Segurtasuna

Datuen berreskuratzea eta behin betiko ezabaketa

datuak1Erabiltzaile batek ezabatzen duenean fitxategi bat edo karpeta bat bere ordenagailutik, informazio hori ez da guztiz ezabatzen disko gogorretik edo USB memoriatik, esaterako, baizik eta marka bat ezartzen zaio informazio horrek okupatzen zuen espazioari. Era honetan, sistemak badaki espazio hori libre dagoela eta bestelako informazioarekin bete daitekeela. Hala ere, beste informazio batekin ordezkatu arte, jatorrizko informazioak hor jarraitzen du, nahiz eta sistemaren zakarrontzitik ere ezabatu. Horregatik, nahi gabe ezabatutako fitxategi batzuk berreskuratu daitezke sistemak fitxategi hori zegoen lekuan ez badu idatzi berriz. Baina era berean, behin betiko ezabatu nahi den informazio konfidentzialak ere hor jarraitzen du eta etorkizunean beste norbaitek berreskura lezake.

Ezabatutako informazioa berreskuratzea

Hala, bada, zenbait aplikazio lor daitezke ordenagailutik ezabatutako informazioa berreskuratzeko. Recuva da adibideetariko bat, MS Windows sistemetan erabil daiteke eta dohainik deskargatu daiteke helbide honetan: http://www.piriform.com/recuva/download/standard. Ezabatutako informazioa berreskuratzeko softwareen artean hau da errezenetariko bat. Aplikazio hau Piriform enpresak garatu du eta Recuvari buruzko informazio guztia helbide honetan http://www.piriform.com/recuva aurki daiteke. Recuvak disko gogorraren miaketa sakona egiten du eta erakusten dio erabiltzaileari aurkitzen duen ezabatutako informazioa, honek nahi duena berreskura dezan. Hala ere, miraririk ez du egiten eta oso informazio zaharra berreskuratzea zaila izaten da aplikazio honekin eta beste guztiekin, izan ere, hainbat alditan berridatz daiteke libre bezala markatutako espazioa. Aplikazio hau, USB memoriaren, edo kameraren zein bestelako txartelen datuak ere berreskuratzeko gauza da. Honez gain, posta elektronikoa ere berreskuratzea posiblea da MS Outllok eta Mozilla Thudnerbird zein Windows Live Mail erabiliz gero, hala nola ez gordetako MS Word dokumentuak. USB memorian gordetzeko bertsio eramangarria ere eskura daiteke. Gainera, datuak berreskuratzea ezezik datuen ezabaketa segurua ere egitea posiblea da aplikazio honen bitartez.

Linux sistemetan, Autopsy delako aplikazioa erabil daiteke galdutako datuak berreskuratzeko. Web interfaze grafiko bat eskaintzen dio erabiltzaileari errazago erabiltzeko eta NTFS, FAT, FFS, EXT2 eta EXT3 fitxategi sistemetako datuen miaketak egiteko gai da. Ubuntun eta Debian oinarritutako banaketa ezberdinetan “autopsy” izeneko paketea Ubuntu Software Biltegitik edo Synaptic bezalako pakete kudeatzaile batetik instalatu besterik ez da behar. Aplikazio hau software librea eta doakoa da.

Mac Os X sistemetan Mac File Recovery erabili ahal da era erraz eta azkar batean berreskuratzeko ezabatutako datuak. Helbide honetan deskargatu daiteke debalde: http://www.macfilerecovery.net/

Aplikazioak, Segurtasuna

Prey, ordenagailu eramangarria berreskuratzeko aplikazioa lapurtua izanez gero

PreyOrdenagailu eramangarria norbaitek lapurtuz gero faena handia izaten da produktu merke bat ez delako. Hala ere, enpresen zein norbanako askoren kasuan, datuak dira balio delikatuena ordenagailu eramangarria edo sakelako telefonoa norbaiti lapurtzen diotenean.

Bada, badago aplikazio bat Mac Os X, GNU/Linux, MS Windows eta Android sistemetan erabili ahal dena eta lapurreta baten ostean, baliabide ezberdinen bitartez, ordenagailu eramangarria berreskuratzea ahalbidetzen duena. Gainera, doakoa eta software librea da. Prey du izena eta hau da deskargatzeko eta informazioa ikusteko webgunea: http://preyproject.com/.

Aplikazio hau egikaritzen da sisteman bigarren planoan, hau da, ez dago ikusgai leiho bezala. Ordenagailua edo sakelako telefonoa lapurtu diotenean erabiltzaile bati, honek urrutiko kudeaketa sistema baten bitartez gaitu ahal du Prey aplikazioa, beti lapurtutako ordenagailua edo telefonoa piztuta baldin badago. Orduan Prey aplikazioa saiatuko da ordenagailua edo telefonoa geolokalizatzen GPS sistemaren bitartez edo detektatutako wifi sareen bitartez. Gainera web-kamera gaitzea ahalbidetzen du eta horrela lapurrari argazkia atera lekioke. Era berean, saguaren mugimenduak eta mahaigaina ikustea ahalbidetzen du hala nola ordenagailua blokeatzea, beste hainbat aukeren artean.

Segurtasuna

Esteganografia, informazioa ezkutatzeko teknikak

EsteganografiaEuskadi Digital (http://www.euskadigital.net) irrati digitalaren “El Guardian” (http://elguardian.euskadigital.net/) irratsaioan Esteganografiari buruz mintzatu ziren eta gai bitxia eta interesgarria delakoan, Zibergela atalaren artikulu hau ere horri buruzkoa da.

Zer da Esteganografia deritzon hori

Esteganografia mezuak edo bestelako informazioa ezkutatzeko teknikak ikertzen dituen gaia da. Ezkutatu beharreko informazio edo mezu horiek elementu ezberdinetan txertatu edo ezkutatu daitezke. Informazio ezkutatua duten elementu horiek eramaileak dira. Batzuetan, kriptografiarekin nahasten da, baina adar ezberdinak dira. Nolabait esateko, kriptografian informazioa zifratzeko teknikak aztertzen dira, baina, edonork jakin dezake informazioa garraiatzen ari dela. Kasu horretan, informazioaren edukia ezkutatzen saiatzen da, soilik hartzaileak irakurri ahal izateko. Horrela, beste norbaitek informazioa ikusten badu, ezin izango du asmatu informazio horretan zer esaten den eta ezin izango du informazio hori aldatu. Esteganografiaren kasuan, ordea, informazio bera ezkutatzen da, beraz, informazio hori hor dagoela inor ez ohartzea da helburua. Horrenbestez, kriptografia eta esteganografia bateragarriak dira, hau da, informazio zifratu bat bidali ahal da eramaile batean ezkutatuta. Era horretan, hartzailea izan ezik, beste inork ez du jakingo eramaile horretan ezkutatutako informazioa dagoela eta norbaitek hori asmatu arren, gainera deszifratu beharko luke informazioaren edukia ikusi ahal izateko. Adibide bat jartzeagatik, mezu bat txertatu ahal da argazki baten kodifikazio digitalean eta orduan, argazkia ikusten duenak argazki arrunt bat baino ez du ikusiko, ordea, mezu ezkutuaren hartzaileak mezua dagoela jakingo du eta atera ahal izango du.

Esteganografiaren kontzeptua ez da zerbait berria eta ez dagokio soilik Informatikaren munduari. Ziur asko, txikitan, pertsona askok idatziko zuten zerbait limoizko zukuaz paper batean lagun batentzat eta lagun hartzaileak irakurriko zuen mezua pospolo bat piztuta papera hurbilduz. Eta historian zehar ere asko erabili da, garai klasikotik azken gatazka belikoetara arte.

Eramaile digitalak

Informazioa eramaile digital mota askotan ezkutatu daiteke. Testu dokumentuetan, esaterako, gizakien ikusten ez duten zuriuneen bitartez egin daiteke. Irudietan, kolore aldaketa sumagaitz baten bitartez informazio ezkutatzea teknikoki erraza da. Irudien informazioa gordetzeko era digitalean, pixel bakoitzaren kolorea gordetzen da. Kolore hori zenbaki batekin adierazten da eta hori bat eta zero zenbakien bitartez, sistema bitarrez. Beraz, erabili ahal da argazki baten pixel bakoitzeko azken bita informazio ezkutatua gordetzeko. Gizakiek ez lukete ezer nabarituko, kolore aldaketak ezin txikiagoak izango zirelako, baina mezuaren hartzaileak bai informazio jaso ahal izango lukeela. Antzeko zerbait erabil liteke bideo eta audio fitxategietan informazioa ezkutatzeko, gizakion begi eta belarriarentzat sumagaitzak diren informazioak bezala gordeko lirateke.

Esteganografiarako aplikazioak

Esteganografia erabili ahal izateko aplikazio informatiko asko daude. OpenStego, esaterako software librea den aplikazio bat da. Aplikazio hau dohainik jaitsi daiteke helbide honetatik: http://openstego.sourceforge.net/, webgune horretan OpenStegoren inguruko informazio eta dokumentazio asko ere badago. Plataforma anitzetan erabili ahal da aplikazioa, MS Windows eta GNU/Linux sistemetan soilik probatuta badago ere, Mac Os X bezalako plataformetan ere erabil liteke. Aplikazio hau irudiak beste irudi batzuetan ezkutatzeko balio du. Gainera, informazioa konprimitu eta zifratu daiteke eta pasahitzaren bitartez babestu.

Beste aplikazio batzuk ere badaude, esaterako MP3Stego, aplikazio hau MS Windows sistemetan erabil daiteke eta testuak MP3 audio fitxategietan ezkutatzeko balio du. Komandoen bitartez erabili behar da baina ez da zaila, hona hemen lotura aplikazioa deskargatu ahal izateko eta dokumentazio ikusi ahal izateko: http://www.petitcolas.net/fabien/steganography/mp3stego/. Erabil daitekeen beste aplikazio bat wbStego4open da, software librea da, http://wbstego.wbailer.com/ hemen dago eta MS Windows zein GNU/Linux sistemetan erabili ahal da. Mota ezberdinetako fitxategiak ezkutatzea ahalbidetzen du testu, html edo PDF fitxategietan zein BMP fitxategietan.