Mar, 02
2010
Mantenimendua, Segurtasuna

Segurtasun kopiak

BackupJakina den bezala, zergati askorengatik ordenagailuan gordetzen diren datuak galdu daitezke. Datu horiek gordetzen dituen euskarria hondatu daiteke edo arazo elektrikoren bat egon daiteke, nahigabe zerbait ezabatu ahal da, malwarearen batek kalteak eragin ahal ditu, eta abar. Kontuan hartzen badugu, gero eta gehiago, ordenagailuak eta bertan gordetzen diren datuak, bakoitzaren bizitza pertsonala zein profesionalaren zati handi bat bilakatzen joan direla, datu horiek galtzea betiko, ezbehar itzela izan daiteke.

Segurtasun kopiak egiteko era errazak

Segurtasun kopiak egiteko, hainbat era daude. Batzuek, ezagupen teknikoez gainera, baliabide eta aplikazio konplexuak eskatzen dituzte. Beste batzuk, ordea, edozein erabiltzaileren eskuan daude, diru asko gastatu gabe, eta segurtasun kopiak egiteko aplikazio konplexuak erabiltzen ikasi behar gabe. Hori bai, azken hauek, askotan ez dira besteak bezain eraginkorrak edo automatikoak, baina kasu batzuetan, norbanakoentzat edo enpresa txiki baten datuak babesteko nahikoak dira.

Segurtasun kopiak egiteko oso era erraza USB memoria batean (pendrive izenekoak) edo USB kanpoko disko gogor batean eskuz nahi diren karpetak eta fitxategiak kopiatzea da. Esan bezala, ez da automatikoena eta erosoena, ezta ere eraginkorrena, baina dagoeneko edonor erabiltzen has daiteke, aplikazio berriak instalatzen eta ikasten hasi gabe. Gainera, diziplina eskatzen du, noizbehinka kopia horiek erregularki egiteko. Bestetik, komenigarria da egun ezberdinetako kopiak gordetzea, horretarako karpeta ezberdinak sor daitezke USB memorian edo USB disko gogorrean eta izenean data jarri. USB memoriei dagokienez, 4 GB eta 32 GB-eko tartean aurkitu ahal dira. Beraz, horrelako gailu batean segurtasun kopia gorde nahi izanez gero, eta gainera data ezberdinetako kopiak, kontutan hartu behar da gorde nahi dena tamaina txikiagokoa izan behar dela. Bestela, USB kanpoko disko gogorra erabili beharko da.

Honekin lotuta, Zibergela atalean 2009ko ekainean argitaratu zen artikulu bat aipatu daiteke http://baleike.com/blogak/zibergela/2009/06/10/segurtasun-kopia-pendrive-batean/ , artikulu horretan ScanDisk konpainiaren produktu bati buruz hitz egiten zen. USB memoria bat segurtasun kopiak egiteko bereziki sortuta, hau da produktuaren webgunea: http://www.sandisk.com/products/usb-flash-drives/sandisk-ultra-backup-usb-flash-drive.

Euskarriak

Aurreko kasuan aipatu dugun bezala, USB memoriak erabili daitezke kopiak egiteko edo behar besteko lekua ez badaukate, USB kanpoko disko gogorrak, edo ordenagailuan dagoen disko gogor edo partizio bat.

DVDak ere erabili ahal dira eta noizbehinka datuak gorde daitezke DVD batean eta horrela DVD bakoitzak data zehatz bateko kopia izango du. Nahi izanez gero, berridatzi ahal diren DVDak ere erabili ahal dira eta horrela, kopia bat baino gehiago egin ahal izango da DVD bakoitzean, aurreko kopiak ordezkatuta.

Enpresa batzuetan zintak ere erabiltzen dira, baina ez da kasu arrunta etxe batean edo enpresa txiki batean.

Eta beste euskarri batzuk ere erabili ahal dira, BluRay, esaterako, edo urrutiko zerbitzari edo webgune batean Interneten bitartez.

Segurtasun kopia osoak, inkrementalak edo diferentzialak

Segurtasun kopiak egiterakoan, zerbitzu hori eskaintzen duen aplikazio bat erabiliz gero, galdetuko du nola egin nahi den kopia, kopia osoa, inkrementala ala diferentziala. Kopia osoa da kopia egiten den egun bakoitzean, nahi diren datu guztiak kopiatzen direla aukeratu den euskarrian. Inkrementalaren kasuan, lehenengo kopia, osoa egiten da, eta gero kopiaz kopia, soilik gordetzen dira aldatu diren edukiak eta eduki berriak, aurreko kopiatik. Beraz, kopia bakoitzeko soilik gordetzen dira euskarrian aurreko kopiarekiko aldaketak. Honen abantaila da leku gutxiago okupatzen dutela segurtasun kopiek, eta azkarrago egiten direla, kopia osoak baino. Desabantaila da kopia zehatz bat berreskuratzeko, hasierako kopia osoa eta kopia inkremental guztiak berreskuratu nahi den kopiara arte beharrezkoak direla. Kopia diferentzialaren kasuan, kopiatzen da hasierako segurtasun kopia oso bat, eta gero, kopia bakoitzeko, gordetzen da kopia osoarekiko aldaketak, aldatutako datuak eta berriak. Ez aurreko kopiarekiko inkrementalaren kasuan bezala, baizik eta, kopia osoarekiko aldaketak. Beraz, berreskuratzeko behar da kopia osoa eta berreskuratu nahi den kopia diferentziala. Eta kasu honetan ere, lehenengo adibidean baino leku gutxiago okupatuko du eta azkarrago egingo da.

Segurtasun kopiak egiteko aplikazioak

Segurtasun kopiak egiteko aplikazioren bat erabili nahi bada, Bacula http://www.bacula.org oso aukera ona da, software librea, doakoa eta oso ezaguna da. Gainera, MS Windows zein GNU/Linux sistemetan erabili daiteke. Ubuntu eta GNU/Linux sistemetan Synaptic-etik ere instalatu daiteke.

Areca http://www.areca-backup.org ere izan daiteke beste aukera bat, Javaz garatuta dago eta beraz, plataforma anitza da, MS Windows, GNU/Linux edo Mac Os X sistemetan ibiltzen da. Hau ere software librea eta doakoa da.

Urt, 07
2010
Aplikazioak, Segurtasuna

Malware aurkako babesa eta doako antibirusak

birus1Oso garrantzitsua da ahalik eta babestuen izatea norberaren ordenagailua edo ordenagailuak, zer esanik ez nolabait, lanerako erabiltzen badira. Izan ere, betidanik birusak eta software gaiztoak egon badira ere, beren hedatze lana asko erraztu da Interneti esker eta are gehiago banda zabalarekin. Birus hitza malware hitza baino ezagunagoa da ordenagailuari kalte egin ahal dion softwarea adierazteko. Hala ere, birusak beste malware mota baino ez dira, izan ere, beste mehatxu asko ere badaude informatika mundu honetan, phising, Troyako  zaldiak, spama, spyware edo har informatikoak, esaterako.

Berez, birus informatikoen xede nagusia, birus biologikoen kasuan bezala, hedatzea da eta ez kaltea sortzea. Alabaina, aipatutako malware mota hauek guztiak kaltegarriak izan daitezke eta kalte egiten diete ordenagailuei gehienetan. Ordenagailuaren baliabideak edo banda zabaleraren erabilera gutxienez suertatu daiteke kaltetuta, nahi gabeko publizitatea ere jaso daiteke, beste kasu batzuetan eta hortik aurrera kalteak askoz larriagoak izan daitezke. Datuak edo sistema hondatzea, edota informazioa eta datuak lapurtzea, esaterako, informazioaren arabera larriagoa izan daitekeena, adibidez on-line bankurako sarbidea, edo beste webgune edo beste aplikazio batzuetarako erabiltzaile eta pasahitzak zein informazio estrategikoa, enpresen kasuan.

Eraso informatikoen kontrako babesa

Sistema babesteko har daitezke neurri batzuk.  Nagusiak dira, ez egikaritzea seguru zer den jakiten ez den aplikaziorik, eta ez ematea daturik ziurtatu aurretik nahi den entitateari ematen zaizkiola eta jakina, ez eman behar baino datu gehiago.

Kontutan hartu behar da, finantza entitateak inoiz ez dituela bere webgunean sartzeko datuak posta elektronikoz eskatuko, beraz, ez zaie kasurik egin behar datu mota hauek eskatzen dituzten posta elektronikoei. Honetaz aparte, beste segurtasun neurri erraz batzuk har daitezke, adibide gisa, ordenagailuan lan egitea soilik egiten ari garen atazek behar dituzten baimenekin, eta baimen gehiago dituzten erabiltzaileekin saioa hastea soilik aplikazio bat instalatu edo sistemaren konfigurazioren bat aldatu behar denean. Bestetik, Internetetik edo beste bide batetik fitxategiren bat jasotzen denean birusik ez daukala ziurtatu behar da eta era berean fidagarria izan behar da webgunea edo bidali digun entitatea edo pertsona.  Halaber, nahiko garrantzitsua izaten da sistema eragilea eguneratuta mantentzea eta badaezpada ere, datu garrantzitsuen ziurtasun kopiak egitea.

Aipatutako neurriek saihesten dute askotan software gaiztoaren biktimak izatea, baina ez dira nahikoak ordenagailua erasoen informatikoen aurka babestuta edukitzeko, beti ere, gomendagarria da antibirusen bat instalatuta edukitzea.

Doako antibirusak

Badaude zenbait antibirus doakoak direnak eta MS Windows sistemetan instalagarriak, ClaimWin antibirusa gainera, software librea da, web gune honetatik deskargatu daiteke http://www.clamwin.com/ eta euskaraz ez dago, bai ordea beste hizkuntza batzuetan, gazteleraz, frantsesez edo ingelesez, esaterako. ClaimWin bateragarria da  MS Windows 7, Vista, Me, 2000, 98, Server 2003 eta Server 2008 sistemetan. GNU/(Linux sistemetarako ClamAV eskuragarri dago helbide honetan: http://www.clamav.net/. Mac Os X sistemetarako ClamXAV deskargatu daiteke hemendik: http://www.clamxav.com/.

Microsoftek ere bere doako antibirusa dauka Microsoft Security Essentials, hemendik deskargatu daiteke: http://www.microsoft.com/Security_Essentials/. Eta antza denez, ondo burutu du lana Microsoftek oraingo honetan. Izan ere, Anti-Virus Comparative erakundearen ikerketa baten arabera nahiko ondo ateratzen da Microsoften antibirusa, hain zuzen ere, malwarea kentzeko orduan ez ezik errendimenduaren aldetik ere emaitza onak eskuratu ditu. Microsoft Security Essentialsek birus, spyware, Troyako zaldi, har informatiko eta beste malware motaren kontra babesten du sistema.

AVG Antivirus aplikazioa ere nahiko ezaguna da doako aplikazio babesleen artean, hala ere, ordainpeko bertsioek askoz babesa handiagoa eskaintzen dute doakoak baino. Hemen daude eskuragarri bertsio ezberdinak: http://free.avg.com

On-line malware azterketa

Antibirus batzuek ere on-line malware azterketa egitea ahalbidetzen dute nabigatzaile baten bitartez eta antibirusa instalatu gabe. Panda Active Scan da horietariko bat eta oso erabilia, hemendik probatu daiteke: http://www.pandasecurity.com/activescan/index/. Hori bai, Panda SecurityEuskal Herriko enpresa izan arren, Active Scan ez dago euskaraz, frantsesez, gazteleraz edo ingelesez bai, ordea. Kaspersky-k ere badauka bere on-line malware azterketa, hemendik erabili daiteke: http://www.kaspersky.com/kos/english/kavwebscan.html eta  Bitdefenderrena erabiltzeko helbide honetara jo daiteke: http://www.bitdefender.com/scanner/online/free.html. Hauek, aukera batzuk dira beste batzuen artean.

Abe, 03
2009
Sare sozialak eta Microblogging, Segurtasuna

Buckupify norberaren online datuen ziurtasun kopia

Era batean edo bestean, jende askok bere disko gogorrean dituen dokumentuen kopia egiteko ohitura dauka sarritan edo ez hain sarritan. Zer esanik ez, enpresetan, beren zerbitzarien eta ordenagailuen informazio garrantzitsuaren kopia egiteko ohitura egoten da. Baina, oraingoz oso hedatuta ez dagoena da online datuen ziurtasun kopia egitea, eta garrantzia hartzen ari da kontu hau pixkanaka-pixkanaka. Izan ere, askotan esan den bezala, aplikazioak online erabiltzeko joera dagoela esan daiteke eta gune askotan gordetzen dira bakoitzaren dokumentuak, irudiak, bideoak, agenda, posta elektronikoak, kontaktuak, atazak.

Hain zuzen ere, hau da Buckupifi zerbitzuak eskaintzen duena, Twitter, WordPress, Gmail, Google Docs, Flicker, Facebook, Basecamp, Photobucket, Delicious eta Zoho webguneetan ematen du ziurtasun kopia egiteko zerbitzua, baina, Twitterren besterik ez da doakoa, webgune guztietan egin ahal izateko ordaindu behar da. Zerbitzuaren web gunean daude tarifa ezberdinak eta zerbitzuaren zehaztapenak. Zerbitzua 15 egunetan probatu daiteke dohainik.

Ideia ez da txarra, baina garesti xamarra da, eta doako aukera nahiko eskasa da, soilik Twitterren erabili ahal bada.

http://www.backupify.com

1 … 5 6 7 8