Ots, 10
2011
Segurtasuna

Datuen berreskuratzea eta behin betiko ezabaketa

datuak1Erabiltzaile batek ezabatzen duenean fitxategi bat edo karpeta bat bere ordenagailutik, informazio hori ez da guztiz ezabatzen disko gogorretik edo USB memoriatik, esaterako, baizik eta marka bat ezartzen zaio informazio horrek okupatzen zuen espazioari. Era honetan, sistemak badaki espazio hori libre dagoela eta bestelako informazioarekin bete daitekeela. Hala ere, beste informazio batekin ordezkatu arte, jatorrizko informazioak hor jarraitzen du, nahiz eta sistemaren zakarrontzitik ere ezabatu. Horregatik, nahi gabe ezabatutako fitxategi batzuk berreskuratu daitezke sistemak fitxategi hori zegoen lekuan ez badu idatzi berriz. Baina era berean, behin betiko ezabatu nahi den informazio konfidentzialak ere hor jarraitzen du eta etorkizunean beste norbaitek berreskura lezake.

Ezabatutako informazioa berreskuratzea

Hala, bada, zenbait aplikazio lor daitezke ordenagailutik ezabatutako informazioa berreskuratzeko. Recuva da adibideetariko bat, MS Windows sistemetan erabil daiteke eta dohainik deskargatu daiteke helbide honetan: http://www.piriform.com/recuva/download/standard. Ezabatutako informazioa berreskuratzeko softwareen artean hau da errezenetariko bat. Aplikazio hau Piriform enpresak garatu du eta Recuvari buruzko informazio guztia helbide honetan http://www.piriform.com/recuva aurki daiteke. Recuvak disko gogorraren miaketa sakona egiten du eta erakusten dio erabiltzaileari aurkitzen duen ezabatutako informazioa, honek nahi duena berreskura dezan. Hala ere, miraririk ez du egiten eta oso informazio zaharra berreskuratzea zaila izaten da aplikazio honekin eta beste guztiekin, izan ere, hainbat alditan berridatz daiteke libre bezala markatutako espazioa. Aplikazio hau, USB memoriaren, edo kameraren zein bestelako txartelen datuak ere berreskuratzeko gauza da. Honez gain, posta elektronikoa ere berreskuratzea posiblea da MS Outllok eta Mozilla Thudnerbird zein Windows Live Mail erabiliz gero, hala nola ez gordetako MS Word dokumentuak. USB memorian gordetzeko bertsio eramangarria ere eskura daiteke. Gainera, datuak berreskuratzea ezezik datuen ezabaketa segurua ere egitea posiblea da aplikazio honen bitartez.

Linux sistemetan, Autopsy delako aplikazioa erabil daiteke galdutako datuak berreskuratzeko. Web interfaze grafiko bat eskaintzen dio erabiltzaileari errazago erabiltzeko eta NTFS, FAT, FFS, EXT2 eta EXT3 fitxategi sistemetako datuen miaketak egiteko gai da. Ubuntun eta Debian oinarritutako banaketa ezberdinetan “autopsy” izeneko paketea Ubuntu Software Biltegitik edo Synaptic bezalako pakete kudeatzaile batetik instalatu besterik ez da behar. Aplikazio hau software librea eta doakoa da.

Mac Os X sistemetan Mac File Recovery erabili ahal da era erraz eta azkar batean berreskuratzeko ezabatutako datuak. Helbide honetan deskargatu daiteke debalde: http://www.macfilerecovery.net/

Ots, 01
2011
Internet, Sare sozialak eta Microblogging

About.me: sareko aurkezpen txartela

aboutmeAbout.me web zerbitzuaren bitartez nork bere sareko aurkezpen txartel erakargarri bat sor dezake era erraz batean eta debalde. Web zerbitzu honen helbidea http://about.me da eta hor posta elektronikoa, pasahitza eta profilerako erabiltzaileak nahi duen helbidea edo urla aukeratu behar du http://abaout.me/-tik hasita.

Hori eginda, ezarri ahal da atzealdeko argazki bat, eta sare sozialetako profilak zein Internet zerbitzuen, webguneen edo RSSen helbideak gehitzen joan daitezke. Itxura are gehiago pertsonalizatu daiteke zeren eta koloreak eta letra mota ezberdinen artean aukeratu baitaiteke informazioa erakusteko.

Estatistikak ere eskaintzen ditu zerbitzu honek, honela ikus daiteke norberaren aurkezpen txartela ikusi duten bisitariak, bertan klik egin dutenak edo profilaren lotura jarri duten erabiltzaileak. Halaber, sare sozialei buruzko oinarrizko estatistikak ere erakusten dira.

Hala, bada, web zerbitzu honen bitartez, norberak eratu ahal du profil erakargarri bat bere on-line presentzia eta informazio publikoarekin. Era horretan, sartzen denak ikusi ahal izango du erabiltzailearen sarrerak edo lagunak sare sozialetan eta blogetan edo posta elektroniko bat bidali ahal izango dio erabiltzaileari berarekin harremanetan jartzeko.

Ots, 01
2011
kontzeptuak

Liburu digitalak

liburudigitala4Pixkanaka-pixkanaka gizartean formatu ezberdinetan erabili diren edukiak formatu digitalera pasatzen joaten dira. Izan ere, izugarri bitxia da norbait ikustea argazki-kamera analogiko batetik ateratako argazki-film batekin. Musika entzuteko, mp3 edo ogg formatuzko fitxategiak grabatzen dira ordenagailuan, CD batean, DVD batean, sakelako telefonoan edo gailu eramangarrian, erromantiko edo nostalgiko batzuek oraindik ere binilo diskoren bat gordetzen eta entzuten duten arren. Era berean gertatzen da filmekin, aldizkariekin, egunkariekin edo beste hainbat eduki ezberdinekin. Eta nola ez, liburuekin. E-book hitza edo liburu elektronikoa honezkero ez da inorentzat ezezaguna. Batzuek adierazten dute paperaren usaina, edo orrialdeak ukitzearen eta pasatzearen sentsazioa ezin dela digitalizatu. Beste batzuek ere aipatzen dute liburuan pantailan baino erosoagoa irakurtzen dutela. Hala ere, liburu digitalen erabilera eta salmenta kopurua handitzen joaten dira egunez egun.

Liburu digitalen abantailak

Paperezko liburuen xarmagarritasuna aparte utzita, onartu behar da liburu bitarrek beren abantailak dituztela. Aurrezten den espazioa da haietariko bat, mugikorrean, e-book gailuan edo ordenagailuan ehunaka eta ehunaka liburu gorde ahal dira, hau da, sakelako telefonoaren tamainako gailu batekin, apalategi asko behar dituen informazio berdina sartzen da. Bestetik, liburuetan bilaketak egin ahal dira hitz edo esaldien arabera eta horrela aurkitu informazio zehatz bat edo liburuaren zati zehatz bat segundo gutxitan. Gainera, liburu digitalak irakurtzeko dauden gailuetan edo egungo sakelako telefonoetan ere oso ondo eta eroso irakur daitezkeenez, ba beti patrikan eraman ahal da norberaren liburutegi digital osoa edozein unetan orrialdetxo bat irakurtzeko. Hainbat liburu batera irakurtzeko ohitura duenarentzat, liburu hori e-book irakurlean irekitakoan aplikazioak edo gailuak gogoratuko du erabiltzailea zein orrialdetan gelditu den liburu hori irakurri duen azken aldian eta hortik aurrera irakurtzen jarraitu ahal izango du.

Zer esanik ez, paper gutxiago kontsumitzen du eta beren produkzioa merkeagoa da, beraz, erosketa ere merkeagoa izaten da batzuetan.

Era berean, liburu digitalak aukera paregabekoa da idazle berriek beren liburuak hedatu ahal izateko.

Liburu elektronikoetarako fitxategi formatuak

Liburu elektronikoetarako formatu ezberdin daude, berez, liburu elektronikoetarako soilik ez diren formatuak ere kontutan hartu ahal dira, PDF, Open Office Writer, Microsoft Word, RTF, HTML. Formatu hauek, dokumentuak ikusteko aplikazio askorekin irakurri ahal dira. Baina badaude beste formatu asko liburu elektronikoetarako bideratuta daudenak, ePub, adibidez, liburu elektronikoetarako formatu ireki bat da eta aplikazio askorekin irakur daiteke, azw Amazon Kindleren formatua da, hauek eta fb2 (Fiction Book) ezagunenetarikoak dira.

Liburu elektronikoak irakurtzeko gailuak

Liburu elektronikoak irakurtzeko gailuen artean Amazon Kindle (http://www.amazon.com/kindle-store-ebooks-newspapers-blogs/b?ie=UTF8&node=133141011) ezagunetarikoa da, Amazon.com on-line dendak sortu zuen 2007n eta guztiz bateragarria da Interneteko denda honekin. Irakurle honetatik Wikipedia eta egunkari batzuk ere irakurtzea posible da. Interneteko edukiak irakurtzeko wifi konexioa erabili ahal da. Kindle irakurleak, formatu propioaz gain, PDF formatua ere irakurtzea ahalbidetzen du lehenetsita. Papyre, Sony, Samsung, Sigmatek fabrikatzaileek ere badituzte e-book irakurleak.

Liburu elektronikoetarako aplikazioak

Ordenagailuek printzipioz pantaila handia badute ere, liburu elektronikoak irakurtzeko orduan egungo sakelako telefonoak, e-book irakurleak, tabletak eta bestelako gailu eramangarriak erosoagoak izan ahal dira. Batez ere, tamaina txikiagatik eskuartean edukitzeko erosoagoak dira eta horrela eserita, etzanda edo garraio publikoetan irakur daitezke arazorik gabe gainera pantaila handi samarra izaten dute honezkero.

Telefono mugikorretan aplikazio asko daude liburuak irakurtzeko. Android telefonoetarako, Amazonek ere Kindle izeneko aplikazioa eskaintzen du. Hala ere, Aldiko (http://www.aldiko.com/) aplikazioa oso erabilia eta ezaguna da plataforma honetarako, gainera, jabetzarik gabeko liburuak eta aparteko doako liburuak eskaintzen ditu. Aldiko aplikazioa ePub formatua erabiltzen du liburuetarako eta formatu honetako liburuak inportatu ahal dira telefonotik kanpo, norberaren liburutegian sartzeko eta hortik aurrera eskuragarria edukitzeko. Doako aplikazio bezala eskuratu daiteke. IPhone eta iPad gailuetan TextOnPhone (http://www.textonphone.com/) edo Readdle (http://readdle.com/) erabil daitezke. MS Windows Mobile, Balckberry, Palm OS eta Symbian gailuetan irakurtzeko Mobipocket Reader (http://www.mobipocket.com/en/downloadsoft/productdetailsreader.asp) da aukeretariko bat.

Calibre aplikazioarekin liburu digitala kudeatu ahal izateaz gain, dokumentu eta e-book formatu anitzen arteko bihurketak egin ahal dira. Honela, PDF bat, adibidez, norberak behar duen formatu bihur dezake. Software librea da eta MacOsX, GNU/Linux eta Ms Windows sistemetarako deskargatu daiteke. Hau da programaren helbidea: http://calibre-ebook.com.

1 … 19 20 21 22 23 … 72