, sarean eskegitako jakintza unibertsal bilakatu nahi du.

Jarduera bakoitzari exploration edo ikerketa izena jarri diote, eta nahi duenak edukia osatzen lagun diezaieke besteei. Galderak planteatzen ditu sortzaileak, ikasten ari denak erantzun ditzan. Baina, oker edo zuzen erantzutean baino gehiago, erantzunetan oinarrituta gabeziak aztertzean eta galdera berriak plazaratuz ikaskuntza bideratzean datza plataforma horrek. Hau da webgunea: https://www.oppia.org/.

Aplikazioak, Apple, tabletak

eTangram, haur zein adindunengan estimulu kognitiboa sortzeko jokoa

screen480x480Tangram puzzle joko bat da. Jatorria Txinan du, hemezortzigarren mendean. Adimena suspertzeko eta garatzeko erabiltzen da; baita psikomotrizitatea lantzeko ere. Egun, gehienbat psikologoek erabiltzen dute, adinekoekin eta haurtxoekin.

Jolaserako piezak lortzen dira lauki batetik abiatuta, zazpi forma geometrikotan moztuta. Horregatik, disekzio puzzle ere esaten zaio: tamaina desberdineko bost triangelu, erronbo bat eta paralelogramo bat, hain zuzen. Pieza horiek biratuz, mugituz eta konbinatuz sortutako ereduaren gisako figurak osatzean datza. Mila bat figura egin daitezkeela kalkulatzen da.

Merkatuan abagunea ikusi ostean garatu dute eTangram izeneko aplikazioa Bilbomatica eta Deustuko Unibertsitateak. Zuentzat taldearen aholku psikogerontologikoa jasota garatu dute. Horrela, iPad tabletaren ukipenezko pantaila baliatu eta joko zaharra teknologia berrietara moldatu dute.

eTangram euskaratuta eta doan dago App Storean deskargatzeko.

Mahaigaina, Mantenimendua, Segurtasuna, Windows

Windows XPren eguneraketak bertan behera

saioa itxi xpWindows XP plazaratu zutenean 2001ean, inor gutxik imajina zezakeen 2014an oraindik bizirik eutsiko zionik jardunari. Harrigarriena da, baina, oraindik arrakasta duela. Munduan bilioi bat ordenagailu daudela kalkulatzen da, eta horietatik %40k Windows XP darabilela. Alimaleko kopurua da hori hamar urte baino zaharragoa den sistema eragile batentzat. Ikusi besterik ez dago gehien erabilien zerrendan bigarrena dela XP, egun dagoen sistema eragileen eskaintza zabala den arren. Windows 7 da sailkapen buru orain.

Windows XP plataforma denbora luzez jendearen gogoko izan bada, hein batean, aurrekoekin zein hurrengo Vistarekin alderatuta, egonkorra, bizkorra eta nahiko erabilerraza izan delako da. Hala ere, aldeak murriztu dira eta eskaintza zabaldu. Baina, hamar urteren buruan, askok egin dute Windows berdinarekin jarraitzeko aukera. Askotan, besterik gabe; behin ohituta, erosoena zaielako.

Microsoften hitzetan, informazio eta komunikaziorako teknologiek etekina eman dezaten, berritu beharrekoak dira. Softwareak hamar urteko bizi zikloa nahikoa duelakoan, muga horren ostean doako sostengua mozteko irizpidea ezarri berri dute. Esan gabe doa, lizentzia eta ordenagailu berriak erosteko gonbidapena dela.

Ondorioa da, apirilaren 8an Windows XP eta Office 2003 bulegotika programen bildumaren doako eguneraketak bertan behera geratuko direla. Aldiro automatikoki deskargatu eta instalatzen diren partxeak edo adabakiak dira, hackerrek sisteman aurkitu eta baliatzen dituzten segurtasun akatsak estaltzeko behar-beharrezkoak.

Eragina

Ez litzateke aurreneko aldia Windows XP-ren bizi zikloaren azkena iragarri ondoren luzatzen dutena. Oraingoak, baina, atzera bueltarik gabeko erabaki komertziala dirudi. Eguneraketak kentzeaz gain, erabiltzaileentzako arreta zerbitzua ere kendu egingo dute. Eta albo ondorio gisara, gainontzeko hardware fabrikatzaileek eta software garatzaileek ere beste hainbeste egingo dute, benetako kalte bihurtzeraino.

Izan ere, eta Microsoften babesik gabe, ez du hankarik ez bururik segurtasun zuloz eta akatsez beteriko plataforma baterako software berria garatzeak. Bestela ere, pentsa daiteke nahiko denbora eta lan izango dutela Windowsen beste plataformetarako haien programak egokitzen. Eta, beraz, Windows XPn lehendik dauden programentzat laguntza eta babesa ematen jarraitzea ekonomikoki bideraezina izango denez, utzi egin beharko dute.

Larritu beharrik ez dago. Babesik gabe geratu arren, apiriletik aurrera Windows XP sistema duten ordenagailuak berdin-berdin ibiliko baitira. Baina norberaren erantzukizunpean. Erakunde eta enpresen kasuan, irudia eta harremanak ezbaian jar daitezke, eta migratzea derrigorrezko dute.

Antibirusek, suhesiek eta gainontzeko segurtasunerako programek haien funtzioa berdin beteko dute, nolabaiteko babesa eskainiz. Baina denbora pasatu ahala, horiek ere eraginkortasuna galduko dute, eta ahalegin kamutsak izango dira.

Internet Explorer nabigatzailea erabiltzen dutenek honezkero nabari dute datorren utzikeria: XPrako martxan dabilen azken bertsioa Explorer 8 da, eta dagoeneko web orrialde askok dituzten ezaugarri berrienak ezin ditzake erakutsi horretarako doituta ez dagoelako programa. Arazo hori berehala larrituko da, web teknologia berrien erabilpena sarean hedatuz doan abiaduran. Windows XP erabiltzaileek Interneten nabigatzeko zailtasunak eta ezintasunak izango dituzte, lehenago edo geroago.

Aukerak

Ezer egin gabe geratzeak hasieran balio dezakeen arren, akatsek zein programa berrien faltak gogaituko dituzte erabiltzaileak. Azkenean, Bill Gatesen konpainiaren jokoan sartuko dira gehienak. Behintzat ordenagailua zaharra bada, Windows 7 edo 8 instalatuta duen berri bat erostea da konponbide eroso eta motzena.

Ordenagailuaren zehaztapenek uzten badute, eguneratzea aintzat hartzeko aukera da. 7 da XPtik gertuen dagoena erabilpenean; ez dago jauzi handirik bertara. 8, aldiz, telefonoen tankerakoa da, eta aplikazio denda eta guzti dauka. Gehiago kosta daiteke aldaketa, eta ez da bestea bezain arrakastatsua gau- gaurkoz.

Bestela, Microsoft Premier Support zerbitzua ere badago, norbanakoentzat baino gehiago erakunde eta enpresentzat dena, eta urtero ordaintzeko harpidetza bidezkoa. Horrekin, behintzat, Windows XP mantendu eta Microsoften laguntza bermatuko litzateke. Baina bidezidor hori Microsoftentzat deserosoa denez, zerbitzua garestitu du.

Geratzen den alternatiba, GNU/Linux edo software libreko sistema eragile bati aukera eman eta probatzea litzateke. Ubuntu da onarpeni handiena izan duena, haren atzeko Canonical enpresaren azken mugimendu komertzialek software libreko komunitatetik urrundu badute ere.