Ots, 13
2014
android, Aplikazioak, Apple, Euskara

Mendigoizaleek motxilan eramateko ezinbestekoak

UepaaSakelakoen geolokalizazioak berrikuntzak ekarri ditu kokapenean. Orain, erraz bilatu daitezke kaleak, lekuak eta pertsonak. Geokokapenaren erabilerez aritu ginen Zibergelan: http://zibergela.bitarlan.net/2012/12/06/geokokapenaren-erabilerak/.

Altitude: altuera ezagutu, eta sare sozialetan partekatzeko

Mendian, berebiziko garrantzia dauka posizioa mapan seinalatzeak. Hala ere, gutxi hitz egiten da altuera neurtzeko gaitasunaz. Azken hori baliatuz, erabiltzailea dagoen altueraren berri ematen du Altitude – View & Share aplikazioak. iOS 7 eguneraketa duten iPhone telefonoetarako doako aplikazioa da, eta gazteleraz eta frantsesez dago. Abiaraztean, norbera dagoen garaieraren araberako paisaia erakusten du; eta, gainean, altuera, metrotan zein oinetan. Horren ostean, Facebook eta Twitter balia daitezke informazio hori ingurukoekin partekatzeko.

Paisaiaren ordez, lekuko argazkia ere izan daiteke. Baina, horretarako, 0,99 dolar (0,73 euro) ordaindu beharra dago. Bide batez, garaieraren informazioa erantsita duten argazkiak telefonoaren galerian gordetzeko aukera izango da. Norbere irudia erabili ahal izateak ukitu berezia ematen dio Altituderi. Sinplea da oso, eta, adierazitakoaz gain, gutxi dauka eskaintzeko. Esaterako, argazkia posta elektronikoz bidali nahi duenak Altitude itxi, eta telefonoaren galeriatik egin beharko du. Izen bereko Androiderako aplikazio bat dago. Askoz ere osoagoa da. Horrek momentu bakoitzeko datuak erregistratzen ditu, eta ibilbidearen profilak ere osatzen ditu.

Antzekoa da Travel Altimeter Lite, eta iOS eta Androiden aurki daiteke. Horrek ere irudi baten gainean altuera, latitudea eta longitudea azaltzen ditu. Baina aukera gehiago nahi badira, eranskinengatik ordaindu beharra dago. Hots, Altitude baino garestiagoa da.

iNDeT: irteerak antolatzeko web eta sakelako aplikazioa

Mendizaleak igotako mendi guztien erreferentzia gorde, igo nahi direnak planifikatu, lagunekin partekatu eta erronkatan parte har daiteke iNDeT aplikazioaren bitartez. Osatzeko, posible da norbere gailurren argazkiak igo eta, geolokalizazioari esker, mapan kokatzea. Horretarako, iOS eta Androiden dendetan aurki daitekeen aplikazioa zein http://www.indetweb.com/ webgunea balia daitezke. iNDeT sistema Akting Ingeniaritzaren garapena da.

Alpify: larrialdietan kokapena ezagutarazteko

Badira telefonoko berehalako mezu baten bidez kokapena partekatu eta bizirik atera diren mendizaleak. Hala ere, hiru kilometrorainoko akatsa egon daiteke seinale horietan. Erreskaterako traba handia bihurtzen da hori sarri. Eusko Jaurlaritzak aurkeztutako Alpify aplikazioak ez dauka traba hori, eta zehatzagoa da. Hego Euskal Herrira mugatzen den zerbitzu horren bidez, Internet eta GPS seinalerik ez dagoenean ere alerta bidaltzen du SOS Deietara. Galduz gero, gainera, erabiltzaileak baimena eman dien pertsonek abiaraz dezakete prozesu hori. Horrela, zaintzen ari direnaren geolokalizazio datuak helaraziko dizkiete larrialdi zerbitzuei.

Ots, 13
2014
Osagarri Informatikoak, Telebista

Bideo kableak

vgaetahdmiBideo txartelak du ordenagailutik bideo seinalea igortzeko ardura. Pantaila konektatzeko erretenak izaten dira haren bistako osagarri bakarrak. Mahai gaineko ordenagailuan, atzean egoten dira, eta, eramangarrian, berriz, aldamenean. Erreten horietan txertatzeko bideo kableak etengabe joan dira berrituz eta garatuz: VGA, DVI, HDMI… Garai digitalean sartutakoak dira, eta bereizmen eta eskaera berrietara moldatu behar izan dute. VGA konexio klasikoa da, hain zuzen, pantaila berdeak zituzten aurreneko ordenagailuetatik gaur egun mantentzen den bakarra.

VGA 

Konexio hedatuena da egun ere. Gezurra dirudien arren, azken belaunaldiko telebistek eta pantailek konexio hori dute oraindik ere, baina kalitate arazo larriak ditu jada.

Video Graphics Array (Bideo-grafikoen egokigailua) 1988an agertu zen, IBMren eskutik. Hamabost hagin dauzka, eta erabat analogikoa da. Duen arazo nagusia da digitaletik analogikora bihurtzean informazioa eta kalitatea galtzen direla. Pantailan kolore gutxi onartzen ditu, eta ezin dezake jasan bereizmen handirik. Hala eta guztiz ere, egungo estandarra VGA da. Formatu horretara bihurtzeko osagarriak garesti saltzen dituzte.

DVI

1999an agertu zen Digital Visual Interface (Interfaze digital bisuala). Guztiz digitala zen konexio bat izatea zuen helburu. Trabak eragiten zituzten zarata eta irudien distortsioa desagerrarazi zuen aurrenekoz. Edo hasieratik ondo ikusten da, edo ez da ezer ikusten.

Seinale analogikoak ere garraia ditzake, eta 24 eta 29 hagin bitartean ditu. Itxuraz VGAren berdina denez, nahasmena sor dezake. Batetik bestera pasatzeko egokigailuak badira; merke, gainera. Bereizmen handiarekin bateragarria da, eta bideo edo eskaneatu progresiboa onartzen du. Hori erabilgarri duten telebistek PAL sistemaren oker nagusia leuntzen dute. Sistema horretan, irudia berriztatzen den moduaren ondorioz kliskatu edo eten egiten dela esaten da.

HDMIren berbera eskaintzen du DVIk. Baina, hala ere, hura nagusitu zaio. Marka batzuen interesek eta iragarki kanpaina handiek lagundu diote horretan.

HDMI

Txikia da, erosoa, erabilerraza. Bideoaz gain, soinua ere garraiatzen du. Azken belaunaldiko bideo jokoek eta Blu-ray sistemek ireki diote bidea, eta, orain, nagusi da bereizmen handiko esparruan. High-Definition Media Interface 2002an agertu zen. Sektorearen babes handia izan zuen. Sony, Philips, Hitachi eta Panasonic etxeak izan ziren babestu zutenetako batzuk. Ez da librea, eta jabetza intelektuala babesteko teknologia daraman kable bakarra da. HDCP izeneko sistema martxan jarriz gero, kopien kontrako babes neurriak ezarri ahal zaizkio kablea garraiatzen ari den edukiari; kalitatea gutxituz, adibidez.

Ots, 06
2014
Hardware, Osagarri Informatikoak

Elikadura iturrien tentsioei adi

EP-TA10EWEEgun, ia gailu guztiak kargatzen dira USB kable bidez. Smartphone, tableta, musika erreproduzitzailea edo dena delako gailuek USB oinarri duten elikadura iturriak erabiltzen dituzte. Kaxan paretako entxufean sartzeko osagarria ere ekartzen duten arren, USB kable hutsa dakartenak ere badira maiz. Askok egokigailu hori aparte erosteko aukera egiten dute orduan. Kargatzeko sasoian beti ordenagailu edo eramangarriaren menpe ez izateko, batik bat.

Kontua da gailu elektroniko berriak erosi ahala, elikadura iturri berriak pilatuz joaten direla etxeko tiradera eta zokoetan. Eta egia esanda, gehienetan elkarrekin bateragarriak izaten dira, gainera.

USB estandarra egitearen ondorioa da. Horri esker, norbere elikadura iturria etxean ahaztuta ere, lagunarena maileguan har eta telefonoa karga daiteke. Marka desberdinekoak izan arren. Apple etxeko tresnak dira salbuespena: haiek erreten eta kable bereziak baitituzte, temati.

Hala ere, arazo bat ageri da: kargatzaile eta erreten guztiek ez dute tentsio berdina ematen. Sarritan gertatzen da eramangarriaren erreten batean bizkorrago kargatzea bestean baino. Mahai gaineko ordenagailu batzuetan, itzalita daudela ere, uzten dute USB erretenaren bitartez kargatzen. Ez dago misteriorik horretan.

Funtzionamendua

USB kableek elektrizitatea eta datuak transmititzeko balio dute. Hala, datuen trukea norantz bitarakoa den artean, karga emailetik hartzailera doa bakarrik. Funtsean, USB konektoreek lau hagin dituzte, beste hainbeste hariz osaturiko kableari lotzen direnak. Hari horietako batek elektrizitatea garraiatzen du, beste batek lurrerako babesa; azken pareak datuen sarrera eta irteerarako dira.

Ohikoenak dira USB 1.0 eta 2.0 estandarrak, eta horien bidez ematen den elektrizitatearen tentsioa eta intentsitatea adostuta daude, 5V eta 500mA-tara, hurrenez hurren. USB 3.0 bertsioan, berriz, 1500mA-tara irits daiteke. Batzuk zein besteak desberdintzeko, erretenaren barruko plastikotxoaren koloreari begiratzea besterik ez dago. Azken honetan, urdina da beti.

Hori da espezifikazioek ezarria. Baina elikadura iturri asko daude arau horiek apurtzen dituztenak. Esate baterako, iPadaren elikadura iturriak 2100mA ematen ditu 5V tentsioan.

Erre daiteke gailu bat okerreko kablearekin?

Ez, baina salbuespenak salbuespen. Adibidez, kargatu nahi den smartphone-ak 900mA intentsitateko elikadura badu lehentasunez, iPadaren elikadurarekin erre egingo al da?

Ez. Eta, gainera, bizkorrago kargatu behar luke. Alderantziz ere kalterik ez, kargatzea amaigabea bihur daitekeen arren. Gailuak behar duena soilik eskatzen du beti; eta emaileak ere, eman dezakeena baino gehiago ezin dezake eman inoiz. Ez dago arriskurik.

Kableen eta elikaduren pegatinei kasu egin: output jartzen duen lerroan ageri dira aipatu datuak. Bateria erretzeko benetako arriskua tentsioan dago, baina ez da ohiko kontua 5V baino gehiagokorik aurkitzea. Hots, 5,2V tentsioa duten kableen eta elikaduren desberdintasuna, onargarria da. Arrisku langa 6V-tik aurrerako kasuetan ezar daiteke; hortik aurrera, txikizioa segurua da. Hala ere, ez dadila inor larritu, ez baita ohikoa horrelakorik aurkitzea. Ez daude araututa, eta salbuespena dira.

Maltzurkeria kasuak

Behin baino sarriago, gertatzen dira USB elikadura konektatu eta ezin kargatzea. Gezurra dirudien arren, fabrikatzaile batzuen maltzurkeria edo diru gosea egoten da horren atzean. Etxe batzuetako USB elikadurek txip bat daramate, eta, datuen portutik ez badute seinalerik jasotzen, karga ere desgaitzen dute. Horrela, marka berdineko ordenagailu edo elikadurak erostera behartzen dituzte erabiltzaileak.

1 … 9 10 11 12 13 … 47